Ang Hukuman ng Apelasyon[1] (Ingles: Court of Appeals) ay isang kalipunan ng hukuman sa pag-aapela sa Pilipinas. Binubuo ang Hukuman ng Apelasyon ng isang namumunong mahistrado at animnapu't walong kasamang mahistrado. Alinsunod sa Saligang Batas, ang Hukuman ng Apelasyon ay "hindi lamang nirerepaso ang mga pasya ng Mga Panrehiyong Hukuman sa Paglilitis, mga gawad, mga husga, huling kautusan o resolusyon ng, o inawtorisa ng mga ahensyang administratibo na ginanap ang tungkuling kuwasi-hudisyal na binabanggit sa Patakaran 43 ng mga Patakaran ng Pamamaraang Sibil (Rules of Civil Procedure) ng 1997, dagdag pa dito ang Pambansang Komisyon sa Amnestiya (Pampangulong Proklamasyon Blg. 347 ng 1994) at ang Tanggapan ng Tanodbayan."[2] Sa ilalim ng Batas Republika Blg. 9282, na itinaas ang Hukuman ng Apelasyon sa Buwis sa parehong antas ng Hukuman ng Apelasyon, sumasailalim ang pasyang en banc ng Hukuman ng Apelasyon sa Buwis sa pagrepaso ng Kataas-taasang Hukuman sa halip ng Hukuman ng Apelasyon (taliwas sa kung ano ang kasalukuyang binigay sa Seksyon 1, Patakaran 43 ng mga Patakaran ng Hukuman). Dinagdag sa mabigat na listahan ang mga desisyon at resolution ng Pambansang Komisyon ng Ugnayan sa Paggawa na inisyal na ngayong marerepaso ng Hukuman ng Apelasyon, imbis na isang direktang pagdulog sa Kataas-taasang Hukuman, sa pamamagitan ng petisyon para sa certiorari sa ilalim ng Patakaran 65.[3]
Matatagpuan ang mga gusalin ng Hukuman ng Apelasyon sa Kalye Maria Orosa, Ermita sa Maynila, sa lugar kung saan dating bahagi ng kampus ng Unibersidad ng Pilipinas, Maynila.
Kasaysayan
Naorgnisa noong 1 Pebrero 1936, inisyal na binubuo ang Hukuman ng Apelasyon ni Mahistrado Pedro Concepcion bilang ang unang namumunong mahistrado at sampung hukom sa pag-aapela na hinirang ng pangulo ng Pilipinas na may pagpayag ng Komisyon sa Paghirang ng Kapulungang Pambansa ng Pilipinas. Mayroon itong ekslusibong hurisdiskyon sa pag-aapela ng lahat ng kaso na hindi pumapatak sa ilalim ng Kataas-taasang Hukuman na binubuo ng pitong kasapi. Huli na ang mga pasya nito sa mga kasong ito, maliban kapag kinakailangan patunayan ang kaso na irepaso ng Kataas-taasang Hukuman sa pamamagitan ng petisyon para sa certiorari sa mga katanungan sa batas. Mayroon din itong orihinal na hurisdiksyon sa pag-isyu ng mga writ (o sulat) ng mandamus, prohibition (pagbabawal), injunction (pag-uutos), certiorari, habeas corpus at iba pang katuwang na mga writ sa pagtulong sa hurisdiksyong pag-aapela nito. Umuupo ang hukuman na en banc o sa dalawang dibisyon, isa sa anim at isa pa ng limang mahistrado. May kaparehong kuwalipakasyon ang mga mahistrado sa pag-aapela tulad ng naibigay sa Konstitusyon para sa mga mahistrado ng Kataas-taasang Hukuman.
Noong Marso 1938, pinagalan ang mga hukom bilang mga mahistrado (o justices) at nadagdagan ang kanilang bilang mula labing-isa hanggang naging labing-lima, na may tatlong dibisyon ng lima sa ilalim ng Batas Komonwelt Blg. 259. Noong 24 Disyembre 1941, nadagdagan muli ang mga kasapi ng korte sa labing-siyam na mga mahistrado sa ilalim ng Kautusang Tagapapaganap Blg. 395.
