อำเภอโนนสุวรรณ

โนนสุวรรณ เป็นอำเภอในจังหวัดบุรีรัมย์ เดิมเป็นพื้นที่ทั้งหมดของตำบลชุมแสง อำเภอนางรอง แยกตั้งออกมาเป็นตำบลในปี พ.ศ. 2522^[1] และ พ.ศ. 2524^[2] ก่อนที่จะแยกตั้งเป็นกิ่งอำเภอในปี พ.ศ. 2533^[3] ก่อนที่จะมีพระราชกฤษฎีกายกฐานะขึ้นเป็นอำเภอในปี พ.ศ. 2538^[4]

อำเภอโนนสุวรรณ
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Non Suwan
คำขวัญ:  โนนสุวรรณถิ่นพืชไร่ ผลไม้รสหวาน งานตระการผ้าไหม บุญบั้งไฟน่าชม ดื่มนมโคพันธุ์ดี มากมียางพารา นักกีฬาเหรียญทองโอลิมปิค
แผนที่จังหวัดบุรีรัมย์ เน้นอำเภอโนนสุวรรณ
พิกัด: 14°34′42″N 102°35′54″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	บุรีรัมย์
พื้นที่
• ทั้งหมด	189.63 ตร.กม. (73.22 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	25,108 คน
• ความหนาแน่น	132.41 คน/ตร.กม. (342.9 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	31110
รหัสภูมิศาสตร์	3117
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอโนนสุวรรณ หมู่ที่ 15 ตำบลโนนสุวรรณ อำเภอโนนสุวรรณ จังหวัดบุรีรัมย์ 31110
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอโนนสุวรรณ มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอหนองกี่และอำเภอนางรอง
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอนางรอง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอปะคำ และอำเภอเสิงสาง (จังหวัดนครราชสีมา)
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอเสิงสาง (จังหวัดนครราชสีมา) และอำเภอหนองกี่

ประวัติ

พื้นที่อำเภอโนนสุวรรณเดิมเป็นป่าทึบอยู่ในเขตป่าสงวนดงอีจานน้อย ตำบลชุมแสง อำเภอนางรอง บางส่วนอพยพมารับจ้างตัดไม้ให้กับโรงเลื่อยจากอำเภอห้วยแถลง จังหวัดนครราชสีมา และโรงเลื่อยจากอำเภอลำปลายมาศ จังหวัดบุรีรัมย์ ซึ่งต่อมาได้กลายเป็นชุมชนมากขึ้น ตำบลชุมแสงมีพื้นที่ขนาดใหญ่ที่สุดในอำเภอนางรอง มีปัญหาในการจัดการพื้นที่การปกครองที่กว้างขวาง จึงเริ่มแบ่งเขตการปกครองออก โดยแยก 15 หมู่บ้านออกจากตำบลชุมแสง ตั้งเป็น ตำบลหนองโบสถ์ ในปี พ.ศ. 2517^[5] ปี พ.ศ. 2522 ได้แยกพื้นที่หมู่ 13–21 (ยกเว้นหมู่ที่ 16) รวม 8 หมู่บ้านในเขตตำบลชุมแสง ตั้งเป็น ตำบลทุ่งจังหัน^[1] และแยกหมู่ 15 บ้านโนนสุวรรณ ของตำบลหนองโบสถ์ รวมกับอีก 6 หหมู่บ้าน รวมทั้งหมู่ 5 บ้านน้อยอุบลสามัคคี ในเขตตำบลทุ่งจังหัน รวมตั้งเป็น ตำบลโนนสุวรรณ^[2] ปี พ.ศ. 2532 ทางราชการได้รายงานขอจัดตั้งกิ่งอำเภอขึ้น จึงตั้งอีก 2 ตำบลเพื่อให้เข้าเงื่อนไขการจัดตั้งกิ่งอำเภอ โดยแยก 8 หมู่บ้านในตำบลโนนสุวรรณ ตั้งเป็น ตำบลโกรกแก้ว กับแยกพื้นที่ 8 หมู่บ้านในตำบลทุ่งจังหัน ตั้งเป็น ตำบลดงอีจาน^[6]

เมื่อทางราชการพิจารณาว่าสามารถแยกเป็นกิ่งอำเภอออกจากอำเภอนางรองได้ จึงรวม 4 ตำบล 43 หมู่บ้าน ได้แก่ ตำบลทุ่งจังหัน ตำบลโนนสุวรรณ ตำบลดงอีจาน และตำบลโกรกแก้ว ตั้งเป็น กิ่งอำเภอโนนสุวรรณ^[3] ในวันที่ 27 ธันวาคม พ.ศ. 2533 ตั้งกิ่งอำเภอที่บ้านทรัพย์สุวรรณ และทำพิธีเปิดที่ว่าการกิ่งอำเภอในวันที่ 1 เมษายน พ.ศ. 2534 โดยชื่อ "โนนสุวรรณ" มาจากที่ป่าบริเวณนี้มีสัตว์ป่าอาศัยอยู่ชุกชุมมาก โดยเฉพาะช้างป่ามีลักษณะสวยงาม ก่อนที่จะมาเป็นหมู่บ้านโนนสุวรรณ มีเรื่องเล่าว่า มีพรานป่าคนหนึ่งชื่อ สุวรรณ (ภาษาถิ่นเรียกว่า "อ้ายวัน") ได้ออกมาล่าสัตว์ป่าบริเวณนี้ และได้เกิดอาเพศทำให้เสียชีวิตลงไปในป่าใกล้กับโกรกน้ำซับ (โกรก หมายถึง ทางน้ำไหลหรือทางน้ำเซาะ) ชาวบ้านได้เล่าขานถึงการตายของพรานอ้ายวันตลอดมา พร้อมกับเรียกบริเวณนี้ว่า "โกรกอ้ายวัน"

