Loading AI tools
Vikipedi'den, özgür ansiklopediden
Ütopya, Thomas More tarafından yazılan, Yunanca “olmayan yer” sözcüğünden "yaratılmış" kelime ile aynı ismi taşıyan kitap. İki bölümden/kitaptan oluşur. Birinci kitap, Konsey Diyaloğu ve ikinci kitap, Ütopya Üzerine Söylev başlıklarını içerir. Kurgusal bir ada devletindeki ideal toplumsal yaşam düzenini konu alır.[1]
More, Antik Yunanca'da yer anlamına gelen sözcüğün önüne iyi anlamına gelen "eu" ve yok anlamına gelen "ou" takılarını birlikte çağrıştıran bir hece getirmiş, böylece aynı anda "iyi yer" ve "yok yer", yani "olmayan yer" anlamını taşıyan bir tür cinas yapmıştır.[2]
More'un 1516'da yazdığı kitap, var olmayan bir kurgusal adada geçmektedir. Kitabın tam adı, "De optimo rei publicae statu deque nova insula Utopia", "bir cumhuriyetin en iyi devleti ve yeni ada Ütopyası" olarak çevrilebilir. More kitabında Ütopyalıları ve onların sosyal, siyasal ve ekonomik yönleriyle yaşam biçimlerini anlatarak, döneminin İngiltere'sine bir eleştiri getirir. Ütopya, Avrupa'daki insanların ne kadar dürüst olduğuna dair hicivli eleştiriler ve pek çok şaka da içerir, ancak bunlar genellikle Ütopya'da yaşayanların basit, karmaşık olmayan hayatıyla tezat oluşturur.
Kitap, başta Platon'un “Devlet” eseri olmak üzere çeşitli antik dönem düşünürlerinden ve Hristiyanlık içi tartışmalardan esinlenilerek yazılmıştır ancak onların taklidi ya da tekrarından ibaret değildir. Üslubu ve içeriği, farklı akademik disiplinlere mensup akademisyenler arasında tartışılmış ve kitabın içindeki çok katmanlı göndermeler ve mesajlar farklı şekillerde ele alınmıştır.[3]
Thomas More'un Latince kaleme aldığı eser ilk olarak Almancaya çevrildi. İlk İngilizce çevirisi ise 1551 yılında Ralph Robinson tarafından yapıldı. Bazı eksiklikleri olsa da bu çeviri eserin en başarılı çevirisi olarak kabul edilir.
Ütopya'nın Türkçeye birçok farklı çevirisi mevcuttur[4]. Türkçeye ilk çeviri, Sabahattin Eyüboğlu, Vedat Günyol ve Mîna Urgan tarafından İngilizceden yapıldı ve 1964'te Mina Urgan’ın 48 sayfalık önsözü ile Çan Yayınları'ndan çıktı.[5] Bu çeviri daha sonraki yıllarda İş Bankası Kültür Yayınları tarafından yayımlanmaya devam etti; 2010 yılındaki 11. baskısında, Mina Urgan’ın "Thomas More’un Yaşamı ve Utopia’nın İncelenmesi" başlıklı 135 sayfalık bir yazısı yer aldı.[5] Latince aslından Çiğdem Dürüşken tarafından yapılan çevirisi Nisan 2009'da Kabalcı Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
