สำนักข่าวกรองกลาง (อังกฤษ: Central Intelligence Agency) หรือ ซีไอเอ (CIA) เป็นหน่วยงานข่าวกรองฝ่ายพลเรือนของรัฐบาลกลางสหรัฐ หน้าที่อย่างเป็นทางการ คือ การรวบรวม ประมวล และวิเคราะห์ข้อมูลข่าวสารด้านความมั่นคงแห่งชาติจากทั่วโลก โดยใช้วิธีสืบข่าวกรองด้วยมนุษย์เป็นหลัก หน่วยงานนี้ ในฐานะที่เป็นสมาชิกหลักของประชาคมข่าวกรองสหรัฐ จึงขึ้นกับผู้อำนวยการข่าวกรองแห่งชาติ และเน้นให้ข่าวกรองแก่ประธานาธิบดีสหรัฐและคณะรัฐมนตรีสหรัฐ
| Central Intelligence Agency | |
 ตราของหน่วยงาน | |
 ธงของหน่วยงาน | |
| ภาพรวมหน่วยงาน | |
|---|---|
| ก่อตั้ง | 18 กันยายน ค.ศ. 1947 |
| หน่วยงานก่อนหน้า | |
| สำนักงานใหญ่ | ศูนย์ข่าวกรองจอร์จ บุช รัฐเวอร์จิเนีย สหรัฐอเมริกา |
| คำขวัญ | "งานของชาติ ศูนย์ของข่าวกรอง" ไม่เป็นทางการ: "แล้วท่านทั้งหลายจะได้รู้ความจริง และความจริงจะทำให้ท่านทั้งหลายเป็นไท" (John 8:32)[2] |
| บุคลากร | 21,575 (ประมาณการ)[3] |
| งบประมาณต่อปี | 15 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ (ค.ศ. 2013) |
| ฝ่ายบริหารหน่วยงาน |
|
| เว็บไซต์ | www.CIA.gov |
หน่วยงานนี้ต่างจากสำนักงานสอบสวนกลาง (เอฟบีไอ) ตรงที่เอฟบีไอเป็นหน่วยงานความมั่นคงภายในประเทศ แต่หน่วยงานนี้ไม่มีบทบาทในการบังคับใช้กฎหมาย และมุ่งเน้นการรวบรวมข่าวกรองจากต่างแดน โดยมีการประมวลข่าวกรองในประเทศอย่างจำกัด[4] หน่วยงานนี้คอยบริหารจัดการความร่วมมือด้านการสืบข่าวกรองด้วยมนุษย์ทั่วประชาคมข่าวกรองสหรัฐ และเป็นหน่วยงานเดียวที่กฎหมายอนุญาตให้ดำเนินและควบคุมปฏิบัติการลับตามบัญชาของประธานาธิบดีสหรัฐ[4][5][6][7] หน่วยงานนี้มีอิทธิพลทางการเมืองต่างประเทศโดยอาศัยหน่วยงานทางยุทธวิธีของตน โดยเฉพาะศูนย์กิจกรรมพิเศษ[8] หน่วยงานนี้ยังมีบทบาทในการก่อตั้งองค์การด้านข่าวกรองในประเทศที่เป็นพันธมิตรของสหรัฐ เช่น องค์การข่าวกรองกลางของเยอรมนี อนึ่ง หน่วยงานนี้ยังสนับสนุนคณะบุคคลทางการเมืองและรัฐบาลต่างประเทศหลายรายในหลายด้าน เป็นต้นว่า ในการวางแผน การประสานงาน การฝึกหัดใช้การทรมาน และการสนับสนุนทางวิชาการ ทั้งยังมีส่วนในการเปลี่ยนระบอบปกครอง การโจมตีแบบก่อการร้าย และการวางแผนลอบสังหารผู้นำต่างประเทศ หลายครั้งหลายครา[9][3]
นับแต่ ค.ศ. 2004 เป็นต้นมา หน่วยงานนี้ได้รับการจัดระเบียบให้สังกัดผู้อำนวยการข่าวกรองแห่งชาติ แม้มีการถ่ายโอนอำนาจบางประการไปให้แก่ผู้อำนวยการฯ แต่หน่วยงานนี้ก็ยังทวีขึ้นในด้านขนาด ทั้งนี้ เป็นผลมาจากเหตุการณ์ 11 กันยายน อนึ่ง ใน ค.ศ. 2013 เดอะวอชิงตันโพสต์ รายงานว่า ในบรรดาหน่วยงานข่าวกรองทั้งหลาย หน่วยงานนี้ได้งบสำหรับปีการเงิน 2010 มากที่สุด ซึ่งมากยิ่งกว่างบประมาณที่แล้ว ๆ มา[3][10]
หน่วยงานนี้ขยายบทบาทของตนออกไปมาก ซึ่งรวมถึงด้านปฏิบัติลับแบบกึ่งทหาร[3] และศูนย์ปฏิบัติการข้อมูลข่าวสาร (ไอโอซี) ซึ่งเป็นหนึ่งในหน่วยงานใต้สังกัดของหน่วยงานนี้ ก็ได้เบนความมุ่งหมายจากการต่อต้านการก่อการร้ายไปยังปฏิบัติการไซเบอร์[11]
หน่วยงานนี้ตกเป็นประเด็นความขัดแย้งหลายประการ ซึ่งรวมถึงการละเมิดสิทธิมนุษยชน การดักรับข้อมูลในประเทศที่เรียกว่า โครงการมอกกิงเบิร์ด การโฆษณาชวนเชื่อ และการค้าสิ่งเสพติด หน่วยงานนี้ยังปรากฏในบันเทิงคดีหลายรูปแบบ เป็นต้นว่า หนังสือ ภาพยนตร์ และวิดีโอเกม
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
