ยามางาตะ อาริโตโมะ

จอมพล ดยุก ยามางาตะ อาริโตโมะ (ญี่ปุ่น: 山縣 有朋; โรมาจิ: Yamagata Aritomo) หรือ ยามางาตะ เคียวซูเกะ เป็นจอมพลแห่งกองทัพบกจักรวรรดิญี่ปุ่น อดีตผู้บัญชาการทหารสูงสุด, นายกรัฐมนตรีสองสมัย และประธานคณะองคมนตรีในสมเด็จพระจักรพรรดิ เขาเป็นหนึ่งในบุคคลสำคัญที่วางรากฐานด้านการทหารและการเมืองในช่วงต้นของญี่ปุ่นยุคใหม่ และเขาได้รับสมญาว่า เป็นบิดาแห่งการทหารญี่ปุ่น

ในชื่อบุคคลญี่ปุ่นนี้นามสกุลคือ ยามางาตะ

ยามางาตะ อาริโตโมะ
山縣 有朋
นายกรัฐมนตรีญี่ปุ่น คนที่ 3
ดำรงตำแหน่ง 8 พฤศจิกายน 1898 – 19 ตุลาคม 1900
กษัตริย์	จักรพรรดิเมจิ
ก่อนหน้า	โอกูมะ ชิเงโนบุ
ถัดไป	อิโต ฮิโรบูมิ
ดำรงตำแหน่ง 24 ธันวาคม 1889 – 6 พฤษภาคม 1891
กษัตริย์	จักรพรรดิเมจิ
ก่อนหน้า	คูโรดะ คิโยตากะ
ถัดไป	มัตสึกาตะ มาซาโยชิ
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	14 มิถุนายน ค.ศ. 1838 ฮางิ ญี่ปุ่น
เสียชีวิต	1 กุมภาพันธ์ ค.ศ. 1922 (83 ปี) โอดาวาระ จักรวรรดิญี่ปุ่น
รางวัล	เครื่องราชอิสริยาภรณ์ว่าวทองคำ (ชั้น 1) เครื่องราชอิสริยาภรณ์อาทิตย์อุทัย (สายสะพาย) เครื่องราชอิสริยาภรณ์ดอกเบญจมาศ
ลายมือชื่อ
ยศที่ได้รับการแต่งตั้ง
รับใช้	ญี่ปุ่น
สังกัด	กองทัพบกจักรวรรดิญี่ปุ่น
ประจำการ	1868–1905
ยศ	จอมพล
ผ่านศึก	สงครามโบชิง กบฏซัตสึมะ สงครามจีน-ญี่ปุ่นครั้งที่ 1 สงครามรัสเซีย-ญี่ปุ่น

ยามางาตะ อาริโตโมะ
ชื่อภาษาญี่ปุ่น
คันจิ	山縣 有朋
ฮิรางานะ	やまがた ありとも
คาตากานะ	ヤマガタ アリトモ
การถอดเสียง โรมาจิ Yamagata Aritomo

ประวัติ

ในยุคที่ตระกูลโทกูงาวะ ยังคงกุมอำนาจทหารส่วนใหญ่ของประเทศ ยามางาตะ เกิดในตระกูลซามูไรระดับล่าง ในเมืองฮางิ ซึ่งเป็นเมืองเอกของแคว้นโชชู (ปัจจุบันคือจังหวัดยามางูจิ) เขาเข้าศึกษาที่โรงเรียนเอกชน โชกาซนจูกุ ซึ่งที่นี่ เขาเป็นแนวร่วมใต้ดินในการต่อต้านอำนาจของรัฐบาลโชกุนโทกูงาวะ เขาได้เป็นหัวหน้าของขบวนการ คิเฮไต ซึ่งเป็นกองกำลังขนาดเล็กๆ ต่อมาในช่วงสงครามโบชิง ปี 1867-1868 ซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของการปฏิรูปเมจิ เขาจึงได้รับการบรรจุเป็นทหารโดยอยู่ฝ่ายองค์จักรพรรดิ

หลังจากที่ฝ่ายพระจักรพรรดิสามารถโค่นล้มอำนาจของตระกูลโทกูงาวะ ยามางาตะและ ไซโง สึงูมิชิ ได้รับเลือกเป็นตัวแทนรัฐบาลพระจักรพรรดิไปเยือนยุโรป ในปี 1869 เพื่อศึกษาระบบการทหารในยุโรป เช่นเดียวกับคนญี่ปุ่นคนอื่นๆ ยามางาตะสนใจมีความสนใจต่อความสำเร็จของปรัสเซีย (เยอรมนี) ในการเปลี่ยนตนเองจากรัฐเกษตรกรรมเป็นรัฐอุตสาหกรรมและการทหารชั้นนำของโลกเป็นอย่างมาก ตัวเขาเองยังรับเอาแนวคิดทางการเมืองแบบปรัสเซียแบบจักรวรรดินิยมเข้ามาด้วย เป็นแนวคิดที่ว่าประเทศควรขยายกำลังทหารไปยังต่างแดนโดยมีรัฐบาลอำนาจนิยมอยู่ที่แผ่นดินแม่ ดังนั้นแล้ว เมื่อเขากลับมายังญี่ปุ่น เขาจึงเรียกร้องให้มีการจัดตั้งระบบเหล่าทัพของญี่ปุ่นขึ้นมา ซึ่งทำให้ในปี 1873 เขาได้รับแต่งตั้งเป็น รัฐมนตรีว่าการกระทรวงการสงคราม ซึ่งเป็นจุดเริ่มต้นของการจัดตั้ง กองทัพบกจักรวรรดิญี่ปุ่น