เทศบาลเมืองเมืองพล

บทความนี้เกี่ยวกับเทศบาลเมือง สำหรับอำเภอ ดูที่ อำเภอพล

เทศบาลเมืองเมืองพล เป็นเทศบาลเมือง ตั้งอยู่ที่อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลเมืองพล โดยนับว่าเป็นชุมชนขนาดใหญ่ที่มีเศรษฐกิจเติบโตมากในจังหวัดขอนแก่น ภายในเขตเทศบาลเป็นที่ตั้งของหน่วยงานการบริหาร สถานศึกษา ศาลจังหวัด สถานพยาบาลและสาธารณสุข และห้างสรรพสินค้า โดยเป็น 1 ใน 2 เทศบาลเมืองระดับอำเภอในภาคตะวันออกเฉียงเหนือที่ก่อตั้งครั้งแรกในปี พ.ศ. 2538 อีกหนึ่งแห่ง คือ เทศบาลเมืองวารินชำราบ จังหวัดอุบลราชธานี โดยเทศบาลเมืองเมืองพล มีพื้นที่เพียง 3 ตารางกิโลเมตร แต่มีประชากรในปี พ.ศ. 2567 จำนวน 9,899 คน ทำให้เป็นเมืองที่มีความหนาแน่นที่สุดในจังหวัดขอนแก่น และเป็นเทศบาลเมืองที่มีความหนาแน่นของประชากรมากที่สุดในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ คิดเป็น 3,299.67 คนต่อตารางกิโลเมตร

เทศบาลเมืองเมืองพล
เทศบาลเมือง
ตรา
คำขวัญ:  บริหารโปร่งใส ห่างไกลยาเสพติด พิชิตความยากจน มวลชนพัฒนา คุณธรรมนำหน้า การศึกษาก้าวไกล ประเพณียิ่งใหญ่ ใส่ใจสิ่งแวดล้อมพร้อมโครงสร้างพื้นฐาน
ทม.เมืองพล ที่ตั้งของเทศบาลเมืองเมืองพลในประเทศไทย
พิกัด: 15°48′33.0″N 102°36′06.0″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	ขอนแก่น
อำเภอ	พล
พื้นที่
• ทั้งหมด	3 ตร.กม. (1 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2567)[1]
• ทั้งหมด	9,899 คน
• ความหนาแน่น	3,299.67 คน/ตร.กม. (8,546.1 คน/ตร.ไมล์)
รหัส อปท.	04401201
ที่อยู่ สำนักงาน	324/1 ถนนเสริมสวาสดิ์ ตำบลเมืองพล อำเภอพล จังหวัดขอนแก่น 40120
โทรศัพท์	0 4341 5091 0 4341 4091 0 4341 5260 0 4341 5257
เว็บไซต์	www.muangphon.go.th
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ภูมิศาสตร์

เทศบาลเมืองเมืองพลมีลักษณะภูมิประเทศ โดยทั่วไปเป็นพื้นที่ราบสูง พื้นที่ส่วนใหญ่ เป็นเนินลาดลักษณะลูกคลื่นและที่ราบบางส่วน สภาพดินส่วนใหญ่เป็นดินทรายน้ำซึมผ่านได้รวดเร็วและ น้ำใต้ดินมีความเค็มสูง ขาดแคลนน้ำอุปโภค - บริโภค แหล่งน้ำที่สำคัญคืออ่างเก็บน้ำละเลิงหวาย

เทศบาลเมืองเมืองพลตั้งอยู่ตอนใต้ของจังหวัดขอนแก่น มีอาณาเขตดังนี้^[2]

• ทิศเหนือ เริ่มตั้งแต่หลักเขตที่ 1 ซึ่งตั้งอยู่ที่หลัก กิโลเมตรที่ 378-250 ของทางรถไฟสายตะวันออกเฉียงเหนือ หักฉากกับทางรถไฟไปทางทิศตะวันออก เป็นระยะทาง 580 เมตร จรดหลักเขตที่ 2 ขนานไปตามฝั่งตะวันออกของทางหลวงแผ่นดิน หมายเลข 2 (ถนนมิตรภาพ) ไปทางใต้เป็นระยะทาง 430 เมตร จนจรดหลักเขตที่ 3 ซึ่งเขตเทศบาลเมืองเมืองพล ทางทิศเหนือจะติดต่อกับเขตองค์การบริหารส่วนตำบลโจดหนองแก
• ทิศตะวันออก จากหลักเขตที่ 3 เลียบเกวียนผ่าน หมู่บ้านหนองแวงไปจรดหลักเขต ที่ 4 ซึ่งตั้งอยู่ทาง ฝั่งตะวันออกของทางหลวงแผ่นดินหมายเลข 2 เขตเทศบาลเมืองเมืองพลทางทิศตะวันออกนี้จะติดต่อกับเขตองค์การบริหารส่วนตำบลเมืองพล

