อำเภอนาทม

นาทม เป็นอำเภอหนึ่งของจังหวัดนครพนม เดิมเป็นท้องที่ของตำบลนาทมที่ตั้งขึ้นในราว พ.ศ. 2440 ประกาศจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภอนาทมในวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535^[1] และยกฐานะเป็นอำเภอในวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2540^[2] กลายเป็นอำเภอลำดับที่ 11 ของจังหวัด

อำเภอนาทม
อำเภอ
การถอดเสียงอักษรโรมัน
• อักษรโรมัน	Amphoe Na Thom
หมู่บ้านในอำเภอนาทม
คำขวัญ:  ป่าดงเมาเขาลังกา ยางพาราคุณภาพดี ปลาชุมลุ่มน้ำฮี้ ผ้ามัดหมี่สีสวยงาม
แผนที่จังหวัดนครพนม เน้นอำเภอนาทม
พิกัด: 17°47′7″N 104°5′26″E
ประเทศ	ไทย
จังหวัด	นครพนม
พื้นที่
• ทั้งหมด	397.945 ตร.กม. (153.647 ตร.ไมล์)
ประชากร  (2564)
• ทั้งหมด	23,720 คน
• ความหนาแน่น	59.61 คน/ตร.กม. (154.4 คน/ตร.ไมล์)
รหัสไปรษณีย์	48140
รหัสภูมิศาสตร์	4811
ที่ตั้งที่ว่าการ	ที่ว่าการอำเภอนาทม เลขที่ 200 หมู่ที่ 4 ตำบลดอนเตย อำเภอนาทม จังหวัดนครพนม 48140
ส่วนหนึ่งของสารานุกรมประเทศไทย

ที่ตั้งและอาณาเขต

อำเภอนาทมมีอาณาเขตติดต่อกับเขตการปกครองข้างเคียง ดังต่อไปนี้

• ทิศเหนือ ติดต่อกับอำเภอบึงโขงหลง (จังหวัดบึงกาฬ)
• ทิศตะวันออก ติดต่อกับอำเภอบ้านแพง
• ทิศใต้ ติดต่อกับอำเภอศรีสงคราม
• ทิศตะวันตก ติดต่อกับอำเภออากาศอำนวย (จังหวัดสกลนคร) และอำเภอเซกา (จังหวัดบึงกาฬ)

ประวัติ

อำเภอนาทม เดิมทีเป็นพื้นที่ตำบลนาทม ตั้งขึ้นในราวปี พ.ศ. 2440 เป็นตำบลเก่าแก่ในอำเภอท่าอุเทน ต่อมาในปี พ.ศ. 2468 ได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยได้แยกพื้นที่การปกครองบางส่วนของอำเภอท่าอุเทน มาจัดตั้งเป็นกิ่งอำเภออากาศอำนวย (ภายหลังเปลี่ยนชื่อเป็นกิ่งอำเภอบ่อศรีสงคราม)^[3] ก่อนที่ปี พ.ศ. 2490 ตำบลนาทมได้แยกไปรวมกับกิ่งอำเภอบ้านแพง^[4] ตำบลนาทมจึงกลายเป็นส่วนหนึ่งของอำเภอบ้านแพง

ต่อมาเมื่อวันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535 ได้มีประกาศกระทรวงมหาดไทยให้แยกตำบลนาทม ตำบลหนองซน และตำบลดอนเตย ออกจากการปกครองของอำเภอบ้านแพง รวมตั้งเป็น กิ่งอำเภอนาทม^[1] และในวันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2536 มีประกาศกระทรวงมหาดไทยให้โอนบางหมู่บ้านของตำบลหนองซนย้ายกลับเข้าท้องที่อำเภอบ้านแพง^[5] เนื่องจากใกล้กับท้องที่อำเภอเดิม จนกระทั่งเมื่อวันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2540 จึงมีพระราชกฤษฎีกาฯยกฐานะขึ้นเป็น อำเภอนาทม^[2] จนถึงปัจจุบัน

• วันที่ 24 มกราคม 2468 แยกพื้นที่ตำบลนาหว้า ตำบลบ้านข่า ตำบลบ้านเสียว ตำบลสามผง ตำบลหนองแวง ตำบลนาทม และตำบลบ้านแพง อำเภอท่าอุเทน มาตั้งเป็น กิ่งอำเภออากาศอำนวย^[3] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอท่าอุเทน
• วันที่ 9 ธันวาคม 2490 แยกพื้นที่ตำบลตำบลบ้านแพง ตำบลนาทม อำเภอท่าอุเทน และตำบลหนองแวง กิ่งอำเภอบ่อศรีสงคราม มาตั้งเป็นกิ่งอำเภอบ้านแพง^[4] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอท่าอุเทน
• วันที่ 13 มิถุนายน 2521 ตั้งตำบลหนองซน แยกออกจากตำบลนาทม และตำบลหนองแวง^[6]
• วันที่ 24 กรกฎาคม 2522 ตั้งตำบลดอนเตย แยกออกจากตำบลนาทม^[7]
• วันที่ 22 เมษายน 2535 แยกพื้นที่ตำบลนาทม ตำบลดอนเตย และตำบลหนองซน อำเภอบ้านแพง มาตั้งเป็น กิ่งอำเภอนาทม^[1] และให้ขึ้นการปกครองกับอำเภอบ้านแพง
• วันที่ 9 กันยายน 2536 โอนพื้นที่หมู่ 4 บ้านโคกยาว (ในขณะนั้น) ของตำบลหนองซน กิ่งอำเภอนาทม ไปขึ้นกับตำบลโพนทอง อำเภอบ้านแพง^[5]
• วันที่ 1 มีนาคม 2537 กำหนดเขตตำบลหนองซน กิ่งอำเภอนาทม โดยตัดหมู่ที่ 4 เดิมไปขึ้นกับตำบลโพนทอง อำเภอบ้านแพง^[8]
• วันที่ 26 กันยายน 2540 ยกฐานะกิ่งอำเภอนาทม อำเภอบ้านแพง เป็น อำเภอนาทม^[2]
• วันที่ 1 พฤษภาคม 2546 กำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอนาทม ตำบลหนองซน ให้มีเขตการปกครองรวม 12 หมู่บ้าน ตำบลนาทม ให้มีเขตการปกครองรวม 15 หมู่บ้าน และตำบลดอนเตย ให้มีเขตการปกครองรวม 8 หมู่บ้าน^[9]
• วันที่ 31 ตุลาคม 2562 แยกพื้นที่บ้านนาดี หมู่ที่ 5 ตำบลหนองซน ตั้งเป็นหมู่ที่ 14 บ้านนาดีพัฒนา^[10]