Gumana ang hukuman noong panahon ng pananakop ng mga Hapon mula 1941 hanggang 1944. Bagaman, noong Marso 1945, binuwag ang hukuman ni Pangulong Sergio Osmeña sa pamamagitan ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 37. Sa katapusan ng Ikalawang Digmaang Pandaigdig, naibalik ang mga prosesong demokratiko sa bansa. Noong 4 Oktubre 1946, pinasa ang Batas Republika Blg. 52, na muling nililikha ang Hukuman ng Apelasyon, na may isang namumunong mahistrado at labing-apat na mga kasamang mahistrado. Binubuo ang hukuman ng limang dibisyon ng may tatlong mahistrado bawat isa.
Noong 23 Agosto 1956, napalawig ang mga bilang ng kasapi sa hukuman sa labing-walong mahistrado dahil sa Batas Republika Blg. 1605. Napataas pa uli ang bilang sa dalawampu't apat na mahistrado ayon sa Batas Republika Blg. 5204 na sinang-ayunan noong 15 Hunyo 1968. Pagkalipas ng sampung toan, lumobo sa mas malaking hukuman ito sa apatnapu't limang mahistrado sa ilalim ng Kautusang Pampangulo Blg. 1482 noong 10 Hunyo 1978. Pagkatapos, nagkaroon ng muling pag-oorginasa ng hudikatura noong Enero 17, 1983, sa pamamagitan ng Kautusang Tagapagpaganap Blg. 864 ni Pangulong Ferdinand Marcos. Napalitan ang pangalang ng hukuman sa Intermediate Appellate Court o Intermediyang Hukumang Pag-aapela, at napalaki ang kasapi nito sa limampu't isang mga mahistrado. Bagaman, tatlumpu't pito lamang ang nahirang sa hukumang ito.
Noong 28 Hulyo 1986, nilabas ni Pangulong Corazon Aquino ang Kautusang Tagapagpanap Blg. 33, na ibinalik ang orihinal na pangalan ng hukuman sa Hukuman ng Apelasyon, at ang namumunong mahistrado nito at ang limangpung kasamang mahistrado.
Noong 23 Pebrero 1995, naipasa ang Batas Republika Blg. 7902, na pinalawig ang hurisdiksyon ng hukuman na naging epektibo noong 18 Marso 1995. Noong 30 Disyembre 1996, nilikha ng Batas Republika Blg. 8246 ang anim na karagdagang dibisyon sa hukuman, sa gayon, dinadagdagan ang kasapi mula limangpu't isa sa animnapu't siyam na mahistrado. Binigyan daan ng mga karagdagang mga dibisyon na ito—tatlo para sa Visayas at tatlo para sa Mindanao—ang pagsasarehiyon ng hukumang pag-aapela. Nakaluklok ang hukuman sa Visayas sa Lungsod ng Cebu, habang nasa Lungsod ng Cagayan de Oro naman ang tahanan ng hukuman sa Mindanao.
Noong 1 Pebrero 2018, ipinagdiwang hukuman ang ika-82 anibersaryo nito.[4]
Kasalukuyang Komposisyon
Ang Hukuman ng Apelasyon ay binubuo ng isang namumunong mahistrado at animnapu't walong kasamang mahistrado. Kabilang sa mga kasalukuyang miyembro ng korte, si [[Fernanda Lampas-Peralta|Fernanda Lampas-Peralta]] ay ang pinakamatagal na nagsisilbing kasamang mahistrado, na may panunungkulan ng 7576 araw (20 taon, 272 araw) hanngang 13:40, Huwebes Nobyembre 7, 2024 (UTC); ang mga pinakabagong talagang miyembro ng Korte ay sina Raymond Joseph Javier, Maria Consejo Gengos-Ignalaga and Lorna Francisca Chua-Cheng na nagsimulang nanilbihan noong Setyembre 26, 2023[5].
