Çin Halk Kurtuluş Ordusu
Çin Halk Cumhuriyeti'nin askeri gücü / From Wikipedia, the free encyclopedia
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (Çince: 中国人民解放军 / 中國人民解放軍; Pinyin: Zhōngguó Rénmín Jiěfàng Jūn), Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) silahlı kanadı ve Çin Halk Cumhuriyeti'nin başlıca askeri gücüdür. PLA beş hizmet kolundan oluşur: Kara Kuvvetleri, Deniz Kuvvetleri, Hava Kuvvetleri, Roket Kuvvetleri ve Stratejik Destek Kuvvetleri. Merkezi Askeri Komisyon'un (CMC) liderliği altındadır ve başkanı başkomutan olarak görev yapmaktadır.
Çin Halk Kurtuluş Ordusu | |
---|---|
中国人民解放军 Zhōngguó Rénmín Jiěfàngjūn | |
Slogan | Halka Hizmet Et! 为人民服务 |
Kuruluş | 1 Ağustos 1927 |
Birimler |
|
Karargâh | Pekin |
Website | Çin Halk Kurtuluş Ordusu |
Komuta | |
Merkezi Askeri Komisyon Başkanı | Şi Cinping |
Ulusal Savunma Bakanı | Oramiral Dong Jun |
Genelkurmay Başkanı | Orgeneral Liu Zhenli |
Genel Bilgiler | |
Askerlik yaşı | 18-49 (zorunlu de jure; gönüllü de facto) |
Askere alınması mümkün olan vatandaş sayısı | 381.747.145 erkek, yaş 16-49 (2010), 360.385.629 kadın, yaş 16-49 (2010) |
Askere alınmaya uygun olan vatandaş sayısı | 314.668.817 erkek, yaş 16-49 (2010), 298.745.786 kadın, yaş 16-49 (2010) |
Her sene askerlik yaşına genel vatandaş sayısı | 10.699.186 erkek (2010), 9.460.217 kadın (2010) |
Etkin personel sayısı | 2,185,000 (2017)[1] (1.) |
Rezerve personel sayısı | 510,000 (2021)[1] |
Maliye | |
Harcamalar | USD 178.2 milyar (2017)[2] |
GSYİH paydası | 1.9% (2017) |
Sanayi | |
Yerli yardımlar | Çin Ulusal Havacılık Teknolojisi İthalat ve İhracat Şirketi Çin Elektronik Teknoloji Grubu Norinco CPMIEC Çin Havacılık Sanayii Kurumu CSSC CSIC CASC CASIC CSGC Çin Ulusal Nükleer Şirketi |
Dış yardımlar | Rusya Fransa |
Çin Halkın Kurtuluş Ordusu (ÇHKO) köklerini Cumhuriyet Dönemi'ne, 1927'de milliyetçi hükümete karşı ayaklanarak Çin Kızıl Ordusu adını alan Kuomintang'ın (KMT) Ulusal Devrim Ordusu'nun (UDО) sol kanadından alabilir. İkinci Çin-Japon Savaşı sırasında UDO bünyesine yeniden entegre edilmeden önce Yeni Dördüncü Ordu ve Sekizinci Yol Ordusu birimleri olarak yer aldılar. Bu iki komünist UDO birimi 1947'de yeniden yapılandırılarak ÇHKO'yı oluşturdu.
1949'dan beri ÇHKO, "stratejik ilkeler" olarak adlandırdığı dokuz farklı askeri strateji kullandı. Bunlardan en önemlileri 1956, 1980 ve 1993 yıllarında ortaya çıktı.[3] Ulusal acil durumlarda Halkın Silahlı Polisi (HSP) ve Çin Milisleri, Kara Kuvvetleri için yedek ve destek unsuru olarak hareket eder. Siyasi olarak, ÇHKO ve HSP, tamamı Çin Komünist Partisi (ÇKP) üyesi olan 285 temsilciden oluşan bir delegasyon aracılığıyla Ulusal Halk Kongresi'nde (UHK) temsil edilir. UHK'nın kuruluşundan bu yana, ortak ÇHKO-HSP delegasyonu her zaman en büyük delegasyonu oluşturmuştur ve bugün UHK'nın %9'undan biraz fazlasını oluşturmaktadır.[4]
Çin Halk Cumhuriyeti (ÇHC) yasaları, Çin Komünist Partisi'nin (ÇKP) Çin'in silahlı kuvvetleri üzerindeki liderliğini açıkça ifade etmekte ve Merkezi Askeri Komisyonu'nu (MAK) Çin Halk Cumhuriyeti'nin ülke çapındaki askeri komutanlığı olarak tanımlamaktadır. Parti MAK'ı, yasal ve hükümet işlevleri için Devlet MAK adı altında faaliyet gösterir ve törensel Millî Savunma Bakanlığı'nın yetkileri diplomatik işlevlerle sınırlıdır. Çin Halk Kurtuluş Ordusu (ÇHKO), "parti silaha komuta eder" doktrini altında ÇKP'nin ordu üzerindeki mutlak sivil kontrolü ilkesine uymakla yükümlüdür (Çince: 党指挥枪; pinyin: Dǎng zhǐhuī qiāng). Bu anlamda ÇHKO, geleneksel ulus devletlerin ulusal ordusu değil, siyasi bir ordu ya da ÇKP'nin silahlı koludur, çünkü bağlılığı devlete veya herhangi bir anayasaya değil sadece partiye bağlıdır. Şu anda MAK başkanı geleneksel olarak aynı zamanda ÇKP genel sekreteridir.
Bugün, ülke genelindeki askeri birliklerin çoğunluğu coğrafi konumlarına göre beş savaş bölgesi komutanlığından birine atanmıştır. ÇHKO, dünyanın en büyük askeri gücüdür (paramiliter veya yedek kuvvetler hariç) ve dünyanın ikinci en büyük savunma bütçesine sahiptir. Çin'in askeri harcamaları 2023 yılında 296 milyar ABD doları olup, dünyadaki savunma harcamalarının yüzde 12'sini oluşturmaktadır. Aynı zamanda dünyanın en hızlı modernleşen ordularından biridir ve önemli bölgesel savunma ve artan küresel güç projeksiyonu kabiliyetleri ile potansiyel bir askeri süper güç olarak adlandırılmaktadır.[5][6]