อำเภอระโนด

ระโนด เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดสงขลา เดิมเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช อำเภอควนขนุน จังหวัดพัทลุง และอำเภอสทิงพระ จังหวัดสงขลา มารวมกันจัดตั้งเป็นอำเภอระโนดขึ้นกับจังหวัดสงขลา

อำเภอระโนด
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Ranot
วัดพระเจดีย์งาม
คำขวัญ:  ทุ่งรวงทอง นองลูกตาล ตำนานแห่งเจดีย์ พื้นที่แหล่งนากุ้ง
แผนที่จังหวัดสงขลา เน้นอำเภอระโนด
พิกัด: 7°46′6″N 100°19′24″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	สงขลา
พื้นที่
• ทั้งหมด	783.8 ตร.กม. (302.6 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	63,961 คน
• ความหนาแน่น	81.60 คน/ตร.กม. (211.3 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	90140
รหัสภูมิศาสตร์	9007
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอระโนด หมู่ที่ 4 ถนนสุคนธาภิรมย์ ตำบลระโนด อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา 90140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ประวัติ

อำเภอระโนด เป็นอำเภอที่ตั้งอยู่บนคาบสมุทรสทิงพระ เดิมเป็นเมืองหนึ่งของเมืองจะทิ้งพระ (พัทลุง) ในสมัยรัชกาลที่ 3 ก็ไปขึ้นกับเมืองนครศรีธรรมราช ต่อมาในสมัยรัชกาลที่ 4 จึงได้กลับมาขึ้นกับเมืองสงขลา เมื่อมีการจัดการปกครองเป็นมณฑลเทศาภิบาล ได้ยุบเมืองระโนด ตั้งเป็นกิ่งอำเภอระโนด และให้ขึ้นกับอำเภอจะทิ้งพระ (สทิงพระ) และในปี พ.ศ. 2466 กิ่งอำเภอระโนด ได้ยกฐานะขึ้นเป็นอำเภอระโนด

• วันที่ 20 พฤษภาคม 2460 โอนพื้นที่ตำบลตะเครียะ อำเภอทะเลน้อย จังหวัดพัทลุง มาขึ้นกับกิ่งอำเภอระโนด จังหวัดสงขลา^[1][2]
• วันที่ 27 พฤศจิกายน 2464 โอนพื้นที่ตำบลคลองแดน อำเภอหัวไทร จังหวัดนครศรีธรรมราช มาขึ้นกับกิ่งอำเภอระโนด จังหวัดสงขลา^[3]
• วันที่ 16 กันยายน 2466 ยกฐานะจากกิ่งอำเภอระโนด อำเภอจะทิ้งพระ เรียกว่า อำเภอระโนด^[4]
• วันที่ 12 ธันวาคม 2481 โอนพื้นที่หมู่ 6,7 (ในตอนนั้น) ตำบลคลองระโนด และพื้นที่หมู่ 4 ตำบลท่าบอน ไปขึ้นกับตำบลระโนด^[5]
• วันที่ 30 กรกฎาคม 2483 เปลี่ยนแปลงชื่อตำบลคลองระโนด อำเภอระโนด เป็น ตำบลบ้านใหม่^[6]
• วันที่ 10 มิถุนายน 2490 ตั้งตำบลปากแตระ แยกออกจากตำบลระโนด ตั้งตำบลระวะ แยกออกจากตำบลพังยาง ตั้งตำบลวัดสน แยกออกจากตำบลบ่อตรุ และตำบลพังยาง ตั้งตำบลโรง แยกออกจากตำบลเชิงแส^[7]
• วันที่ 17 กันยายน 2498 จัดตั้งสุขาภิบาลระโนด ในท้องที่บางส่วนของตำบลระโนด^[8]
• วันที่ 21 กุมภาพันธ์ 2521 แยกพื้นที่ตำบลเชิงแส ตำบลเกาะใหญ่ และตำบลโรง ของอำเภอระโนด มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอกระแสสินธุ์^[9] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอระโนด
• วันที่ 22 มิถุนายน 2525 ตั้งตำบลบ้านขาว แยกออกจากตำบลตะเครียะ^[10]
• วันที่ 17 สิงหาคม 2533 ตั้งตำบลแดนสงวน แยกออกจากตำบลคลองแดน^[11]
• วันที่ 30 กันยายน 2535 จัดตั้งสุขาภิบาลบ่อตรุ ในท้องที่บางส่วนของตำบลระวะ ตำบลวัดสน และตำบลบ่อตรุ^[12]
• วันที่ 3 มิถุนายน 2537 ยกฐานะกิ่งอำเภอกระแสสินธุ์ อำเภอระโนด เป็น อำเภอกระแสสินธุ์^[13]
• วันที่ 25 พฤษภาคม 2542 ยกฐานะจากสุขาภิบาลระโนด และสุขาภิบาลบ่อตรุ เป็นเทศบาลตำบลระโนด และเทศบาลตำบลบ่อตรุ ตามลำดับ^[14] ด้วยผลของกฎหมาย
• วันที่ 16 พฤศจิกายน 2543 ยุบองค์การบริหารส่วนตำบลบ่อตรุ รวมกับองค์การบริหารส่วนตำบลวัดสน^[15]