การแบ่งเขตการปกครอง

การปกครองส่วนภูมิภาค

อำเภอนาทมแบ่งเขตการปกครองย่อยออกเป็น 3 ตำบล 38 หมู่บ้าน ได้แก่

ลำดับ	อักษรไทย	อักษรโรมัน	จำนวนหมู่บ้าน	จำนวนประชากร (ธันวาคม 2565)[11]
1.	นาทม	Na Thom	15	8,543
2.	หนองซน	Nong Son	14	9,436
3.	ดอนเตย	Don Toei	9	5,737

การปกครองส่วนท้องถิ่น

ท้องที่อำเภอนาทมประกอบด้วยองค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น 3 แห่ง ได้แก่

• องค์การบริหารส่วนตำบลนาทม ครอบคลุมพื้นที่ตำบลนาทมทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลหนองซน ครอบคลุมพื้นที่ตำบลหนองซนทั้งตำบล
• องค์การบริหารส่วนตำบลดอนเตย ครอบคลุมพื้นที่ตำบลดอนเตยทั้งตำบล

อ้างอิง

1. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แบ่งเขตท้องที่อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม ตั้งเป็นกิ่งอำเภอนาทม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 109 (53 ง): (ฉบับพิเศษ) 12. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-03-09. สืบค้นเมื่อ 2021-03-22. วันที่ 22 เมษายน พ.ศ. 2535
2. "พระราชกฤษฎีกาตั้งอำเภอหนองปรือ อำเภอห้วยกระเจา อำเภอทรายทองวัฒนา อำเภอปางศิลาทอง อำเภอเนินสง่า อำเภอนาทม อำเภอพระพรหม อำเภอแม่วงก์ อำเภอสองแคว อำเภอบ้านใหม่ไชยพจน์ อำเภอไทยเจริญ อำเภอกาบัง อำเภอพยุห์ อำเภอเมืองจันทร์ อำเภอภูพาน อำเภอคลองหอยโข่ง อำเภอเขาฉกรรจ์ อำเภอนาวัง อำเภอพิบูลย์รักษ์ และอำเภอทุ่งศรีอุดม พ.ศ. ๒๕๔๐" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 114 (50 ก): 24–27. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-27. สืบค้นเมื่อ 2021-03-22. วันที่ 26 กันยายน พ.ศ. 2540
3. "ประกาศ เรื่อง ตั้งกิ่งอำเภอในมณฑลอุดร" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 42 (0 ก): 268–269. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-01-27. สืบค้นเมื่อ 2021-03-22. วันที่ 24 มกราคม พ.ศ. 2468
4. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ยกฐานะตำบลขึ้นเป็นกิ่งอำเภอ" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 64 (60 ง): 3188–3193. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2021-03-22. วันที่ 9 ธันวาคม พ.ศ. 2490
5. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตกิ่งอำเภอนาทม อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 110 (131 ง): 3. วันที่ 9 กันยายน พ.ศ. 2536
6. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านแพง กิ่งอำเภอนาหว้า อำเภอศรีสงคราม และอำเภอนาแก จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 95 (62 ง): 1728–1733. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2012-05-24. สืบค้นเมื่อ 2021-03-22. วันที่ 13 มิถุนายน พ.ศ. 2521
7. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง ตั้งและเปลี่ยนแปลงเขตตำบลในท้องที่อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 96 (122 ง): 2668–2670. วันที่ 24 กรกฎาคม พ.ศ. 2522
8. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง เปลี่ยนแปลงเขตตำบลหนองซน กิ่งอำเภอนาทม และตำบลโพนทอง อำเภอบ้านแพง จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 111 (17 ง): 6–12. วันที่ 1 มีนาคม พ.ศ. 2537
9. "ประกาศกระทรวงมหาดไทย เรื่อง การกำหนดเขตตำบลในท้องที่อำเภอนาทม จังหวัดนครพนม" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 120 (35 ง): 6–15.^{[ลิงก์เสีย]} วันที่ 1 พฤษภาคม พ.ศ. 2546
10. "ประกาศจังหวัดนครพนม เรื่อง ตั้งและกำหนดเขตหมู่บ้าน" (PDF). ราชกิจจานุเบกษา. 136 (83 ง): 160–161. วันที่ 31 ตุลาคม พ.ศ. 2562
11. "ระบบสารสนเทศเพื่อการบริหาร". stat.bora.dopa.go.th.