เมื่อพื้นที่มีความเจริญ เป็นที่ตั้งของสถานีตำรวจ รวมทั้งศูนย์ราชการ และเป็นที่ประชุมชนมากขึ้น จึงกำหนดเขตพื้นที่หมู่ 1 บ้านโนนสุวรรณ หมู่ 6 บ้านโคกกระเบื้อง หมู่ 7 บ้านโนนรัง หมู่ 8 บ้านทรัพย์สุวรรณ ของตำบลโนนสุวรรณ รวมทั้งพื้นที่หมู่ 1 บ้านโนนสุวรรณ หมู่ 2 บ้านหนองหญ้าปล้อง ของตำบลโกรกแก้ว รวม 6 หมู่บ้าน ตั้งเป็น สุขาภิบาลโนนสุวรรณ ในปี พ.ศ. 2536^[7] ก่อนที่จะได้รับการยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอโนนสุวรรณ^[4] เมื่อวันที่ 16 กรกฎาคม พ.ศ. 2538 พร้อมกับกิ่งอำเภอห้วยราช ในจังหวัดเดียวกัน

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอโนนสุวรรณแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 4 ตำบล 56 หมู่บ้าน

1.		โนนสุวรรณ			(Non Suwan)			17 หมู่บ้าน
2.		ทุ่งจังหัน			(Thung Changhan)			14 หมู่บ้าน
3.		โกรกแก้ว			(Krok Kaeo)			12 หมู่บ้าน
4.		ดงอีจาน			(Dong I Chan)			13 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอโนนสุวรรณประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 5 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลโนนสุวรรณ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลโนนสุวรรณและตำบลโกรกแก้ว
• เทศบาลตำบลโกรกแก้ว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโกรกแก้ว (นอกเขตเทศบาลตำบลโนนสุวรรณ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลโนนสุวรรณ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลโนนสุวรรณ (นอกเขตเทศบาลตำบลโนนสุวรรณ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลทุ่งจังหัน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลทุ่งจังหันทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดงอีจาน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดงอีจานทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่กิ่งอำเภอเมืองบุรีรัมย์ อำเภอประโคนชัย อำเภอบ้านกรวด อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (192 ง): 4347–4369. วันที่ 20 พฤศจิกายน พ.ศ. 2522
2. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอประโคนชัย อำเภอนางรอง อำเภอพุทไธสง จังหวัดบุรีรัมย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 98 (140 ง): 2882–2892. วันที่ 25 สิงหาคม พ.ศ. 2524
3. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์ ตั้งเป็นกิ่งอำเภอโนนสุวรรณ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 108 (15 ง): 1065. วันที่ 31 มกราคม พ.ศ. 2534
4. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอด่านมะขามเตี้ย อำเภอแก่งหางแมว อำเภอภักดีชุมพล อำเภอเวียงแก่น อำเภอแม่วาง อำเภอถ้ำพรรณรา อำเภอบ่อเกลือ อำเภอโนนสุวรรณ อำเภอห้วยราช อำเภอแม่ลาน อำเภอบางแก้ว อำเภอป่าพะยอม อำเภอหนองม่วงไข่ อำเภอยางสีสุราช อำเภอจังหาร อำเภอบ้านธิ อำเภอ ภูสิงห์ อำเภอบางกล่ำ อำเภอวังม่วง และอำเภอนายูง พ.ศ. ๒๕๓๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 112 (32 ก): 1–3. วันที่ 268 สิงหาคม พ.ศ. 2538
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอนางรองและอำเภอสตึก จังหวัดบุรีรัมย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 91 (79 ง): 1164–1171. วันที่ 7 พฤษภาคม พ.ศ. 2517
6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอเมืองบุรีรัมย์ และอำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 106 (154 ง): (ฉบับพิเศษ) 238-261. วันที่ 15 กันยายน พ.ศ. 2532
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลโนนสุวรรณ กิ่งอำเภอโนนสุวรรณ อำเภอนางรอง จังหวัดบุรีรัมย์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (116 ง): (ฉบับพิเศษ) 18-19. วันที่ 23 สิงหาคม พ.ศ. 2536