Por la razón o la fuerza
pambansang sawikain ng Chile / From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang "Por la razón o la fuerza" (Tagalog: Sa pamamagitan ng dahilan o puwersa) ay ang ensenya ng pambansang sagisag at opisyal na pambansang sawikain ng Republika ng Chile. Ang nasabing parirala ay nagsimula noong panahon ng pagtatag ng kalayaan ng Chile. Dahil sa kahulugan nito, ito ay itinuturing na isang modernong bersyon ng sawikain sa wikang Latin na aut consilio aut ense ("alinman sa payo o sa tabak").[1]
Ang ekspresyon ay ginawang opisyal noong 1920, ngunit ang kapanganakan nito ay nag-ugat sa pariralang sinamahan ng unang pambansang sagisag na dinisenyo ni José Miguel Carrera, ang isa sa mga tagapagtatag ng Chile.[2]