Listahan
Opiasina | Pangak=lan Kaarawan at edad |
Pagkakatalaga | Tinalaga ni | Pagreretiro (70 years old)[6] |
Pinalitan |
---|---|---|---|---|---|
Namumunmong Mahistrado | Mariflor Punzalan-Castillo pinanganak 21 Setyembre 1954 |
Nobyembre 17, 2023[7] | Marcos Jr. | Setyembre 21, 2024 | Salazar-Fernando |
Nakakatandang Kasamang Mahistrado | Fernanda Lampas-Peralta pinanganak 26 Hunyo 1960 |
Pebrero 9, 2004 | Macapagal-Arroyo | Hunyo 26, 2030 | - |
Kasamang Mahistrado | Ramon Bato Jr. pinanganak 27 Agosto 1958 |
Marso 15, 2004 | Macapagal-Arroyo | Agosto 27, 2028 | Regino |
Kasamang Mahistrado | Apolinario Bruselas Jr. 6 Mayo 1956 |
Agosto 1, 2004 | Macapagal-Arroyo | Mayo 6, 2026 | Brawner, Sr. |
Kasamang Mahistrado | Ramon Garcia 10 Mayo 1954 |
Agosto 1, 2004 | Macapagal-Arroyo | Mayo 10, 2024 | |
Kasamang Mahistrado | Marlene Gonzales-Sison 28 Pebrero 1956 |
Mayo 8, 2005 | Macapagal-Arroyo | Pebrero 28, 2026 | Pine |
Kasamang Mahistrado | Edwin Sorongon 29 Oktubre 1954 |
Oktubre 30, 2009 | Macapagal-Arroyo | Oktubre 29, 2024 | Tagle |
Kasamang Mahistrado | Ramon Cruz 25 Agosto 1957 |
Oktubre 30, 2009 | Macapagal-Arroyo | Agosto 25, 2027 | Bersamin |
Kasamang Mahistrado | Myra Garcia-Fernandez 24 Hunyo 1963 |
Pebrero 24, 2010[8] | Macapagal-Arroyo | Hunyo 24, 2033 | del Castillo |
Kasamang Mahistrado | Eduardo Peralta Jr. 29 Setyembre 1962 |
Pebrero 24, 2010[8] | Macapagal-Arroyo | Setyembre 29, 2032 | Villarama Jr. |
Kasamang Mahistrado | Nina Antonio-Valenzuela
13 Disyembre 1963 |
Pebrero 24, 2010[8] | Macapagal-Arroyo | Disyembre 13, 2033 | Dimaranan-Vidal |
Kasamang Mahistrado | Victoria Isabel Paredes
1 Hulyo 1954 |
Marso 1, 2011[9] | Aquino III | Hulyo 1, 2024 | Marella Jr. |
Kasamang Mahistrado | Pamela Ann Abella Maxino
31 Oktubre 1956 |
Marso 1, 2011[9] | Aquino III | Oktubre 31, 2026 | Arevalo-Zenarosa |
Kasamang Mahistrado | Zenaida Galapate-Laguilles
16 Disyembre 1962 |
Marso 15, 2011 | Aquino III | Disyembre 16, 2032 | Romilla-Lontok |
Kasamang Mahistrado | Pedro Corales
29 Abril 1957 |
Nobyembre 11, 2011[10] | Aquino III | Abril 29, 2027 | Ayson |
Kasamang Mahistrado | Marilyn Lagura-Yap
29 Mayo 1957 |
Pebrero 3, 2012[11] | Aquino III | Mayo 29, 2027 | Perlas-Bernabe |
Kasamang Mahistrado | Maria Elisa Sempio-Diy
25 Abril 1966 |
Pebrero 16, 2012[12] | Aquino III | Abril 25, 2036 | B. Reyes |
Kasamang Mahistrado | Marie Christine Azcarraga-Jacob
15 Enero 1956 |
Setyembre 14, 2012[13] | Aquino III | Enero 15, 2026 | Guevarra-Salonga |
Kasamang Mahistrado | Oscar Badelles
20 Abril 1954 |
September 14, 2012[13] | Aquino III | Abril 20, 2024 | Enriquez |
Kasamang Mahistrado | Pablito Perez
15 Enero 1957 |
Marso 13, 2014[14] | Aquino III | Padron:Sorrname | Alberto-Gacutan |
