Marmota
From Wikipedia, the free encyclopedia
Ang mga marmot ay malalaking mga iskuwirel na panlupa na nasa saring Marmota, na kinabibilangan ng 15 mga espesye. Ang mga madalas na tukuyin bilang mga marmot ay may gawi na manirahan sa mga pook na bulubundukin, katulad ng Alps (Kaalpahan), hilagang Bulubunduking Apennine, mga kapatagan ng Eurasya, Bulubunduking Carpathiano, Bulubundukin ng Tatra, Pyrenees sa Europa at hilaga-kanlurang Asya; Rocky Mountains, Black Hills, Cascades, at Sierra Nevada sa Hilagang Amerika; sa Talampas ng Deosai sa Pakistan at Ladakh sa India. Subalit ang groundhog ("baboy na panglupa") ay paminsan-minsan ding tinatawag bilang "marmot", samantalang ang kasinlaki nito't mas palakaibigang prairie dog ("aso ng kaparangan") ay hindi inuuri sa genus ng Marmota bagkus ay sa kaugnay na saring Cynomys.
Marmot Temporal na saklaw: Hulihan ng Mioseno–Kamakailan | |
---|---|
Yellow-Bellied Marmot na nasa Tuolumne Meadows, Pambansang Liwasan ng Yosemite | |
Klasipikasyong pang-agham | |
Dominyo: | Eukaryota |
Kaharian: | Animalia |
Kalapian: | Chordata |
Hati: | Mammalia |
Orden: | Rodentia |
Pamilya: | Sciuridae |
Tribo: | Marmotini |
Sari: | Marmota Blumenbach, 1779 |
Mga espesye | |
15, tingnan sa teksto |
Kabilang sa mga dagang mapagngatngat, ang mga marmot ay karaniwang naninirahan sa loob ng mga lungga (na kadalasang nasa loob ng mga kakimpalan ng mga bato, partikular na sa kaso ng marmot na dilaw ang tiyan), at nagsasagawa ng hibernasyon doon sa buong panahon ng taglamig. Ang karamihan sa mga marmot ay napaka mapagkapwa at gumagamit na malalakas na mga sipol upang makipag-ugnayan sa isa't isa, natatangi na kapag nakadama ng panganib.
Ang mga marmot ay pangunahing kumakain ng mga halamang lunti at maraming mga uri ng mga damo, mga beri, mga lumot (mga lichen at moss), mga ugat at mga bulaklak.
Maraming mga manunulat ng kasaysayan ang nagmumungkahi na ang mga marmot, sa halip na malalaking mga daga, ang tagapagdala ng mga epidemiko ng salot na buboniko noong Gitnang Kapanahunan.