ผู้ตัดสิน (อังกฤษ : referee ) ในกีฬาฟุตบอล คือผู้เฝ้าดูการแข่งขันและมีอำนาจบังคับตามกติกาฟุตบอล ในการแข่งขันนัดฟุตบอล การตัดสินของผู้ตัดสินถือเป็นคำชี้ขาดในการเล่น ผู้ตัดสินมีผู้ช่วยอีกสองคน เรียกว่าผู้ช่วยผู้ตัดสิน อาจเรียกว่า ไลนส์แมน (linesmen) และในบางครั้งยังมีผู้ตัดสินที่ 4 กับผู้ช่วยผู้ตัดสินเพิ่มเติม[1]
ผู้ตัดสินมาลัง ไดดิอู ขณะกำลังตัดสินการแข่งขัน ฟุตบอลโลก 2018 ผู้ตัดสินส่วนใหญ่เป็นผู้ตัดสินสมัครเล่น คือได้รับค่าจ้างเล็กน้อยต่อการแข่งขัน อย่างไรก็ตามในบางประเทศมีการกำหนดจำนวนของผู้ตัดสิน เพื่อตัดสินในการแข่งขันระดับสูงสุดในลีก ผู้ตัดสินในบางประเทศได้รับการว่าจ้างเป็นงานประจำจากสมาคมฟุตบอลแห่งชาติ ได้รับค่าจ้างตั้งแต่ต้นฤดูกาล บวกกับค่าจ้างในแต่ละนัด
ผู้ตัดสินอาชีพได้รับการฝึกและใบอนุญาตจากสมาคมภายใต้การดูแลของฟีฟ่า ของแต่ละชาติ โดยสมาคมในแต่ละชาติจะรับรองผู้ตัดสินระดับยอดให้ฟีฟ่าเพื่อเป็นเกียรติให้บันทึกอยู่ในรายชื่อผู้ตัดสินระหว่างประเทศของฟีฟ่า ซึ่งในการแข่งขันระหว่างประเทศ ต้องการใช้ผู้ตัดสินของฟีฟ่า ส่วนในการแข่งขันท้องถิ่นของแต่ละประเทศ สมาคมแต่ละประเทศพิจารณาจากการปฏิบัติ อันดับ และการพัฒนาของผู้ตัดสินจาก การตัดสินรุ่นเยาวชนไปจนถึงการแข่งขันอาชีพ
จากกติกาฟุตบอลในข้อ 5 ระบุว่า
อำนาจ ตัดสินใจว่าสภาพสนามแข่งขันหรือบริเวณสภาพแวดล้อมหรือสภาพภูมิอากาศว่าเหมาะสำหรับการแข่งขันหรือไม่
ตัดสินใจละทิ้งการแข่งขันไม่ว่าด้วยเหตุผลใด ๆ ก็ตาม
ตัดสินใจเกี่ยวกับสภาพสิ่งของที่ติดตั้งหรืออุปกรณ์ต่าง ๆ ที่ถูกใช้ระหว่างการแข่งขัน รวมถึงเสาประตู คานประตู เสาธงมุมสนาม และลูกบอล
ตัดสินใจหยุดหรือไม่ให้หยุดการแข่งเนื่องจากผู้เข้ามากวน หรือปัญหาอื่น ๆ ที่เกี่ยวกับผู้ชม
ตัดสินใจหยุดหรือไม่ให้หยุดการแข่งขันเพื่อนำผู้เล่นที่บาดเจ็บออกจากการแข่งขันเพื่อทำการปฐมพยาบาล รวมถึงการร้องขอาให้นำผู้เล่นที่บาดเจ็บออกจากการแข่งขัน
ตัดสินใจอนุญาตหรือไม่อนุญาตให้ผู้เล่นสวมใส่เครื่องแต่งกาย เครื่องประดับ หรืออุปกรณ์บางชนิด
ตัดสินใจ (ในสิ่งต่อไปนี้อาจเป็นหน้าที่รับผิดชอบของเขาด้วย) อนุญาตหรือไม่อนุญาตให้บุคคลอื่นใด (รวมทั้งเจ้าหน้าที่ทีมหรือเจ้าหน้าที่สนาม เจ้าหน้าที่รักษาความปลอดภัย ช่างภาพ หรือผู้บรรยาย สื่อมวลชนต่าง ๆ) อยู่ในบริเวณใกล้เคียงสนามแข่งขัน หน้าที่ ปฏิบัติตามกติกาข้อต่าง ๆ ควบคุมการแข่งขันโดยมีผู้ช่วยผู้ตัดสิน กรรมการผู้ตัดสินคนที่ 4 คอยให้ความร่วมมือช่วยเหลือตามความเหมาะสม
