เสรีรัฐไอริช

เสรีรัฐไอริช (อังกฤษ: Irish Free State; ไอริช: Saorstát Éireann) เป็นเสรีรัฐที่ก่อตั้งขึ้นเมื่อวันที่ 6 ธันวาคม ค.ศ. 1922 ตามข้อตกลงในสนธิสัญญาอังกฤษ-ไอร์แลนด์ที่ลงนามโดยรัฐบาลบริเตนและผู้แทนไอร์แลนด์สิบสองเดือนก่อนหน้านั้น^[1] ในวันที่ก่อตั้งเสรีรัฐประกอบด้วยเกาะไอร์แลนด์ทั้งเกาะยกเว้นแต่ไอร์แลนด์เหนือที่แยกตัวออกมาเกือบจะทันทีตามสิทธิ "แยกตัว" ที่ระบุไว้ในสนธิสัญญา เสรีรัฐไอริชมาแทนที่สาธารณรัฐไอร์แลนด์ที่ประกาศตนเป็นรัฐโดยพฤตินัยมาตั้งแต่ปี ค.ศ. 1919 เสรีรัฐไอริชมาสิ้นสุดลงในปี ค.ศ. 1937 เมื่อประชาชนออกเสียงสนับสนุนข้อเรียกร้องให้มีรัฐธรรมนูญฉบับใหม่แทนฉบับ ค.ศ. 1922 แต่ยังไม่ประกาศตัวเป็นสาธารณรัฐจนกระทั่ง ค.ศ. 1949

เสรีรัฐไอริช
ค.ศ. 1922–ค.ศ. 1937
ธงชาติ ตราเอกของเสรีรัฐไอริช
ดินแดนของเสรีรัฐไอริช (สีเขียวเข้ม) และไอร์แลนด์เหนือ (สีเขียวอ่อน)
สถานะ	เสรีรัฐ
เมืองหลวง	ดับลิน
ภาษาทั่วไป	ไอริช, อังกฤษ
การปกครอง	ระบบรัฐสภาและราชาธิปไตยภายใต้รัฐธรรมนูญ
พระมหากษัตริย์
• 1922–1936	พระเจ้าจอร์จที่ 5
• 1936–1936	พระเจ้าเอ็ดเวิร์ดที่ 8
• 1936–1949	พระเจ้าจอร์จที่ 6a
ข้าหลวงทั่วไป แห่งเสรีรัฐไอริช
• 1922–1927	ทิโมธี ไมเคิล ฮีลีย์
• 1928–1932	เจมส์ แม็คนีล
• 1932–1936	ดอมนิล อู บันฮาร่า
ประธานสภาบริหาร แห่งเสรีรัฐไอริช
• 1922–1932	วิลเลียม โทมัส คอสเกรฟ
• 1932–1937	เอมัน เดฟเลอรา
สภานิติบัญญัติ	รัฐสภาเสรีรัฐไอริช
• สภาสูง	สภาสูงแห่งเสรีรัฐไอริช
• สภาล่าง	สภาล่างแห่งเสรีรัฐไอริช
ประวัติศาสตร์
• การประกาศก่อตั้งสาธารณรัฐไอร์แลนด์	24 เมษายน 1916
• สนธิสัญญาอังกฤษ-ไอร์แลนด์	6 ธันวาคม ค.ศ. 1922
• รัฐธรรมนูญเสรีรัฐไอริช	6 ธันวาคม 1922
• รัฐธรรมนูญไอร์แลนด์	29 ธันวาคม ค.ศ. 1937
ก่อนหน้า ถัดไป สาธารณรัฐไอริช ไอร์แลนด์ใต้ สาธารณรัฐไอร์แลนด์
a. ไอร์แลนด์ประกาศรับรองรัฐธรรมนูญใหม่ในปี 1937 แต่ยังไม่ประกาศตัวเป็นสาธารณรัฐจนกระทั่งปี 1949