Kasamang Mahistrado | Rafael Antonio Santos
16 Pebrero 1960 |
Marso 13, 2014[14] | Aquino III | Pebrero 16, 2030 | Abarintos |
Kasamang Mahistrado | Germano Francisco Legaspi
29 Enero 1969 |
Enero 8, 2015 | Aquino III | Enero 29, 2039 | Tolentino |
Kasamang Mahistrado | Ronaldo Roberto Martin
8 Oktubre 1964 |
Mayo 5, 2015 | Aquino III | Oktubre 8, 2034 | Veloso III |
Kasamang Mahistrado | Geraldine Fiel-Macaraig
25 Marso 1963 |
Nobyembre 6, 2015[15] | Aquino III | Marso 25, 2033 | De Guia-Salvador |
Kasamang Mahistrado | Gabriel Robeniol
7 Hunyo 1961 |
Nobyembre 6, 2015[15] | Aquino III | Hunyo 7, 2031 | Diccican |
Kasamang Mahistrado | Perpetua Atal-Paño
20 Setyembre 1956 |
Nobyembre 6, 2015[15] | Aquino III | Setyembre 20, 2026 | Abdulwahid |
Kasamang Mahistrado | Ruben Reynaldo Roxas
30 Marso 1962 |
Nobyembre 6, 2015[15] | Aquino III | Marso 30, 2032 | Elbinias |
Kasamang Mahistrado | Louis Acosta
21 Hunyo 1961 |
Marso 2, 2017[16] | Duterte | Hunyo 21, 2031 | Reyes-Carpio |
Kasamang Mahistrado | Tita Marilyn Payoyo-Villordon
16 Setyembre 1959 |
Hunyo 28, 2017[17] | Duterte | Setyembre 16, 2029 | F. Acosta |
Kasamang Mahistrado | Walter Ong
13 Oktubre 1968 |
Nobyembre 28, 2017[18] | Duterte | Oktubre 13, 2038 | Tijam |
Kasamang Mahistrado | Emily Aliño-Geluz
5 Oktubre 1971 |
Abril 30, 2018[19] | Duterte | Oktubre 5, 2041 | Real-Dimagiba |
Kasamang Mahistrado | Evalyn Arellano-Morales
2 Pebrero 1956 |
Hunyo 19, 2018[20] | Duterte | Pebrero 2, 2026 | Sandang |
Kasamang Mahistrado | Florencio Mamauag Jr.
14 Pebrero 1960 |
Oktubre 10, 2018[21] | Duterte | Pebrero 14, 2030 | Macalino |
Kasamang Mahistrado | Alfredo Ampuan
2 Hunyo 1954 |
Hulyo 8, 2019[22] | Duterte | Hunyo 2, 2024 | J. Reyes Jr. |
Kasamang Mahistrado | Lily Joy Villareal- Biton
29 Oktubre 1961 |
Hulyo 8, 2019[22] | Duterte | Oktubre 29, 2031 | M. de Leon |
Kasamang Mahistrado | Angelene Mary Quimpo-Sale
26 Enero 1963 |
Hulyo 8, 2019[22] | Duterte | Enero 26, 2033 | Francisco |
Kasamang Mahistrado | Carlito Capaltura
2 Enero 1963 |
Hulyo 8, 2019[22] | Duterte | Enero 2, 2033 | Borja |
Kasamang Mahistrado | Raymond Reynold Lauigan
4 Setyembre 1968 |
Marso 2, 2020[23] | Duterte | Setyembre 4, 2038 | Inting |
Kasamang Mahistrado | Lorenza Bordios
23 Agosto 1965 |
Marso 2, 2020[23] | Duterte | Agosto 23, 2035 | Carandang |
Kasamang Mahistrado | Richard Mordeno
29 Nobyembre 1966 |
Marso 2, 2020[23] | Duterte | Nobyembre 29, 2036 | Lazaro-Javier |
Kasamang Mahistrado | Bonifacio Pascua
30 Nobyembre 1970 |
Marso 2, 2020[23] | Duterte | Nobyembre 30, 2040 | Villon |
Kasamang Mahistrado | Anisah Amanodin-Umpa
5 Hulyo 1961 |
Abril 13, 2020[24] | Duterte | Hulyo 5, 2031 | Hernando |
Kasamang Mahistrado | Bautista Corpin Jr.
