Luciano ng Antioquia

Si Luciano ng Antioquia (c. 240 CE – Enero 7, 312) na kilala bilang Lucianong Martir ay isang presbiterong Kristiyano, teologo at martira. Siya ay isang iskolar at kilala sa kanyang asetismo. Siya ay ipinanganak sa Samosata, Kommagene, Syria sa mga magulang na Kristiyano at nag-aral sa Edessa, Mesopotamia sa eskwela ni Macarius. Gayunpaman, ang tradisyong ito ay maaaring mula sa pagkalito sa kanyang kapangalang si Luciano ng Samosata, ang paganong satirista ng ika-2 siglo.^[2]

Santo Luciano ng Antioquia
Miniature from the Menologion of Basil II
Ipinanganak	c. 240 Traditionally Samosata (now Samsat, Turkey)
Namatay	Enero 7, 312 Possibly Nicomedia
Benerasyon sa	Eastern Orthodox Church, Roman Catholic Church, Armenian Apostolic Church
Kapistahan	Enero 7 (Roman Catholic) October 15 (Byzantine Christianity) Monday after fifth Sunday after Pentecost (Armenian Apostolic Church)[1]

Salin ng Bibliang Hebreo

Si Luciano ay kilala sa kanyang resensiyon(pagbabago) ng Septuagint at Bagong Tipan ng Tekstong-uring Bizantino. Ang saling ito ay naging tanyag sa Syria at Asya Menor at kalaunang ginamit ni Crisostomo at mga kalaunang Ama ng simbahang Griyego na naging saligang ng textus receptus.^[3] Ayon sa kanya, inayos niya ang mga manuskritong kanyang natanggap sa mga maling nasama rito sa paglipas ng panahon. Binago niya ang Septuagint batay sa orhinal na Hebreo.^[4] Dahil dito, binatikos siya. Ayon kay Jeronimo, ang salin ni Luciano ay isang "exemplaria Lucianea" ngunit sa ibang lugar ay binatikos ito.^[5] Isinulat ni Jeronimo: "Ang saling ito ay iba sa ating wika...Nilampasan ko ang mga aklat sa ngalang Luciano at Hesychius na ang ilan ay maling nag-aangkin ng autoridad na hindi naman pinapayagang baguhin ang Lumang Tipan ng 72 Tagapasalin...na ang mga karagdagan ay naipakitang mali."^[6]

Mga sanggunian

1. Domar: the calendrical and liturgical cycle of the Armenian Apostolic Orthodox Church, Armenian Orthodox Theological Research Institute, 2003, p. 445
2. "CATHOLIC ENCYCLOPEDIA: Lucian of Antioch". Newadvent.org. 1910-10-01. Nakuha noong 2014-02-20.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
3. Dr. Hort, Introd. and Append. to Westcott and Hort's Greek Test. (Lond. and N. York, 1881), p. 138, says of Lucian: "Of known names his has a better claim than any other to be associated with the early Syrian revision; and the conjecture derives some little support from a passage of Jerome. Praetermitto eos codices quos a Luciano et Hesychio nuncupatos adscrit perversa contentio, " etc. Dr. Scrivener, who denies such a Syrian recension as an ignis fatuus, barely alludes to Lucian in his Introduction to the Criticism of the N. Test., 3rd ed., Cambr., 1883, pp. 515, 517.
4. Duchesne, Louis; Jenkins, Claude (1912). Early History of the Christian Church. Bol. 1. New York: Longmans, Green & Co. p. 362.{{cite book}}: CS1 maint: date auto-translated (link)
5. De Viris Illustribus III. I, xxvii; Praef. ad Paralip.; Epistle, 106.
6. "Jerome, Letter to Pope Damasus: Beginning of the Preface to the Gospels". www.tertullian.org. Nakuha noong 2019-08-22.{{cite web}}: CS1 maint: date auto-translated (link)