วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร

วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร ตั้งอยู่ริมแม่น้ำเจ้าพระยา ฝั่งธนบุรี บริเวณปากคลองบางกอกใหญ่ฝั่งใต้

วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร
พระวิหารหลวงวัดกัลยาณมิตร มุมมองหันออกสู่แม่น้ำเจ้าพระยา
ชื่อสามัญ	วัดกัลยาณ์, วัดกัลยาณมิตร
ที่ตั้ง	เลขที่ 371 ซอยอรุณอมรินทร์ 6 ถนนอรุณอมรินทร์ แขวงวัดกัลยาณ์ เขตธนบุรี กรุงเทพมหานคร 10600
ประเภท	พระอารามหลวงชั้นโท ชนิดวรมหาวิหาร
นิกาย	เถรวาท มหานิกาย
สถานีย่อยพระพุทธศาสนา

ประวัติ

เจ้าพระยานิกรบดินทร์ (โต กัลยาณมิตร) ต้นสกุลกัลยาณมิตร ว่าที่สมุหนายก ได้อุทิศบ้านและที่ดินบริเวณใกล้เคียง ซึ่งแต่เดิมเป็นหมู่บ้านที่มีภิกษุจีนพำนักอยู่ และเรียกกันต่อมาว่า "หมู่บ้านกุฎีจีน" สร้างเป็นวัดขึ้นเมื่อ พ.ศ. 2368 และน้อมเกล้าฯ ถวายเป็นพระอารามหลวง พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 3 พระราชทานนามว่า "วัดกัลยาณมิตร" และทรงสร้างพระวิหารหลวงและพระประธานพระราชทาน เป็นพระพุทธรูปองค์ใหญ่ ชื่อ พระพุทธไตรรัตนนายก หรือ หลวงพ่อโต ด้วยมีพระประสงค์จะให้เหมือนกรุงเก่า คือมีพระโตอยู่นอกกำแพงเมืองอย่างเช่นวัดพนัญเชิง

หลวงพ่อโตเป็นที่เคารพสักการะอย่างสูง โดยเฉพาะในหมู่ชาวจีน เรียกชื่อแบบจีนว่า ซำปอฮุดกง หรือ ซำปอกง เป็นพระพุทธรูปปูนปั้นปางมารวิชัย หน้าตักกว้าง 5 วา 3 ศอกคืบ สูง 7 วา 2 ศอกคืบ 10 นิ้ว พระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัวโปรดเกล้าฯให้สร้างพระราชทานช่วยเจ้าพระยานิกรบดินทร์ เสด็จก่อพระฤกษ์เมื่อ 18 พฤษภาคม พ.ศ. 2380 อยู่ภายในพระวิหารขนาดใหญ่อยู่กลางวัด ตรงกลางระหว่างวิหารเล็กและพระอุโบสถ

พระอุโบสถเป็นที่ประดิษฐานพระพุทธรูปปางปาลิไลยก์ (ป่าเลไลย์) ซึ่งรัชกาลที่ 3 ทรงสร้างพระราชทาน เป็น 1 ใน 2 วัดของกรุงเทพมหานครที่มีพระประธานของพระอุโบสถเป็นพระพุทธรูปปางปาลิไลยก์ อีกแห่งคืออุโบสถวัดบางขุนเทียนใน ภายในมีภาพจิตรกรรมฝาผนังแสดงพุทธประวัติ และแสดงชีวิตชาวบ้านในสมัยรัชกาลที่ 3 และยังมีหอพระธรรมมณเฑียรเถลิงพระเกียรติ เป็นที่เก็บพระไตรปิฎกสมัยรัชกาลที่ 4

หน้าวิหารหลวงเป็นหอระฆังที่เพิ่งสร้างใหม่ เก็บระฆังยักษ์ที่ใหญ่ที่สุดของไทย ^{[ต้องการอ้างอิง]}

ลำดับเจ้าอาวาส

ลำดับ	เจ้าอาวาส[1]	วาระ (พ.ศ.)
1	พระพิมลธรรม (พร)	2379 – 2385
2	พระญาณรังษี (สิน)	2385 – 2394
3	พระธรรมเจดีย์ (เนียม)	2394 – 2426
4	พระปริยัติบัณฑิต (ครุฑ)	2426 – 2436
5	พระวิเชียรคุณาธาร (โสตถิ์)	2436 – 2437
6	พระอุบาลีคุณูปมาจารย์ (เปีย จนฺทสิริ)	2438 – 2464
7	พระวินัยกิจโกศล (ตรี จนฺทสโร)	2464 – 2489
8	พระราชปริยัติ (สุวรรณ โฆสโก)	2492 – 2528
9	พระราชสังวรวิมล (พร ยโสธโร)	2529 – 2542
10	พระพรหมกวี (ประกอบ ธมฺมเสฏฺโฐ)	2545 – ปัจจุบัน

คลังภาพ

• 
  พระพุทธไตรรัตนนายก (หลวงพ่อโต)
• 
  พระอุโบสถ
• 
  พระประธานในพระอุโบสถ ปางปาลิไลยก์
• 
  มุมมองจากเรือในแม่น้ำเจ้าพระยา
• 
  พระประธานในศาลาการเปรียญ

อ้างอิง

1. วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร

• วัดกัลยาณมิตร นำชมกรุงรัตนโกสินทร์, สมโภชกรุงรัตนโกสินทร์ 200 ปี พ.ศ. 2525, หน้า 251-259.

ดูเพิ่ม

• ชุมชนกุฎีจีน
• วัดซางตาครู้ส
• ศาลเจ้าเกียนอันเกง
• รายชื่อโบราณสถานในกรุงเทพมหานคร (ฝั่งธนบุรี)

แหล่งข้อมูลอื่น

• ฐานข้อมูลโบราณสถาน GIS กรมศิลปากร
• ภาพถ่ายทางอากาศของ วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร

• แผนที่และภาพถ่ายทางอากาศของ วัดกัลยาณมิตรวรมหาวิหาร
  • ภาพถ่ายดาวเทียมจากวิกิแมเปีย หรือกูเกิลแมปส์
  • แผนที่จากลองดูแมป หรือเฮียวีโก
  • ภาพถ่ายทางอากาศจากเทอร์ราเซิร์ฟเวอร์

13.739885°N 100.491359°E / 13.739885; 100.491359