Pederalismo
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang pederalismo ay ang pinaghalo o pinagtambal na pamaraan ng pamahalaan na pinagsasama ang pangkalahatang pamahalaan (ang sentral o 'pederal' na pamahalaan) sa mga panrehiyon na pamahalaan (panlalawigan, pang-kanton, panteritoryo at iba pang sub-yunit ng pamahalaan) sa iisang sistema ng pamahalaan. Ang kapansin-pansing tampok nito, na nakalarawan sa halimbawa ng modernong pederalismo ng Estados Unidos ng Amerika sa ilalim ng Konstitusyon ng 1787, ay isang relasyon ng pagkakapantay-pantay sa pagitan ng dalawang antas ng pamahalaan na itinatag. Maaring bigyan kahulugan ito bilang isang anyo ng pamahalaan na kung saan ay may isang pagkahati-hati ng mga kapangyarihan sa pagitan ng dalawang antas ng pamahalaan ng pantay na kalagayan.
Ang pederalismo ay naiiba sa konpederalismo, kung saan ang pangkalahatang antas ng pamahalaan ay mas mababa sa antas ng panrehiyon, at mula sa pag-aabot ng mga tungkulin sa loob ng isang yunitaryo o tanging estado, kung saan ang panrehiyong antas ng pamahalaan ay mas mababa sa pangkalahatang antas. Ito ay kumakatawan sa sentral na anyo sa landas ng panrehiyong pagsasama o paghihiwalay, na binubuo ng mas kaukulang bahagi ng konpederalismo at sa mas pinagsama-samang panig ng pagsasama sa loob ng isang yunit ng estado.