แน่ใจว่าลูกบอลทุกลูกทีใช้ในการแข่งขันถูกต้องตามข้อกำหนดของกติกาข้อ 2
แน่ใจว่าอุปกรณ์ของผู้เล่น ถูกต้องตามข้อกำหนดของกติกาข้อ 4
ทำหน้าที่รักษาเวลาการแข่งขัน และเขียนรายงานการแข่งขัน
พิจารณาการสั่งหยุดการเล่น หยุดการเล่นชั่วคราว หรือยุติการแข่งขัน (Suspends or Terminate the Match) ทุกกรณีของการกระทำผิดกติกาการแข่งขัน รวมถึงสิ่งรบกวนจากภายนอกที่รบกวนการแข่งขัน
สั่งหยุดการเล่นถ้าดุลยพินิจของเขาเห็นว่าผู้เล่นบาดเจ็บหนักและแน่ใจว่าเคลื่อนย้ายออกจากสนามแข่งขันไปแล้ว ผู้เล่นที่บาดเจ็บนั้นจะกลับเข้าไปในสนามแข่งได้อีกในภายหลังการเริ่มเล่นใหม่ได้ริมเล่นไปแล้ว
อนุญาตให้การเล่นดำเนินต่อไปจนกว่าลูกบอลจะอยู่นอกการเล่นถ้าเห็นว่าผู้เล่นบาดเจ็บเพียงเล็กน้อย
แน่ใจว่าผู้เล่นที่มีเลือดไหลออกจากบาดแผลได้ออกจากสนามแข่นขันแล้ว และผู้เล่นนั้นจะกลับไปเล่นใหม่ได้เมื่อได้รับสัญญาณจากผู้ตัดสิน ซึ่งต้องพึงพอใจแล้วว่าเลือดที่ไหลออกมานั้นได้หยุดแล้ว
อนุญาตให้การเล่นดำเนินต่อไปเมื่อทีมที่ถูกกระทำผิดจะเกิดประโยชน์จากการได้เปรียบ และถ้าการคาดคะเนในการให้ได้เปรียบนั้นไม่เป็นตามที่คาดไว้ในขณะนั้น ก็จะลงโทษตามความผิดที่เกิดขึ้นแต่แรกนั้น
ลงโทษความผิดที่ร้ายแรงกว่าในกรณีที่ผู้เล่นทำผิดมากกว่า 1 อย่าง ภายในเวลาเดียวกัน
ควบคุมระเบียบวินัยโดยแสดงการต่อต้านต่อผู้เล่นที่กระทำผิดต้องได้รับการคาดโทษ และการให้ออกจาการแข่งขัน เขาไม่ได้ถูกบังคับว่าต้องกระทำในทันทีทันใด แต่ต้องทำทันทีลูกบอลอยู่นอกการเล่นแล้ว
ทำหน้าที่แสดงการต่อต้านเจ้าหน้าที่ทีมที่ขาดความรับผิดชอบในการควบคุมการประพฤติปฏิบัติตนเองที่ดี และเขาอาจพิจารณาให้ออกจากสนามแข่งขันและบริเวณแวดล้อมในทันที
ปฏิบัติตามการช่วยเหลือของผู้ช่วยผู้ตัดสินตามเหตุการณ์ที่ตนเองมองไม่เห็น
แน่ในว่าไม่มีบุคคลอื่น ๆ ที่ไม่ได้รับอนุญาตเข้าไปในสนามแข่งขัน
ให้ทำการเริ่มเล่นได้หยุดลง
เขียนรายงานการแข่งขันเสนอต่อผู้ที่มีอำนาจหน้าที่ที่ได้แต่งตั้งไว้ ซึ่งรวบรวมข้อมูลที่เกี่ยวกับการควบคุมระเบียบทุกอย่างที่กระทำต่อผู้เล่นและ /หรือเจ้าหน้าที่ทีมและเหตุการณ์ณ์อื่น ๆ ทักกรณีที่เกิดขึ้นก่อนการแข่งขัน ระหว่างการแข่งขัน หรือภายหลังการแข่งขัน 