• ทิศใต้ จากหลักเขตที่ 5 หักไปทางทิศตะวันตก ได้ฉากกับเส้นเขตที่ 4-5 เลียบไปทางทิศใต้เป็นระยะทาง 255 เมตร จรดหลักเขตที่ 6 ซึ่งตั้งอยู่ มุมตะวันออกเฉียงใต้ของทางเดินจาก หลักที่ 6 เลียบไปทางเดินจรดหลักเขตที่ 7 ที่ด้านทิศใต้ของหมู่บ้าน เมืองเก่า ห่างจากหลักเขตที่ 8 ซึ่งตั้งอยู่ที่หลัก ก.ม. 374/7001 ของทางรถไฟตะวันออกเฉียงเหนือ ห่างจากหลักเขตที่ 7 เป็นระยะทาง 695 เมตร วัดเป็นเส้นใต้ตั้งฉากกับทางรถไฟเขตเทศบาลเมืองเมืองพล ทางทิศใต้นี้จะติดต่อกับอ่างเก็บน้ำชลประทาน "บึงละเลิงหวาย" เขตองค์การบริหารส่วนตำบลโนนข่า
• ทิศตะวันตก จากหลักเขตที่ 8 เลียบทางรถไฟไปทางทิศเหนือบรรจบหลักเขตที่ 1 เขตเทศบาลเมืองเมืองพล ทางทิศตะวันตกนี้ จะจรดกับทางรถไฟสายกรุงเทพฯ - หนองคายตลอดแนว เขตองค์การบริหารส่วนตำบลลอมคอม และองค์การบริหารส่วนตำบลเพ็กใหญ่

ประวัติ

เมืองพลแรกเริ่มก่อตั้ง เดิมชื่อ "เทศบาลตำบลเมืองพล" เมื่อชุมชนมีความหนาแน่น พอที่จะจัดตั้งเทศบาลได้ จึงได้ ยกฐานะเป็นเทศบาล เรียกว่า "เทศบาลตำบลเมืองพล"^[3] ตามความในพระราชกฤษฎีกาจัดตั้งเทศบาล ตำบลเมืองพล จังหวัดขอนแก่น พุทธศักราช 2480 มีพื้นที่รับผิดชอบ 3 ตารางกิโลเมตร ระยะห่างจาก กรุงเทพฯ ประมาณ 398 กิโลเมตรและห่างจากจังหวัดขอนแก่นประมาณ 74 กิโลเมตร มีคณะผู้บริหาร บริหารท้องถิ่นชุดแรก พระศรีพลรัตน์ นายอำเภอ ในขณะนั้นเป็นนายกเทศมนตรี นายศรี อุทกศิริ และนายพัน พุทโธวาท เป็นเทศมนตรี และ นายกระบี่ ณรงค์ เป็นปลัดเทศบาล 

"เทศบาลตำบลเมืองพล" ได้รับการยกฐานะให้เป็น "เทศบาลเมืองเมืองพล"^[4] เมื่อวันที่ 24 กันยายน 2538 ประกาศใน ราชกิจจานุเบกษา ฉบับกฤษฎีกา เล่มที่ 112 ตอนที่ 40 ก. และมีผลบังคับใช้ตั้งแต่ 25 กันยายน 2538 เป็นต้นไป

การปกครอง

แผนที่ชุมชนในเทศบาลเมืองพล

เทศบาลเมืองเมืองพล ปกครองครอบคลุมพื้นทีตำบลเมืองพลบางส่วน (นอกเขตองค์การบริหาส่วนตำบลเมืองพล) โดยแบ่งออกเป็นชุมชนทั้งหมด 14 ชุมชน ดังนี้

1. ชุมชนศรีเมือง
2. ชุมชน บขส. มิ่งเมือง
3. ชุมชนพลประชากลางเมือง
4. ชุมชนทุ่งรวงทอง
5. ชุมชนพลประชานุกูล
6. ชุมชนพลประชาพัฒนา
7. ชุมชนตลาดเก่า
8. ชุมชนเมืองพล
9. ชุมชนเมืองเก่า
10. ชุมชนเมืองใหม่
11. ชุมชนหนองแวง 1
12. ชุมชนหนองแวง 2
13. ชุมชนหนองแวง 3
14. ชุมชนหนองแวง 4

สถานที่ท่องเที่ยว

• สวนสาธารณะสระแก
• สวนสาธารณะสระจันทร์
• อ่างเก็บน้ำบึงละเลิงหวาย
• ทำนบภูดิน
• โนนแท่นพระ