แฟลต (ดนตรี)

สำหรับความหมายอื่นของ "แฟลต" ดูที่ แฟลต

ในทางดนตรี แฟลต (flat) หมายถึงระดับเสียงที่ต่ำลงจากปกติ หากจะระบุให้ชัดเจนก็คือ ระดับเสียงที่ต่ำลงทีละครึ่งเสียง (semitone) เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ ♭ มีรูปร่างคล้ายกับอักษรตัวเล็ก b เป็นเครื่องหมายแปลงเสียง (accidental) ชนิดหนึ่ง

โน้ตเอแฟลต และโน้ตเอดับเบิลแฟลต บนกุญแจซอล

ตัวโน้ตที่ถูกกำกับด้วยแฟลตจะมีเสียงต่ำลงครึ่งเสียง ในบันไดเสียงสากลที่แต่ละอ็อกเทฟ (octave) ห่างกัน 12 ครึ่งเสียง เสียงซีแฟลตจะเทียบเท่ากับเสียงบีเนเชอรัล และเสียงจีแฟลตจะเทียบเท่ากับเสียงเอฟชาร์ป เป็นต้น

นอกจากนี้ยังมี ดับเบิลแฟลต (double flat) คือระดับเสียงต่ำลงสองครึ่งเสียง ซึ่งเทียบเท่ากับการลดลงหนึ่งขั้นเสียง เขียนแทนด้วยสัญลักษณ์ พบได้ในโน้ตเพลงที่มีการปรับคีย์ดนตรี และที่พบได้น้อยกว่าคือ ทริเปิลแฟลต (triple flat) คือระดับเสียงต่ำลงสามครึ่งเสียง เขียนแทนด้วย ♭

ต้นกำเนิดของการใช้สัญลักษณ์ ♭ มีที่มาจากการขับร้องสวดประสานเสียงแบบเกรกอเรียน (Gregorian chant) ในยุคกลางซึ่งใช้อักษร b ในลักษณะต่าง ๆ เพื่อสื่อถึงการเปลี่ยนระดับเสียง โดย b หัวกลมกลายมาเป็นเครื่องหมายแฟลตที่ปรับเสียงลงต่ำครึ่งเสียง และ b หัวสี่เหลี่ยมกลายมาเป็นเครื่องหมายเนเชอรัล หรือ ♮ ด้วยเหตุนี้ในภาษาฝรั่งเศสจึงเรียกเครื่องหมายแฟลตว่า Bémol ซึ่งเป็นคำที่ยืมมาจากภาษาอิตาเลียน Bemolle อีกทีหนึ่ง โดยมีความหมายว่า "บีอ่อน" หรือ บี (b) ที่ลดระดับลงครึ่งเสียง (semitone) นั่นเอง

ในการปรับเสียงเครื่องดนตรี คำว่า แฟลต ยังหมายถึง เสียงที่เพี้ยนต่ำลงจากเดิมเล็กน้อย หากมีเครื่องสายหรือเสียงนักร้องที่แตกต่างกันเล็กน้อย เสียงที่ต่ำกว่า จะเรียกว่าเสียงแฟลต เมื่อเทียบกับอีกเสียงหนึ่งซึ่งสูงกว่า

อักขระยูนิโคด '♭' (U+266D) คือเครื่องหมายแฟลต และ '𝄫' (U+1D12B) คือเครื่องหมายดับเบิลแฟลต

ดูเพิ่ม

• ชาร์ป