7 Setyembre 1965 |
Abril 13, 2020[24] | Duterte | Setyembre 7, 2035 | Salandanan-Manahan |
Kasamang Mahistrado | Roberto Quiroz
13 Agosto 1964 |
Abril 13, 2020[24] | Duterte | Agosto 13, 2034 | Pizarro |
Kasamang Mahistrado | Nancy Rivas-Palmones 14 Nobyembre 1966 |
Abril 15, 2020[25] | Duterte | Nobyembre 14, 2038 | Contreras |
Kasamang Mahistrado | Alfonso Ruiz II 30 Marso 1971 |
Mayo 20, 2021[26] | Duterte | Marso 30, 2041 | M. Lopez |
Kasamang Mahistrado | Jennifer Joy Ong 12 Oktubre 1978 |
Mayo 20, 2021[27] | Duterte | Oktubre 12, 2048 | Quijano-Padilla |
Kasamang Mahistrado | Michael Ong 18 Disyembre 1975 |
Mayo 20, 2021[28] | Duterte | Disyembre 18, 2045 | Gaerlan |
Kasamang Mahistrado | Maximo De Leon 10 Nobyembre 1965 |
Mayo 24, 2021[29] | Duterte | Nobyembre 10, 2035 | Zalameda |
Kasamang Mahistrado | Jacinto Fajardo Jr. 30 Marso 1955 |
Mayo 24, 2021[29] | Duterte | Marso 30, 2025 | Lantion |
Kasamang Mahistrado | Ana Marie Mas 30 Enero 1973 |
Mayo 24, 2021[30] | Duterte | Enero 30, 2040 | E. De Los Santos |
Kasamang Mahistrado | Mercedita Dadole-Ignacio 26 Agosto 1970 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Agosto 26, 2040 | Baltazar-Padilla |
Kasamang Mahistrado | Jaime Fortunato Caringal 10 Oktubre 1977 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Oktubre 10, 2047 | Rosario |
Kasamang Mahistrado | Eduardo Ramos Jr. 23 Oktubre 1979 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Oktubre 23, 2049 | Librea-Leagogo |
Kasamang Mahistrado | Jill Rose Jaugan-Lo 9 Marso 1972 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Marso 9, 2042 | J. Lopez |
Kasamang Mahistrado | Jose Lorenzo Dela Rosa
5 Enero 1973 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Enero 5, 2043 | Lloren |
Kasamang Mahistrado | Rex Bernardo Pascual 6 Oktubre 1966 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Oktubre 6, 2036 | Ybañez |
Kasamang Mahistrado | Emily San Gaspar-Gito 31 Enero 1973 |
Marso 7, 2022[31] | Duterte | Enero 31, 2043 | Diamante |
Kasamang Mahistrado | Ronald Tolentino 13 Hulyo 1966 |
Marso 8, 2022[32] | Duterte | Hulyo 13, 2036 | Cruz |
Kasamang Mahistrado | Rogelio Largo
27 Mayo 1973 |
Marso 8, 2022[32] | Duterte | May 27, 2043 | Bueser |
Kasamang Mahistrado | Mary Charlene Hernandez-Azura
19 Pebrero 1963 |
Marso 8, 2022[32] | Duterte | Pebrero 19, 2036 | Salazar-Fernando |
Kasamang Mahistrado | Eleutherio Bathan 27 Hulyo 1971 |
Mayo 19, 2022[33] | Duterte | Hunyo 27, 2041 | Dimaampao |
