มีเทน

มีเทน (Methane) หรือ คาร์บอนเททราไฮไดรด์ (Carbon Tetrahydride) เป็นสารประกอบไฮโดรคาร์บอนพวกแอลเคน สูตรเคมี คือ CH₄ เป็นแก๊สไม่มีสี ติดไฟได้ เป็นองค์ประกอบส่วนใหญ่ของแก๊สธรรมชาติ แก๊สมีเทนอาจได้มาจากการหมักมูลสัตว์และนำมาใช้เป็นเชื้อเพลิงราคาถูก

มีเทน

Ball and stick model of methane Spacefill model of methane
ชื่อ
Preferred IUPAC name Methane[1]
Systematic IUPAC name Carbane (never recommended[1])
ชื่ออื่น Carbon tetrahydride Carburetted hydrogen Hydrogen carbide Marsh gas Methyl hydride Natural gas
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	74-82-8 Y
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ
3DMet	B01453
Beilstein Reference	1718732
ChEBI	CHEBI:16183 Y
ChEMBL	ChEMBL17564 Y
เคมสไปเดอร์	291 Y
ECHA InfoCard	100.000.739
EC Number	200-812-7
Gmelin Reference	59
KEGG	C01438 N
MeSH	Methane
ผับเคม CID	297
RTECS number	PA1490000
UNII	OP0UW79H66 Y
UN number	1971
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID8025545
InChI InChI=1S/CH4/h1H4 Y Key: VNWKTOKETHGBQD-UHFFFAOYSA-N Y
SMILES C
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	CH4
มวลโมเลกุล	16.043 g·mol−1
ลักษณะทางกายภาพ	แก๊สไม่มีสี
กลิ่น	ไม่มีกลิ่น
ความหนาแน่น	0.657 kg/m3 (แก๊ส, 25 °C, 1 atm) 0.717 kg/m3 (แก๊ส, 0 °C, 1 atm)[2] 422.8 g/L (ของเหลว, −162 °C)[3]
จุดหลอมเหลว	−182.456 องศาเซลเซียส (−296.421 องศาฟาเรนไฮต์; 90.694 เคลวิน)[3]
จุดเดือด	−161.5 องศาเซลเซียส (−258.7 องศาฟาเรนไฮต์; 111.6 เคลวิน)[3]
จุดวิกฤติ (T, P)	190.56 K (−82.59 °C; −116.66 °F), 4.5992 MPa (45.391 atm)
ละลายในน้ำ	22.7 mg/L[4]
ความสามารถละลายได้	ละลายได้ในเอทานอล, อีเทอร์, เบนซีน, โทลูอีน, เมทานอล, แอซีโทน และไม่ละลายในน้ำ
log P	1.09
ค่าคงที่ตาม กฎของเฮนรี่ (kH)	14 nmol/(Pa·kg)
กรด	Methanium
เบส	Methyl anion
Magnetic susceptibility (χ)	−17.4×10−6 cm3/mol[5]
โครงสร้าง
กลุ่มจุด	Td
รูปร่างโมเลกุล	Tetrahedral at carbon atom
Dipole moment	0 D
อุณหเคมี[6]
ความจุความร้อน (C)	35.7 J/(K·mol)
Std molar entropy (S⦵298)	186.3 J/(K·mol)
Std enthalpy of formation (ΔfH⦵298)	−74.6 kJ/mol
พลังงานเสรีกิบส์ (ΔfG⦵)	−50.5 kJ/mol
Std enthalpy of combustion (ΔcH⦵298)	−891 kJ/mol
ความอันตราย[7]
GHS labelling:
Pictograms
Signal word	อันตราย
Hazard statements	H220
Precautionary statements	P210
NFPA 704 (fire diamond)	2 4 0 SA
จุดวาบไฟ	−188 องศาเซลเซียส (−306.4 องศาฟาเรนไฮต์; 85.1 เคลวิน)
อุณหภูมิที่ ติดไฟได้เอง	537 องศาเซลเซียส (999 องศาฟาเรนไฮต์; 810 เคลวิน)
ขีดจำกัดการระเบิด	4.4–17%
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
แอลเคนที่เกี่ยวข้อง	Ethane โพรเพน บิวเทน
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง	Silane Germane Stannane Plumbane
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

แก๊สมีเทนอาจพบได้ในชั้นถ่านหิน (Coal Bed Methane) โดยจากกระบวนการเกิดถ่านหินทำให้ก๊าซสะสมตัวและกักเก็บอยู่ในช่องว่างในเนื้อถ่านหิน ^[9]

อ้างอิง

1. "Front Matter". Nomenclature of Organic Chemistry : IUPAC Recommendations and Preferred Names 2013 (Blue Book). Cambridge: The Royal Society of Chemistry. 2014. pp. 3–4. doi:10.1039/9781849733069-FP001. ISBN 978-0-85404-182-4. Methane is a retained name (see P-12.3) that is preferred to the systematic name ‘carbane’, a name never recommended to replace methane, but used to derive the names ‘carbene’ and ‘carbyne’ for the radicals H₂C^2• and HC^3•, respectively.
2. "Gas Encyclopedia". เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ December 26, 2018. สืบค้นเมื่อ November 7, 2013.
3. Haynes, p. 3.344
4. Haynes, p. 5.156
5. Haynes, p. 3.578
6. Haynes, pp. 5.26, 5.67
7. "Safety Datasheet, Material Name: Methane" (PDF). US: Metheson Tri-Gas Incorporated. December 4, 2009. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ June 4, 2012. สืบค้นเมื่อ December 4, 2011.
8. NOAA Office of Response and Restoration, US GOV. "METHANE". noaa.gov. เก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ January 9, 2019. สืบค้นเมื่อ March 20, 2015.
9. "แก๊สมีเทนในชั้นถ่านหิน (Coal Bed Methane)". คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-10-07. สืบค้นเมื่อ 2007-10-07.

แหล่งอ้างอิง

• Haynes, William M., บ.ก. (2016). CRC Handbook of Chemistry and Physics (97th ed.). CRC Press. ISBN 9781498754293.

แหล่งข้อมูลอื่น

• Methane at The Periodic Table of Videos (University of Nottingham)
• International Chemical Safety Card 0291
• Gas (Methane) Hydrates – A New Frontier – United States Geological Survey (archived 6 February 2004)
• Lunsford, Jack H. (2000). "Catalytic conversion of methane to more useful chemicals and fuels: A challenge for the 21st century". Catalysis Today. 63 (2–4): 165–174. doi:10.1016/S0920-5861(00)00456-9.
• CDC – Handbook for Methane Control in Mining (PDF)