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอระโนดตั้งอยู่บนคาบสมุทรสทิงพระ ทางทิศเหนือสุดของจังหวัด มีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียงดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอหัวไทร (จังหวัดนครศรีธรรมราช)
• ทิศตะวันออก จรดอ่าวไทย
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอสทิงพระและอำเภอกระแสสินธุ์
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภอควนขนุน (จังหวัดพัทลุง)

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอระโนดแบ่งพื้นที่การปกครองออกเป็น 12 ตำบล 73 หมู่บ้าน

1. ระโนด (Ranot) 7 หมู่บ้าน 2. คลองแดน (Khlong Daen) 5 หมู่บ้าน 3. ตะเครียะ (Takhria) 5 หมู่บ้าน 4. ท่าบอน (Tha Bon) 10 หมู่บ้าน 5. บ้านใหม่ (Ban Mai) 9 หมู่บ้าน 6. บ่อตรุ (Bo Tru) 5 หมู่บ้าน

7. ปากแตระ (Pak Trae) 6 หมู่บ้าน 8. พังยาง (Phang Yang) 4 หมู่บ้าน 9. ระวะ (Rawa) 7 หมู่บ้าน 10. วัดสน (Wat Son) 4 หมู่บ้าน 11. บ้านขาว Ban Khao) 6 หมู่บ้าน 12. แดนสงวน (Daen Sa-nguan) 5 หมู่บ้าน

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอระโนดประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 13 แห่ง ได้แก่

• เทศบาลตำบลบ่อตรุ ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลบ่อตรุ ตำบลระวะ และตำบลวัดสน
• เทศบาลตำบลระโนด ครอบคลุมพื้นที่บางส่วนของตำบลระโนด
• เทศบาลตำบลปากแตระ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลปากแตระทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลระโนด ครอบคลุมพื้นที่ตำบลระโนด (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลระโนด)
• องค์การบริหารส่วนตำบลคลองแดน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลคลองแดนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลตะเครียะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลตะเครียะทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลท่าบอน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลท่าบอนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านใหม่ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านใหม่ทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลพังยาง ครอบคลุมพื้นที่ตำบลพังยางทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลวัดสน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ่อตรุและตำบลวัดสน (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบ่อตรุ)
• องค์การบริหารส่วนตำบลบ้านขาว ครอบคลุมพื้นที่ตำบลบ้านขาวทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลแดนสงวน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลแดนสงวนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลระวะ ครอบคลุมพื้นที่ตำบลระวะ (เฉพาะนอกเขตเทศบาลตำบลบ่อตรุ)

โรงเรียนมัธยม สพม.16

• โรงเรียนระโนดวิทยา เก็บถาวร 2020-10-31 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

• โรงเรียนระโนด เก็บถาวร 2020-10-23 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน

• โรงเรียนคลองแดนวิทยา^{[ลิงก์เสีย]}

• โรงเรียนตะเครียะวิทยาคม^{[ลิงก์เสีย]}

• โรงเรียนสามบ่อวิทยา^{[ลิงก์เสีย]}

สถานที่ท่องเที่ยว

• ตลาดน้ำคลองระโนด ( เปิดเฉพาะวันศุกร์ เวลา 16.00น.-20.30น. )

• ตลาดน้ำคลองแดน ( เปิดเฉพาะวันเสาร์ )

• ศูนย์ศิลปวัฒนธรรมและสวนบุรพาจารย์
  

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงพระคลังมหาสมบัติ เรื่อง งดเก็บเงินอากรค่านาตำบลต่าง ๆ ท้องที่อำเภอปากพยูน จังหวัดพัทลุง จำนวน พระพุทธศักราช ๒๔๕๘" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 34 (0 ก): 83–84. May 20, 1917.
2. "แจ้งความกระทรวงมหาดไทย เรื่อง สร้างถนนตั้งแต่ที่ว่าการอำเภอทะเลน้อย ที่สร้างใหม่จนถึงริมทะเลน้อย เมืองนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 26 (0 ง): 1620. October 24, 1909. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-06-04. สืบค้นเมื่อ 2021-01-30.
3. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ใช้พระราชบัญญัติประถมศึกษา พ.ศ. ๒๔๖๔ [ในท้องที่มณฑลนครศรีธรรมราช]" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 38 (0 ก): 464–480. November 27, 1921.
4. "ประกาศ เรื่อง จัดเปลี่ยนแปลงท้องที่ในเขตมณฑลนครศรีธรรมราช" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 40 (0 ก): 110–111. September 16, 1923.
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลในจังหวัดสงขลา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 55 (0 ง): 3039–3040. December 12, 1938.
6. "พระราชกฤษฎีกาเปลี่ยนนามอำเภอและตำบลบางแห่ง พุทธศักราช ๒๔๘๓" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 57 (0 ก): 263–267. July 30, 1940. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-14. สืบค้นเมื่อ 2021-02-02.
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งตำบลในจังหวัดต่าง ๆ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (26 ง): 1114–1433. June 10, 1947. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-01-30.
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลระโนด อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 72 (74 ง): (ฉบับพิเศษ) 140-141. September 17, 1955.
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งท้องที่อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา ตั้งเป็นกิ่งอำเภอกระแสสินธุ์" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 95 (21 ง): 519. February 21, 1978. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-04-19. สืบค้นเมื่อ 2021-01-30.
10. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 99 (85 ง): 2291–2293. June 22, 1982.
11. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตตำบลในท้องที่ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 107 (149 ง): (ฉบับพิเศษ) 56-60. August 17, 1990.
12. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง จัดตั้งสุขาภิบาลบ่อตรุ อำเภอระโนด จังหวัดสงขลา" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (126 ง): (ฉบับพิเศษ) 44-46. September 30, 1992.
13. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอเปือยน้อย อำเภอภูผาม่าน อำเภอราชสาส์น อำเภอเกาะสีชัง อำเภอไชยปราการ อำเภอนาหมื่น อำเภอสันติสุข อำเภอพลับพลาชัย อำเภอทุ่งยางแดง อำเภอไม้แก่น อำเภอศรีสมเด็จ อำเภอน้ำเกลี้ยง อำเภอบึงบูรพ์ อำเภอเจริญศิลป์ อำเภอนิคมน้ำอูน อำเภอกระแสสินธุ์ อำเภอนาหม่อม อำเภอท่าแพ อำเภอชัยบุรี และอำเภอศรีวิไล พ.ศ. ๒๕๓๗" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (21 ก): 32–34. June 3, 1994. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2007-09-30. สืบค้นเมื่อ 2021-01-30.
14. "พระราชบัญญัติเปลี่ยนแปลงฐานะของสุขาภิบาลเป็นเทศบาล พ.ศ. ๒๕๔๒" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 116 (9 ก): 1–4. February 24, 1999. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2008-04-09. สืบค้นเมื่อ 2021-01-30.
15. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยุบรวมองค์การบริหารส่วนตำบล" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 117 (92 ง): 2–3. November 16, 2000.