รัฐอานธรประเทศ

อานธรประเทศ [อาน-ทะ-ระ-ปฺระ-เทด] (ฮินดี: आंध्र प्रदेश; เตลูกู: ఆంధ్ర ప్రదేశ్) เป็นรัฐทางตะวันออกเฉียงใต้บนชายฝั่งของประเทศอินเดีย^[12] มีพื้นที่ใหญ่เป็นอันดับที่เจ็ดด้วยพื้นที่ 162,975 ตารางกิโลเมตร (62,925 ตารางไมล์)^[6] และมีประชากรมากเป็นอันดับที่สิบด้วยประชากร 49,386,799 คน^[13][14] อาณาเขตของรัฐติดต่อกับรัฐเตลังคานาทางตะวันตกเฉียงเหนือ, รัฐฉัตตีสครห์ทางเหนือ, รัฐโอริศาทางตะวันออกเฉียงเหนือ, รัฐทมิฬนาฑูทางใต้, รัฐกรณาฏกะทางตะวันตก และอ่าวเบงกอลทางตะวันออก^[15] รัฐอานธรประเทศมีความยาวชายฝั่งยาวเป็นอันกับสองในอินเดียรองจากรัฐคุชราต ด้วยความยาวชายฝั่ง 974 กิโลเมตร^[16] อานธรประเทศเป็นรัฐแรกในอินเดียที่จัดตั้งขึ้นด้วยประเด็นทางภาษาที่ใช้ของประชากร เมื่อวันที่ 1 ตุลาคม 1953^[17] ในอดีต อานธรประเทศเคยเป็นพื้นที่สำคัญในการจาริกแสวงบุญของชาวพุทธ และเป็นศูนย์การศึกษาศาสนาพุทธที่สำคัญ รวมถึงพบวัด เจดีย์ และสถูปต่าง ๆ จำนวนมาก^[18][19] อานธรประเทศยังเป็นที่รู้จักในฐานะดินแดนแห่งเพชรโกห์อีนูร์ และเพชรกอลคอนดาอีกมากมาย ที่ซึ่งเคยขุดพบในเหมืองโกลลูร์^[20] อานธรประเทศยังเป็นที่รู้จักในชื่อ "ชามข้าวของอินเดีย" ในฐานะผู้ผลิตข้าวรายใหญ่ของอินเดีย^[21]

รัฐอานธรประเทศ
รัฐ
ตามเข็มนาฬิกาจากด้านบน: โกทันรามมนเทียร ที่โวนติมิตตา, เทือกเขาปาปี, พระญาณพุทธรูป ที่อมรวตี, สิงหจลัมมนเทียร ที่วิศาขาปัตนัม, ภาพเมืองวิศาขาปัตนัม, หุบเขาอรากู, เวนกเตศวรมนเทียร ที่ติรุมละ, และประติมากรรมโคนนทิ ที่เลปักษี
คำขวัญ:  "สัตยเมวะ" (มีเพียงสัตย์ที่มีชัย)
เพลง: "มาเตลูกูตัลลิกี" (แด่มารดาเตลูกูของผองเราตลูกูของผองเรา)
ที่ตั้งในประเทศอินเดีย
ประเทศ	อินเดีย
จัดตั้ง	1 พฤศจิกายน 1956[1]
เมืองหลวง	นิตินัย: วิศาขาปัตนัม (ฝ่ายบริหาร)[a] อมราวตี (ฝ่ายนิติบัญญัติ)[a] กุรนูล (ฝ่ายตุลาการ)[a] ไฮเดอราบาด[b] พฤตินัย: อมราวตี[c]
เมืองใหญ่สุด	วิศาขาปัตนัม
อำเภอ	13
การปกครอง
• องค์กร	รัฐบาลรัฐอานธรประเทศ
• ผู้ว่าการรัฐ	วิศวภูสัน หริจันทัน[4][5]
• มุขยนายก	วาย. เอส. ชคันโมหัน เรฑี (YSRCP)
• นิติบัญญัติรัฐ	ระบบสภาคู่ รัฐสภา (175 ที่นั่ง) สภา (58 ที่นั่ง)
• รัฐสภา	ราชยสภา (11 ที่) โลกสภา (25 ที่)
• ศาลสูง	ศาลสูงอานธรประเทศ
พื้นที่[6]
• ทั้งหมด	162,975 ตร.กม. (62,925 ตร.ไมล์)
อันดับพื้นที่	ที่ 7
ประชากร  (2011)[7]
• ทั้งหมด	49,386,799 คน
• อันดับ	ที่ 10
• ความหนาแน่น	308 คน/ตร.กม. (800 คน/ตร.ไมล์)
เดมะนิม	อานธรุลู (Andhrulu), เตลูกูวารู (Teluguvaaru)
จีดีพี (2019–20 est.)[8]
• รบม	₹10.81 แลกห์โคร (4.6 ล้านล้านบาท) (15.3%)
• ต่อหัว	₹164,025 (70,000 บาท)
เขตเวลา	UTC+05:30 (IST)
UN/LOCODE	AP
ทะเบียนพาหนะ	AP–39
อัตราการรู้หนังสือ	67.41% (2011)
ภาษาทางการ	ภาษาเตลูกู
ชายฝั่ง	974 กิโลเมตร (605 ไมล์)
เอชดีไอ (2018)	0.650[9] medium · ที่ 27
เว็บไซต์	www.ap.gov.in
สัญลักษณ์ของรัฐอานธรประเทศ
ตรา	ปูรณฆตัม (Poorna Ghatam)
ภาษา	ภาษาเตลูกู
เพลง	มาเตลูกูตัลลิกี[10]
การแสดง	Kuchipudi[11]
สัตว์	Blackbuck[11]
สัตว์ปีก	นกแก้ว[11]
สัตว์น้ำ	Mudfish[11]
Flower	ดอกมะลิ[11]
ผลไม้	มะม่วง[11]
ต้นไม้	Neem[11]
กีฬา	Kabaddi[11]

ดูเพิ่ม

• ประวัติศาสตร์รัฐอานธรประเทศ

หมายเหตุ

1. According to the provisions of Andhra Pradesh Decentralisation and Inclusive Development of All Regions Act, 2020.^[2]
2. The Andhra Pradesh Reorganisation Act, 2014 states that Hyderabad is common capital of both Telangana and Andhra Pradesh states for a period of time not exceeding 10 years.
3. Amaravati currently serves as the seat of government where Andhra Pradesh Secretariat, Andhra Pradesh Legislature and High Court of Andhra Pradesh are located.^[3]