คำถามยอดนิยม
ไทมไลน์
แชท
มุมมอง
ไฮโดรคอร์ติโซน
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
Remove ads
ไฮโดรคอร์ติโซน (Hydrocortisone) เป็นชื่อของฮอร์โมนคอร์ติซอลเมื่อใช้เป็นยา[2] ซึ่งใช้กับผู้ป่วยในอาการต่าง ๆ เช่น ต่อมหมวกไตส่วนนอกทํางานไม่เพียงพอ (adrenocortical insufficiency), กลุ่มอาการอะดริโนเจนิทอล (adrenogenital syndrome), แคลเซียมในเลือดสูง, ไทรอยด์อักเสบ, โรครูมาตอยด์, ผิวหนังอักเสบ, หอบหืด และปอดอุดกั้นเรื้อรัง[1] เป็นทางเลือกในการรักษาสำหรับอาการต่อมหมวกไตส่วนนอกทํางานไม่เพียงพอ[3] สามารถให้ทางปาก, ทาภายนอก หรือโดยการฉีดเข้าหลอดเลือด[1] การหยุดการรักษาหลังจากใช้ในระยะยาวควรทำอย่างช้า ๆ[1]
Remove ads
ผลข้างเคียงอาจรวมถึงอารมณ์ที่เปลี่ยนแปลง, เพิ่มความเสี่ยงต่อการติดเชื้อ และอาการบวม[1] เมื่อใช้ในระยะยาวผลข้างเคียงที่พบบ่อย ได้แก่ โรคกระดูกพรุน, อาการปวดท้อง, กะปลกกะเปลี้ย, ฟกช้ำง่าย และการติดเชื้อรา[1] ยังไม่ชัดเจนว่าปลอดภัยในการใช้ในระหว่างการตั้งครรภ์หรือไม่[4] ไฮโดรคอร์ติโซน เป็นกลูโคคอร์ติคอยด์ และทำหน้าที่ต้านการอักเสบและกดภูมิคุ้มกัน[1]
ไฮโดรคอร์ติโซน ได้รับสิทธิบัตรในปี พ.ศ. 2479 และได้รับการอนุมัติให้ใช้ทางการแพทย์ในปี พ.ศ. 2484[5][6] อยู่ในรายชื่อยาหลักขององค์การอนามัยโลก[7] สามารถผลิตใช้เป็นยาสามัญ[1] ในปี พ.ศ. 2560 เป็นยาที่ต้องสั่งโดยแพทย์ มากเป็นอันดับที่ 154 ในสหรัฐ โดยมีใบสั่งยามากกว่าสี่ล้านรายการ[8][9]
Remove ads
การใช้ทางการแพทย์
ไฮโดรคอร์ติโซน เป็นคำศัพท์ทางเภสัชกรรมสำหรับฮอร์โมนคอร์ติซอล ที่ใช้โดยการให้ยาทางปาก, การฉีดเข้าเส้นเลือดดำ หรือการใช้เฉพาะที่ ใช้เป็นยากดภูมิคุ้มกันโดยการฉีดเพื่อรักษาอาการแพ้อย่างรุนแรง เช่น แอนาฟิแล็กซิส (anaphylaxis) และ แองจิโออีดีมา (angioedema) ทดแทนยาเพรดนิโซโลน ในผู้ป่วยที่ต้องการการรักษาด้วยสเตอรอยด์แต่ไม่สามารถรับประทานยาทางปากได้ และสำหรับช่วงระยะเวลาผ่าตัด (perioperative) ในผู้ป่วยที่ได้รับการรักษาด้วยสเตอรอยด์ในระยะยาว เพื่อป้องกันภาวะฉุกเฉินจากต่อมหมวกไตทำงานตํ่าเฉียบพลัน (adrenal crisis) นอกจากนี้ยังอาจฉีดเข้าไปในข้อต่อที่อักเสบซึ่งเป็นผลมาจากโรค เช่นโรคเกาต์
อาจใช้ทาเฉพาะที่บริเวณผื่นแพ้, กลาก, สะเก็ดเงิน, อาการคัน และผิวหนังอักเสบอื่น ๆ ยาทาเฉพาะที่ชนิดครีมและขี้ผึ้งไฮโดรคอร์ติโซน มีจำหน่ายในหลายประเทศโดยส่วนใหญ่ไม่ต้องใช้ใบสั่งยา โดยมีความแรงตั้งแต่ 0.05% ถึง 2.5% (ขึ้นอยู่กับข้อบังคับในท้องถิ่น) โดยมีรูปแบบที่เข้มข้นกว่าซึ่งมีจำหน่ายตามใบสั่งแพทย์เท่านั้น การปกคลุมผิวหนังหลังการใช้ยาจะช่วยเพิ่มการดูดซึมและผลของยา ในบางครั้งมีคำสั่งแพทย์ให้มีการเพิ่มประสิทธิผลดังกล่าว แต่ควรหลีกเลี่ยงการใช้ยาเกินขนาดและผลกระทบทั่วกาย
- คอร์ติซอลสำหรับฉีด
- หลอดยาทาเฉพาะที่ชนิดครีมไฮโดรคอร์ติโซน
Remove ads
เภสัชวิทยา
เภสัชพลศาสตร์
ไฮโดรคอร์ติโซน เป็นคอร์ติโคสเตอรอยด์ซึ่งทำหน้าที่โดยเฉพาะเป็นทั้งกลูโคคอร์ติคอยด์ และมิเนราโลคอร์ติคอยด์ นั่นคือเป็นตัวทำการ (agonist) ของตัวรับกลูโคคอร์ติคอยด์ และมิเนราโลคอร์ติคอยด์
ไฮโดรคอร์ติโซน มีความแรงของยา (potency) ต่ำเมื่อเทียบกับคอร์ติโคสเตอรอยด์สังเคราะห์ โดยเมื่อเทียบกับไฮโดรคอร์ติโซน พบว่าเพรดนิโซโลนมีฤทธิ์มากเป็น 4 เท่า และเดกซาเมทาโซนมีฤทธิ์ในการต้านการอักเสบประมาณ 40 เท่า[10] นอกจากนี้ยังสามารถใช้เพรดนิโซโลนในการทดแทนคอร์ติซอลได้ และในระดับยาทดแทน (ซึ่งมากกว่าระดับต้านการอักเสบ) เพรดนิโซโลนมีฤทธิ์มากกว่าคอร์ติซอลประมาณแปดเท่า[11]
เภสัชจลนศาสตร์
คอร์ติซอลส่วนใหญ่ในกระแสเลือด (ทั้งหมดประมาณ 4%) จับกับโปรตีน รวมถึงคอร์ติโคสเตียรอยด์ที่มีพันธะกับโกลบูลิน (CBG) และซีรัมอัลบูมิน คอร์ติซอลอิสระสามารถผ่านเยื่อหุ้มเซลล์ได้อย่างง่ายดาย ซึ่งจะเข้าทำปฏิกิริยากับตัวรับคอร์ติโคสเตียรอยด์[12]
Remove ads
เคมี
ไฮโดรคอร์ติโซน หรือที่เรียกว่า 11β, 17α, 21-trihydroxypregn-4-ene-3,20-dione เป็นเพรกเนน (pregnane) สเตอรอยด์ ที่เกิดขึ้นเองตามธรรมชาติระหว่างการตั้งครรภ์[13][14] ไฮโดรคอร์ติโซนเอสเทอร์มีอยู่หลายชนิด และได้รับการจำหน่ายเพื่อใช้ในทางการแพทย์[13][14]
อ้างอิง
แหล่งข้อมูลอื่น
Wikiwand - on
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Remove ads