From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang Wikang Māori o Maori (Te Reo Māori) ay isa sa mga pambansang wika ng Bagong Selanda kasama ng Wikang Ingles. Nabibilang ang naturang wika sa pamilya ng mga mga wikang Austronesyo, kasama ng Tagalog at Indones. Ngunit mas malapit ito sa mga wikang Silangang Polinesyo kabilang ang mga Tuamotuano at Tahisyano.
Maori | |
---|---|
Māori | |
Katutubo sa | Bagong Selanda |
Rehiyon | Polinesya |
Mga natibong tagapagsalita | 157,110 [1] |
Awstronesyo
| |
Opisyal na katayuan | |
Bagong Selanda | |
Pinapamahalaan ng | Māori Language Commission |
Mga kodigong pangwika | |
ISO 639-1 | mi |
ISO 639-2 | mao (B) mri (T) |
ISO 639-3 | mri |
ELP | Māori |
Ang ilan ay halimbawa ng mga salitang pangkaraniwan sa Maori.
Ahau/au = Ako
Koe = Ikaw
Ia = Siya
Koutou = Kayo
Mātou = Kami
Ratou = Sila
Kia ora = Hola, gracias
Ae = Oo
Kao = Hindi
Tino pai = Magaling
Tino Kino = Masama
Ko Rangimarie ahau = Ako si Paz
Te aha te wa? = Ano'ng oras na?
No hea koe? = Taga saan ka?
No Aotearoa ahau = Taga Nueva Zelanda ako
Kei te pehea koe? = Kumusta?
Kei te pai ahau = Mabuti naman ako
Mohio koe kei hea Tamaki Makaurau? = Alam mo ba kung saan ang Auckland?
Tēna koutou katoa = Binabati ko ang lahat
Tēna koutou = Maraming salamat
Transliterasyon
Opisyal
Buwan | Transliterasyon | Opisyal |
---|---|---|
Enero | Hānuere | Kohi-tātea |
Pebrero | Pēpuere | Hui-tanguru |
Marso | Māehe | Poutū-te-rangi |
Abril | Āperira | Paenga-whāwhā |
Mayo | Mei | Haratua |
Hunyo | Hune | Pipiri |
Hulyo | Hūrae | Hōngongoi |
Agosto | Ākuhata | Here-turi-kōkā |
Setyembre | Hepetema | Mahuru |
Oktubre | Oketopa | Whiringa-ā-nuku |
Nobyembre | Noema | Whiringa-ā-rangi |
Disyembre | Tīhema | Hakihea |
Kapansin-pansin ang halos pagkakapareho ng mga bilang ng mga wikang Austronesyo sa ia't isa. Ibig lamang ipakita na iisa lamang ang pamilyang kinabibilangan ng Māori at ng mga wikang nakasaad sa ibaba.
Decimal Numbers | 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Māori, AD 2000 | tahi | rua | toru | whā | rima | ono | whitu | waru | iwa | tekau |
PAN, circa 4000 BC | *isa | *DuSa | *telu | *Sepat | *lima | *enem | *pitu | *walu | *Siwa | *puluq |
Tagalog, AD 2000 | isá | dalawá | tatló | ápat | limá | ánim | pitó | waló | siyám | sampu |
Kapampangan, AD 2000 | metung | adwa | atlu | apat | lima | anam | pitu | walu | siyam | apulu |
Cebuano, AD 2000 | usá | duhá | tuló | upat | limá | unom | pitó | waló | siyám | napulu |
Indones, AD 2000 | satu | dua | tiga | empat | lima | enam | tujuh | delapan | sembilan | sepuluh |
Malagasi, AD 2000 | irai(ka) | roa | telo | efatra | dimy | enina | fito | valo | sivy | folo |
Tongan, AD 2000 | taha | ua | tolu | fa: | nima | ono | fitu | valu | hiva | -fulu |
Hawayano, AD 2000 | kahi | lua | kolu | ha: | lima | ono | hiku | ʋalu | iʋa | -hulu |
May iba pang pagkakahambing sa mga sumusunod na nakasaad na wika.
Māori | Tagalog | Kapampangan | Indones | Tonga | Niue | Hāmoa | Rapa Nui | Tahiti | Rarotonga | Hawaii |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
rangi | /langit/ | /banwa/ | /langit/ | /laŋi/ | /laŋi/ | /laŋi/ | /ɾaŋi/ | /ɾaʔi/ | /ɾaŋi/ | /lani/ |
tokerau | /hangin/ | /angin/ | /angin/ | /tokelau/ | /tokelau/ | /toʔelau/ | /tokeɾau/ | /toʔeɾau/ | /tokeɾau/ | /koʔolau/ |
wahine | /babae/ | /babae/ | /bibi/ | /fefine/ | /fifine/ | /fafine/ | /hahine/ | /vahine/ | /vaʔine/ | /wahine/ |
whare | /bahay/ | /bale/ | /rumah/ | /fale/ | /fale/ | /fale/ | /haɾe/ | /faɾe/ | /ʔaɾe/ | /hale/ |
matua | /matanda/ | /matwa/ | /ibu/ | /motuʔa/ | /motua/ | /matua/ | /matuʔa/ | /metua/ | /metua/ | /makua/ |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.