Kapuluang Cook

Ang Kapuluang Cook ay isang pangkat ng mga pulo na nasa silangang Pasipiko. Binubuo nila ang isang nagsasariling estado, subalit mayroong malakas na pakikipag-ugnayan sa Bagong Selanda. Ang 15 maliliit na mga pulo ay mayroong kabuuang kalatagan ng lupain na may sukat na 240 kilometro kuwadrado. Tinatayang 18,000 katao ang naninirahan sa mga pulo, na ang karamihan ay nagmula sa turismo. Ang pinakamalaking pulo na Rarotonga ay naglalaman ng Avarua, ang kabisera ng teritoryo.

Kapuluang Cook Rarotongan: Kūki ‘Airani Penrhyn: Kūki Airani
Watawat Eskudo
Awiting Pambansa: Te Atua Mou E (Ingles: "God is Truth", Tagalog: "Diyos ay Katotohanan")
Kabisera at pinakamalaking lungsod	Avarua 21°12′S 159°46′W
Wikang opisyal	Ingles Māori sa Kapuluang Cook (kabilang ang Pukapukan[a])
Mga wikang sinasalita	Ingles (86.4%) Māori sa Kapuluang Cook (76.2%) Iba (8.3%)[1]
Pangkat-etniko (Senso ng 2016[2])	78.2% Mga Māori sa Kapuluang Cook 7.62% Bahaging-Māori 14.18% Iba pa
Katawagan	Cook Islander (Taga-Kapuluang Cook)
Pamahalaan	Unitaryong monarkiyang pangkontitusyon
• Monarko	Charles III
• Kinatawan ng Hari	Sir Tom Marsters
• Punong Ministro	Mark Brown
• Pangulo ng Kinatawan ng Ariki	Tou Travel Ariki
Lehislatura	Parlyamento
Malayang asosasyon sa Bagong Silandiya
• Sariling-pamamahala	4 Agosto 1965
• Pagkilala ng Mga Nagkakaisang Bansa ng kalayaan sa ugnayang panlabas	1992[3]
Lawak
• Kabuuan	236.7 km2 (91.4 mi kuw) (di nakaranggo)
Populasyon
• Senso ng 2021	15,040[4] (ika-223)
• Densidad	63.3/km2 (163.9/mi kuw) (ika-138)
KDP (nominal)	Pagtataya sa 2020
• Kabuuan	US$384 milyon[5] (di nakaranggo)
• Bawat kapita	US$21,994 (di nakaranggo)
Salapi	Dolyar ng Bagong Silandiya (NZD) Dolyar ng Kapuluang Cook (dati)
Sona ng oras	UTC–10 (CKT)
Gilid ng pagmamaneho	left
Kodigong pantelepono	+682
Kodigo sa ISO 3166	CK
Internet TLD	.ck
^ Ayon sa Te Reo Maori na Batas.

Ang bansa ay mayroon din isang namumukod na wikang Polinesyo na nakikilala bilang Maori ng Kapuluang Cook, na malapit ang pagkakaugnay sa wikang Maori ng Bagong Selanda at sa wikang Tahitiano.^[6]

Mga bayan

Avarua

Avarua
Bayan
Ara Maire Nui, the main street in Avarua
Lokasyon ng Avarua (bituin)
Mga distrito at tapere ng Rarotonga
Mga koordinado: 21°12′25″S 159°46′15″W
Bansa	Kapuluang Cook
Pulo	Rarotonga
Lawak
• Kabuuan	28 km2 (11 milya kuwadrado)
Populasyon  (2016)
• Kabuuan	4,906
Sona ng oras	UTC-10:00 (CKT)
Kodigo ng lugar	+682
Klima	Af

Ang Avarua (nanganaghulugan bilang "Dalawang Daungan" sa Māori na Kapuluang Cook) ay isang bayan at distrito sa hilaga ng isla ng Rarotonga, at ang kabisera ng Kapuluang Cook.

Pinagsisilbihan ang bayan ng Pandaigdigang Paliparan ng Rarotonga (IATA Airport Code: RAR) at Daungan ng Avatiu.

Ang populasyon ng Distrito ng Avarua ay 4,906 (senso noong 2016).^[7]

Mga sanggunian

1. "Cook Islands". The World Factbook (sa wikang Ingles) (ika-2024 (na) edisyon). Central Intelligence Agency. 26 Oktubre 2021.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link) (Nakaarkibong 2021 edisyon)
2. "Census of Population & Dwellings 2016 Results" (sa wikang Ingles). Ministry of Finance & Economic Management. 2016. Table 2: Social Characteristics - Sheet 2.3. Inarkibo mula sa orihinal noong 12 Hulyo 2021. Nakuha noong 26 Disyembre 2019.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
3. UN the World Today (PDF) and Repertory of Practice of United Nations Organs Supplement No. 8; page 10 Naka-arkibo 2013-10-19 sa Wayback Machine. (sa Ingles)
4. "2021 Census of Population and Dwellings". Cook Islands Statistics Office. Seksyon 3 ng download. Nakuha noong 23 Setyembre 2023.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
5. UNCTAD. "UNCTADstat - General Profile: Cook Islands". UNCTADstat (sa wikang Ingles). Nakuha noong 2021-08-09.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
6. "Regions and territories: Cook Islands". 8 Disyembre 2010. BBC News. Nakuha noong 12 Marso 2011.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
7. Hassall, Graham; Tipu, Feue (28 Abril 2008). "Local Government in the South Pacific Islands". Commonwealth Journal of Local Governance (1): 7–29. doi:10.5130/cjlg.v1i0.766. Nakuha noong 2 Mayo 2017 – sa pamamagitan ni/ng epress.lib.uts.edu.au.{{cite journal}}: CS1 maint: date auto-translated (link)