![cover image](https://wikiwandv2-19431.kxcdn.com/_next/image?url=https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Scythia-Parthia_100_BC.png/640px-Scythia-Parthia_100_BC.png&w=640&q=50)
Escitia
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang Escitia o Scythia (NK /ˈsɪðiə/, EU /ˈsɪθiə/;[2] mula sa from Greek: Σκυθική, romanisado:]] Skythikē) ay isang rehiyon ng Gitnang Eurasya noong klasikong sinaunang panahon, na sinakop ng mga silanganing Iraniyanong mga Escitia,[1][3][4] na nakapaloob ang Gitnang Asya, ilang bahagi ng Silangang Europa sa silangan ng Ilog Vistula kasama ang silangang sulok ng rehiyon na malabo ang pagbigay ng kahulugan ng mga Griyego. Ibinigay ng mga Sinaunang Griyego ang pangalang Escitia (o ang Dakilang Escitia) sa lahat ng mga lupain sa hilagang-silangan ng Europa at hilagang baybayin ng Dagat Itim.[5] Noong Panahon ng Bakal, nakita ng rehiyon ang yumayabong na mga kalinangang Escitia.
![Thumb image](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/a/ad/Scythia-Parthia_100_BC.png/320px-Scythia-Parthia_100_BC.png)
Nanirahan ang mga taong Escitia – ang pangalang Griyego para sa mga taong ito na nomadiko noong una – sa Escitia mula noong hindi bababa sa ika-11 dantaon BC hanggang ika-2 dantaon AD.[6] Noong ika-7 dantaon BC, kinontrol ng mga Escitia ang malaking saklaw na teritoryo sa buong Eurasya, mula sa Dagat Itim sa ibayo ng Siberia hanggang sa mga hangganan ng Tsina.[7][8] Nag-iiba ang lokasyon at lawak nito sa paglipas ng panahon, pero kadalasan itong lumalagpas ng malayo tungong kanluran at makabuluhang malayo sa silangan kaysa kung ano ang nakikita sa mapa.[9] May ilang mga sanggunian ang dinodokumento na nagsasabi na masigla at tahimik na mga taong Escitia.[10] Walang masyadong alam tungkol sa kanila.
Maluwag na nomadikong imperyo ang Escitia na nagmula noong kasing aga ng ika-8 dantaon BC. Ninais ng mga Escitia ng isang kaparaanan ng buhay na free-riding (o pagkuha ng yaman at produkto ng libre o sa mababang presyo).[11] Walang napatunayang sistema ng pagsusulat ang nakita sa panahon nila, kaya, karamihan sa mga nakasulat na impormasyon na mayroon ngayon na tungkol sa rehiyon at mga nanirahan dito noong panahon na iyon ay nagmula sa mga protohistorikal na mga sulatin ng mga sinaunang kabihasnan na may koneksyon sa rehiyon, pangunahin sa mga ito ang Sinaunang Gresya, Sinaunang Roma at Sinaunang Persya. Kay Herodotus ang may pinakadetalyeng kanluraning paglalarawan. Maaring hindi siya nakapaglakbay sa Escitia at may pagtatalong iskolar sa kanyang ganap na pagkakaalam, subalit nakumpirma ng makabagong mga pang-arkeolohiyang nahanap ang ilan sa kanyang mga sinaunang salaysay at nanatili siya bilang ang isa sa mga kapaki-pakinabang na manunulat ng sinaunang Escitia. Sinabi niya na tinatawag ng mga Escitia ang sarili bilang "Scoloti".[12]