ยูคาลิปทอล

ยูคาลิปทอล (อังกฤษ: eucalyptol) หรือ ซิเนออล (cineol, cineole) เป็นสารประกอบอินทรีย์ประเภทมอโนเทอร์พีนและอีเทอร์วงแหวน มีสูตรเคมีคือ C₁₀H₁₈O เป็นของเหลวไม่มีสีถึงเหลืองอ่อน มีกลิ่นคล้ายการบูร รสเผ็ด ไม่ละลายน้ำ แต่ผสมเข้ากันได้กับเอทานอล, อีเทอร์และคลอโรฟอร์ม^[1][2] ในปี ค.ศ. 1870 เอฟ. เอส. โคลซจำแนกสารสำคัญในน้ำมันยูคาลิปตัสและตั้งชื่อว่ายูคาลิปทอล นอกจากจะพบในต้นโกฐจุฬารศ ยูคาลิปทอลยังพบในพืชหลายชนิด เช่น ต้นการบูร, ใบกระวาน, โรสแมรีและกระวาน^[3]

ยูคาลิปทอล

ชื่อ
IUPAC name 1,3,3-Trimethyl-2-oxabicyclo[2,2,2]octane
ชื่ออื่น 1,8-Cineole 1,8-Epoxy-p-menthane
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	470-82-6 Y
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ
ChEMBL	ChEMBL485259 Y
เคมสไปเดอร์	2656 Y
ดรักแบงก์	DB03852 Y
ECHA InfoCard	100.006.757
IUPHAR/BPS	2464
KEGG	D04115 Y
ผับเคม CID	2758
UNII	RV6J6604TK Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID4020616
InChI InChI=1S/C10H18O/c1-9(2)8-4-6-10(3,11-9)7-5-8/h8H,4-7H2,1-3H3 Y Key: WEEGYLXZBRQIMU-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/C10H18O/c1-9(2)8-4-6-10(3,11-9)7-5-8/h8H,4-7H2,1-3H3 Key: WEEGYLXZBRQIMU-UHFFFAOYAY
SMILES O2C1(CCC(CC1)C2(C)C)C
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	C10H18O
มวลโมเลกุล	154.249 g/mol
ความหนาแน่น	0.9225 g/cm3
จุดหลอมเหลว	1.5 องศาเซลเซียส (34.7 องศาฟาเรนไฮต์; 274.6 เคลวิน)
จุดเดือด	176–177 °C (349–351 °F; 449–450 K)
เภสัชวิทยา
ATC code	R05CA13 (WHO)
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

ยูคาลิปทอลใช้ในอุตสาหกรรมอาหาร เครื่องดื่ม ขนมและเครื่องสำอาง นอกจากนี้ยังใช้เป็นยาฆ่าแมลงและสารไล่แมลง^[4][5] ในทางการแพทย์ใช้ผสมในน้ำยาบ้วนปาก ยาแก้ไอและยาคลายกล้ามเนื้อ

ยูคาลิปทอลมีความเป็นพิษหากใช้เกินขนาด มีค่า LD₅₀ ทางปาก (หนู) เท่ากับ 2480 มิลลิกรัม/กิโลกรัม^[6]