Antigen-presenting cell

antigen-presenting cell (APC) หรือ accessory cell เป็นเซลล์ที่แสดงแอนติเจนซึ่งยึดอยู่กับคอมเพล็กซ์โปรตีน major histocompatibility complex (MHC) ที่ผิวของเซลล์ กระบวนการนี้เรียกว่า antigen presentation (การแสดงแอนติเจน) เซลล์ทีซึ่งเป็นส่วนของภูมิคุ้มกันอาจรู้จักคอมเพล็กซ์เช่นนี้อาศัยหน่วยรับของเซลล์ที คือ T-cell receptor (TCR) สั้น ๆ ก็คือ APC ทำการกับแอนติเจนแล้วจึงแสดงให้แก่เซลล์ที เซลล์เกือบทุกชนิดสามารถแสดงแอนติเจน โดยเซลล์จะพบในเนื้อเยื่อชนิดต่าง ๆ ส่วน APC ที่กระบวนการเช่นนี้เป็นงานหลัก (professional APC) รวมทั้งมาโครฟาจ, เซลล์บี และ dendritic cell จะแสดงแอนติเจนแปลกปลอมให้แก่เซลล์ทีเฮลเปอร์ เทียบกับเซลล์ที่ติดเชื้อไวรัส (หรือเซลล์มะเร็ง) จะแสดงแอนติเจนซึ่งเกิดในเซลล์ให้แก่เซลล์ทีซึ่งฆ่าเซลล์ที่ติดเชื้อ นอกเหนือจากโปรตีนกลุ่ม MHC แล้ว การแสดงแอนติเจนยังขึ้นอยู่กับโมเลกุลส่งสัญญาณที่ผิวเซลล์ของทั้ง APC และเซลล์ที

การแสดงแอนติเจนให้กับเซลล์ทีซึ่งยังไม่เติบโตเต็มที่จะทำให้โตเป็นเซลล์ทีแบบ CD8+ ซึ่งเป็นพิษ/ฆ่าเซลล์ (cytotoxic CD8+ cell) หรือเซลล์ทีเฮลเปอร์แบบ CD4+

APC ขาดไม่ได้ในระบบภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะ เพราะทั้งเซลล์ทีซึ่งฆ่าเซลล์ที่ติดเชื้อและเซลล์ทีเฮลเปอร์ต่างก็อาศัย APC กระบวนการนี้ทำให้ภูมิคุ้มกันสามารถทำการได้อย่างเฉพาะเจาะจง และสามารถตอบสนองต่อจุลชีพก่อโรคทั้งภายในภายนอกเซลล์ โดยยังมีส่วนป้องกันเนื้องอกอีกด้วย การบำบัดมะเร็งบางชนิดใช้ APC ที่ทำขึ้นเพื่อชักนำให้ระบบภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะตอบสนองต่อเซลล์เนื้อร้าย

แหล่งข้อมูลอื่น

• Antigen: protease degradation ที่ยูทูบ - The Proteolysis Map animation
• Antigen-Presenting Cells ในหอสมุดแพทยศาสตร์แห่งชาติอเมริกัน สำหรับหัวข้อเนื้อหาทางการแพทย์ (MeSH)