Kasamang Mahistrado | John Lee 24 Pebrero 1980 |
Mayo 19, 2022[33] | Duterte | Pebrero 24, 2050 | Montejo-Gonzaga |
Kasamang Mahistrado | Selma Palacio-Alaras 15 Pebrero 1963 |
Oktubre 11, 2022[34] | Marcos Jr. | Pebrero 15, 2033 | Ingles |
Kasamang Mahistrado | Wilhelmina Jorge-Wagan 24 Agosto 1968 |
Oktubre 11, 2022[34] | Marcos, Jr. | Agosto 24, 2038 | Camello |
Kasamang Mahistrado | Raymond Joseph Javier 24 Hunyo 1974 |
Setyembre 26, 2023[35] | Marcos, Jr. | Hunyo 24, 2044 | Singh |
Kasamang Mahistrado | Maria Consejo Gengos-Ignalaga 6 Setyembre 1968 |
Setyembre 26, 2023[35] | Marcos, Jr. | Setyembre 6, 2038 | Barrios |
Kasamang Mahistrado | Lorna Francisca Chua-Cheng 10 Oktubre 1962 |
Setyembre 26, 2023[35] | Marcos, Jr. | Oktubre 10, 2032 | Posadas-Kahulugan |
Kasamang Mahistrado | Bakante | - | Marcos, Jr. | - | Punzalan-Castillo |
Dibisyon
Dahil sa mga paghirang sa mga nalagdaan bilang Presiding Justice na isinasaalang-alang ang pagkakasunud-sunod ng seniority sa ilalim ng Rule 1 ng 2009 Internal Rules of the Court of Appeals, The Statements of Preference at sa pangangailangan ng serbisyo ang bagong komposisyon ng mga Dibisyon ng Ang hukuman na epektibong Nobyembre 16, 2023 ay dapat ang mga sumusunod, ito ay tumutugma sa Kautusang Pang Opisina Bilang 600-23-MPC
Dibisyon | Tungkulin | |
---|---|---|
Tagapangulo | Miyembro | |
Una | Mariflor P. Punzalan-Castillo |
|
Ikalawa | Fernanda C. Lampas-Peralta |
|
Ikatlo | Ramon M. Bato Jr |
|
IKaapat | Apolinario D. Bruselas Jr. |
|
Ikalima | Ramon R. Garcia |
|
Ikaanim | Marlene B. Gonzales-Sison |
|
Ikapito | Edwin D. Sorongon |
|
Ikawalong | Ramon A. Cruz |
|
Ikasiyam | Myra V. Garcia-Fernandes |
|
Ikasampu | Eduardo B. Peralta Jr. |
|
Ikalabing-isa | Nina G. Antonio-Valenzuela |
|
Ikalabindalawa | Victoria Isabel A. Paredes |
|
Ikalabintatlo | Zenaida T. Galapate-Laguilles |
|
Ikalabing-apat | Pedro B. Corales |
|
Ikalabing-lima | Maria Elisa Sempio-Diy |
|
Ikalabing-anim | Marie Christine Azcarraga-Jacob |
|
Ikalabing-pito | Pablito A. Perez |
|
Ikalabing-walo | Pamela Ann Abella Maxino |
|
Ikalabing-siyam | Marilyn B. Lagura-Yap |
|
Ikadalawampu | Bautista G. Corpin Jr. |
|
Ikadalawampu't-Isa | Oscar V. Badelles |
|
Ikadalawampu't-dalawa | Evalyn M. Arellano-Morales |
|
Ikadalawampu't-Tatlo | Lily V. Biton |
|
Demograpiko
Mga Dating Mahistrado
Mga Namununong Mahistrado (1936–kasalukuyan)
Mga sanggunian
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.