มุขยมนตรี (ฮินดี: मुख्यमन्त्री มุขฺยมนฺตฺรี; อังกฤษ: chief minister) เป็นบุคคลซึ่งได้รับเลือกตั้งให้เป็นหัวหน้าผู้บริหารประจำรัฐและดินแดนของสาธารณรัฐอินเดีย แม้รัฐธรรมนูญอินเดียระบุว่า ราชยปาล (ฮินดี: राज्यपाल ราชฺยปาล; อังกฤษ: governor) เป็นหัวหน้าผู้บริหาร แต่ในทางปฏิบัติแล้ว อำนาจบริหารอยู่ที่มุขยมนตรี หน้าที่ของราชยปาลมีเพียงอำนวยการให้พรรคการเมืองที่ได้รับเสียงข้างมากในการเลือกตั้งวิธานสภา (ฮินดี: विधान सभा; อังกฤษ: state legislative assembly) เข้าจัดตั้งมนตรีบริษัท (ฮินดี: मन्त्रिपरिषद् มนฺตฺรีปริษทฺ; อังกฤษ: council of ministers) แล้วราชยปาลจะแต่งตั้งหัวหน้ามนตรีบริษัทนั้นเป็นมุขยมนตรี โดยมุขยมนตรีต้องสาบานตนเข้ารับตำแหน่งต่อหน้าราชยปาล มนตรีบริษัทที่จัดตั้งขึ้นจะรับผิดชอบร่วมกันต่อวิธานสภา มุขยมนตรีได้รับความไว้วางใจจากวิธานสภาชุดใด จะอยู่ในตำแหน่งเท่าอายุของวิธานสภาชุดนั้น แต่ไม่เกิน 5 ปี (เว้นบางรัฐหรือดินแดนที่อยู่ได้ถึง 6 ปี) ทำนองเดียวกับระบบเวสต์มินสเตอร์ และมุขยมนตรีจะดำรงตำแหน่งติดต่อกันกี่สมัยก็ได้[1]
การได้มา
คุณลักษณะ
รัฐธรรมนูญอินเดียกำหนดว่า มุขยมนตรีต้องมีคุณลักษณะดังนี้ คือ[2]
- เป็นพลเมืองอินเดีย
- เป็นสมาชิกวิธานสภา มิฉะนั้น ต้องได้รับความยินยอมจากราชยปาล
- อายุ 25 ปีขึ้นไป
ผู้ที่มิใช่สมาชิกวิธานสภา และได้รับแต่งตั้งเป็นมุขยมนตรี ต้องได้รับเลือกตั้งเป็นสมาชิกวิธานสภาภายใน 6 เดือนนับแต่วันแต่งตั้ง มิฉะนั้น พ้นจากตำแหน่งมุขยมนตรี
การเลือกตั้ง
มุขยมนตรีเป็นผู้ได้รับเสียงข้างมากจากวิธานสภาให้ดำรงตำแหน่ง ซึ่งโดยกระบวนการแล้วมีขึ้นด้วยการลงคะแนนเสียงไว้วางใจตามที่ราชยปาลเสนอ
การสาบานตน
เนื่องจากรัฐธรรมนูญกำหนดให้ราชยปาลเป็นผู้แต่งตั้งมุขยมนตรี มุขยมนตรีจึงสาบานตนเข้ารับตำแหน่งต่อหน้าราชยปาลด้วยถ้อยคำดังนี้[3]
|
|
นอกจากนี้ มุขยมนตรียังต้องสาบานว่าจะรักษาความลับของราชการดังนี้[4]
|
|
ค่าตอบแทน
รัฐธรรมนูญแห่งอินเดียให้วิธานสภากำหนดค่าตอบแทนของมุขยมนตรีและมนตรีคนอื่น ๆ[5] ดังนั้น ค่าตอบแทนสำหรับมุขยมนตรีจึงแตกต่างกันไปในแต่ละรัฐ
ดูเพิ่ม
- รายนามมุขยมนตรี
- รายนามมุขยมนตรีหญิง
อ้างอิง
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
