มัมลูก

มัมลูก (อาหรับ: مملوك, "ทรัพย์สิน") เป็นสมาชิกของกลุ่มทหารที่เป็นอดีตทาสที่ได้รับอิสระ โดยมีบทบาทรับใช้ผู้ปกครองมุสลิมมาหลายยุคหลายสมัย

นักรบมัมลูกชาวอียิปต์

เหตุการณ์สำคัญที่นำไปสู่การก้าวขึ้นมามีอำนาจของมัมลูก คือ การเกิดขึ้นของชนชั้นทหารอัศวินมัมลูกในอียิปต์สมัยยุคกลาง ซึ่งพัฒนามาจากกลุ่มทหารทาส อัศวินมัมลูกเหล่านี้ส่วนใหญ่เป็นทาสชาวตุรกี, ชาวคอปต์จากอียิปต์, ชาวเซอร์แคชเชีย (Circassians), ชาวอับคาเซีย (Abkhazians) และชาวจอร์เจีย นอกจากนี้ มัมลูกจำนวนมากมีแหล่งต้นกำเนิดจากบอลข่าน (แอลเบเนีย, กรีก และยูโกสลาฟ) "ปรากฏการณ์มัมลูก" หรือการเกิดขึ้นของชนชั้นนักรบมุสลิมนี้มีความสำคัญทางการเมืองมาก ในช่วง 1,000 ปี นับจากคริสต์ศตวรรษที่ 9 ถึงคริสต์ศตวรรษที่ 19^[1]

เมื่อเวลาผ่านไปมัมลูกก็กลายเป็นชนชั้นทหารอัศวินที่มีอิทธิพลทางการทหารในหลาย ๆ ประเทศที่ถูกปกครองโดยผู้ปกครองชาวมุสลิม โดยเฉพาะในอียิปต์ แต่ในแถบตะวันออกกลาง เมโสโปเตเมีย และอินเดีย พวกมัมลูกถืออำนาจทั้งในทางการเมืองและการทหาร และในบางกรณีพวกเขาบรรลุถึงระดับได้ครองตำแหน่งสุลต่าน หรือได้ถืออำนาจในระดับภูมิภาคเป็นอะมีร (emir) หรือเบย์ (beys) ที่โดดเด่นที่สุด คือ การที่กลุ่มมัมลูกสามารถครองตำแหน่งสุลต่านโดยมีศูนย์กลางที่อียิปต์และซีเรีย และปกครองดินแดนเหล่านั้นภายใต้ระบอบสุลต่านมัมลูก (ค.ศ. 1250–1517) รัฐบาลสุลต่านมัมลูกมีชัยชนะเหนือจักรวรรดิข่านอิลในยุทธการที่อัยน์ญาลูต ก่อนหน้านี้พวกเขาต่อสู้กับนักรบครูเสดคริสเตียนจากยุโรปตะวันตกในปี ค.ศ. 1154–1712 และ ค.ศ. 1213–1221 ซึ่งทำให้พวกมัมลูกต้องถูกขับออกจากอียิปต์และตะวันออกกลาง ใน ค.ศ. 1302 พวกมัมลูกสามารถการขับไล่พวกครูเสดกลุ่มสุดท้ายออกจากลิแวนต์ได้อย่างเป็นทางการ และนำไปสู่การสิ้นสุดยุคสงครามครูเสด^[2]

อ้างอิง

1. Ayalon, David (1979). The Mamlūk military society. Variorum Reprints. ISBN 978-0-86078-049-6.
2. Asbridge, Thomas. "The Crusades Episode 3". BBC. สืบค้นเมื่อ 5 February 2012.