Republika ng Gitnang Aprika

Ang Republika ng Gitnang Aprika (Ingles: Central African Republic, dinadaglat bilang CAR; Sango: Ködörösêse tî Bêafrîka; Pranses: République centrafricaine  pagbigkas: [ʁepyblik sɑ̃tʁafʁikɛn], o Centrafrique ([sɑ̃tʀafʁik])) ay isang bansang walang pampang na matatagpuan sa Gitnang Aprika. Napapaligiran ito ng Chad sa hilaga, Sudan sa hilagang silangan, sa Republika ng Congo at Demokratikong Republika ng Congo sa timog at sa Cameroon sa kanluran. Sumasakop ang CAR ng tinatayang 620,000 square kilometre (240,000 mi kuw) ng kalupaan at tirahan ng may tinatayang 4.4 milyong katao noong 2008. Ang kabisera nito ay Bangui.

Republika ng Gitnang Aprika République Centrafricaine Ködörösêse tî Bêafrîka
Watawat Emblem
Salawikain: "Unité, Dignité, Travail"  (Pranses) "Unity, Dignity, Work"
Awiting Pambansa: "La Renaissance" (Pranses) "E Zingo" (Sango)
Kabisera	Bangui
Pinakamalaking lungsod	capital
Wikang opisyal	Sango, Wikang Pranses
Pamahalaan	Republika
• Pangulo	François Bozizé
• Punong Ministro	Firmin Ngrebada
Kalayaan  mula sa Pransiya
• Petsa	13 Agosto 1960
Lawak
• Kabuuan	622,984 km2 (240,535 mi kuw) (ika-43)
• Katubigan (%)	0
Populasyon
• Pagtataya sa 2023	5,152,421
• Senso ng 2003	3,032,926
• Densidad	6.5/km2 (16.8/mi kuw) (ika-213)
KDP (PLP)	Pagtataya sa 2005
• Kabuuan	$4.63 bilyon (ika-153)
• Bawat kapita	$1,128 (ika-167)
TKP (2004)	0.353 mababa · ika-172
Salapi	CFA franc (XAF)
Sona ng oras	UTC+1 (WAT)
• Tag-init (DST)	UTC+1 (wala)
Kodigong pantelepono	221
Internet TLD	.cf

Naging malayang bansa ito noong 13 Agosto 1960. Sa loob ng tatlong dekada pagkatapos ng kalayaan nito, pinamunuan ito ng isang pangulo o ng isang emperador, na inihalal o nakuha ang kapangyarihan ng sapilitan.

Bagaman mayaman sa mineral at ilang likas yaman ang bansa, gaya ng reserba ng uranium sa Bakouma, ginto, diyamante, troso at hydropower,^[1] ay may malawak na lupang maaaring gamitin sa agrikultura, nananatiling isa sa pinakamahirap na bansa sa daigdig ang Republika ng Gitnang Aprika at isa sa sampung pinakamahirap sa Aprika.

Mga sanggunian

1. Central African Republic. CIA World Factbook

Dagdag babasahin

• Doeden, Matt, Central African Republic in Pictures (Twentyfirst Century Books, 2009).
• Kalck, Pierre, Historical Dictionary of the Central African Republic, 2004.
• Petringa, Maria, Brazza, A Life for Africa (2006). ISBN 978-1-4259-1198-0.
• Titley, Brian, Dark Age: The Political Odyssey of Emperor Bokassa, 2002.
• Woodfrok, Jacqueline, Culture and Customs of the Central African Republic (Greenwood Press, 2006).

Ang lathalaing ito na tungkol sa Aprika at Bansa ay isang usbong. Makatutulong ka sa Wikipedia sa pagpapalawig nito.