ซอฟต์แวร์เสรีและโอเพนซอร์ส (อังกฤษ : Free and open-source software ) หรือมักเรียกย่อว่า FOSS (อ่านว่า ฟอส) เป็นคำที่ใช้เพื่ออ้างถึงซอฟต์แวร์ใดๆ ที่เป็นซอฟต์แวร์เสรี หรือซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส [lower-alpha 1] ซึ่งทุกคนได้ รับอนุญาตให้ใช้ คัดลอก ศึกษา และเปลี่ยนแปลงได้อย่างอิสระ ซอฟต์แวร์ไม่ว่าในทางใดทางหนึ่ง และรหัสต้นทาง นั้นเปิดเผยต่อสาธารณะ เพื่อให้ผู้คนได้รับการสนับสนุนให้ปรับปรุงการออกแบบซอฟต์แวร์[3] นี่ตรงกันข้ามกับซอฟต์แวร์ที่เป็นกรรมสิทธิ์ เนื่องจากลิขสิทธิ์ หรือสัญญาอนุญาต ของซอฟต์แวร์เหล่านั้นเข้มงวด และรหัสต้นทางของซอฟต์แวร์เหล่านั้นถูกซ่อนไม่ให้ผู้ใช้เห็น
ภาพหน้าจอของซอฟต์แวร์เสรีและโอเพนซอร์ส (ฟอส): สิ่งแวดล้อมเดสก์ท็อป KDE Plasma 5 , Firefox , ตัวจัดการไฟล์ Dolphin , VLC media player , LibreOffice Writer , GIMP และ KCalc ที่กำลังทำงานอยู่บนการแจกจ่ายลินุกซ์ Fedora Linux 36
ซอฟต์แวร์เสรีและโอเพนซอร์สรักษาสิทธิ์เสรีภาพของผู้ใช้ซอฟต์แวร์ ประโยชน์อื่นๆ ของการใช้ซอฟต์แวร์เสรีและโอเพนซอร์สได้แก่ ต้นทุนซอฟต์แวร์ที่ลดลง ความมั่นคงคอมพิวเตอร์ที่ดีขึ้น และลดความเสี่ยงจากมัลแวร์ ความเสถียร ความเป็นส่วนตัว โอกาสในการใช้งานด้านการศึกษา และให้ผู้ใช้ควบคุมฮาร์ดแวร์ของตนเองได้มากขึ้น ระบบปฏิบัติการเสรีและโอเพนซอร์ส เช่น การแจกจ่ายลินุกซ์ และรุ่นต่อจาก BSD ถูกนำมาใช้กันอย่างแพร่หลายในปัจจุบัน โดยขับเคลื่อนเซิร์ฟเวอร์ เดสก์ท็อป สมาร์ทโฟน และอุปกรณ์อื่นๆ หลายล้านเครื่อง
"ซอฟต์แวร์เสรีและโอเพนซอร์ส" (ฟอส) เป็นคำทั่วไปสำหรับซอฟต์แวร์ที่ถือว่าเป็นทั้งซอฟต์แวร์เสรี และซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส ไปพร้อมๆ กัน [3] คำจำกัดความที่ชัดเจนของคำว่า "ซอฟต์แวร์เสรี" และ "ซอฟต์แวร์โอเพ่นซอร์ส" ใช้กับซอฟต์แวร์ใดๆ ที่เผยแพร่ภายใต้เงื่อนไขที่อนุญาตให้ผู้ใช้ใช้ แก้ไข และแจกจ่ายซอฟต์แวร์ดังกล่าวในลักษณะใดก็ตามที่พวกเขาเห็นว่าเหมาะสม โดยไม่ต้องชำระเงินค่าธรรมเนียมหรือค่าลิขสิทธิ์ สำหรับการมีส่วนร่วมเหล่านั้น
แม้ว่าสัญญาอนุญาตซอฟต์แวร์เสรีแทบทั้งหมดจะนับเป็นสัญญาอนุญาตซอฟต์แวร์โอเพ่นซอร์ส และสัญญาอนุญาตซอฟต์แวร์โอเพ่นซอร์สแทบทั้งหมดจะนับเป็นสัญญาอนุญาตซอฟต์แวร์เสรี แต่ก็มีความขัดแย้งทางปรัชญาอย่างมากระหว่างผู้สนับสนุนของแนวคิดทั้งสองนี้ คำว่า “ซอฟต์แวร์เสรีและโอเพนซอร์ส” ถูกสร้างขึ้นเพื่อให้เป็นกลางต่อความขัดแย้งทางปรัชญาระหว่าง มูลนิธิซอฟต์แวร์เสรี (Free Software Foundation - FSF) และองค์กรริเริ่มโอเพนซอร์ส (Open Source Initiative - OSI) เพื่อให้มีคำเดียวที่สามารถอ้างถึงทั้งสองแนวคิดได้[7]
แม้ว่าทั้งซอฟต์แวร์เสรี และซอฟต์แวร์โอเพนซอร์ส จะถือว่าเป็น FOSS is an inclusive term that covers both free software and open-source software , which despite describing similar development models, have differing cultures and philosophical backgrounds. Free refers to the users' freedom to copy and re-use the software. The Free Software Foundation , an organization that advocates the free software model, suggests that to understand the concept, one should "think of free as in free speech, not as in free beer". (See "The Free Software Definition" . GNU. สืบค้นเมื่อ 4 February 2010 . ) Free software focuses on the fundamental freedoms it gives to users, whereas open source software focuses on the perceived strengths of its peer-to-peer development model. FOSS is a term that can be used without particular bias towards either political approach.
Stallman, Richard. "FLOSS and FOSS" . www.gnu.org (ภาษาอังกฤษ). เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2018-09-16. สืบค้นเมื่อ 2018-09-15 . แหล่งที่มา
Alawadhi, Neha (March 30, 2015). "Government announces policy on open source software" . The Times of India . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2016-01-10. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Benkler, Yochai (April 2003). "Freedom in the Commons: Towards a Political Economy of Information" . Duke Law Journal . 52 (6). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2011-03-06. สืบค้นเมื่อ 2014-01-08 .
Bridgewater, Adrian (May 13, 2013). "International Space Station adopts Debian Linux, drops Windows & Red Hat into airlock" . Computer Weekly . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-24. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Brockmeier, Joe (September 15, 2010). "Apple's Selective Contributions to GCC" . LWN.net . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2020-01-01. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Casson, Tony; Ryan, Patrick S. (May 1, 2006). "Open Standards, Open Source Adoption in the Public Sector, and Their Relationship to Microsoft's Market Dominance". ใน Bolin, Sherrie (บ.ก.). Standards Edge: Unifier or Divider? . Sheridan Books. p. 87. ISBN 978-0974864853 . SSRN 1656616 .
Charny, B. (May 3, 2001). "Microsoft Raps Open-Source Approach" . CNET News . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ July 29, 2012. สืบค้นเมื่อ February 15, 2022 .
Claburn, Thomas (January 17, 2007). "Study Finds Open Source Benefits Business" . InformationWeek . CMP Media, LLC. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2007-12-02. สืบค้นเมื่อ 2007-11-25 .
Clarke, Gavin (September 29, 2005). "Peru's parliament approves pro-open source bill" . The Register . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-11-09. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
ElBoghdady, Dina; Tsukayama, Hayley (September 29, 2011). "Facebook tracking prompts calls for FTC investigation" . The Washington Post . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-30. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Feller, Joseph, บ.ก. (2005). Perspectives on Free and Open Source Software . MIT Press . ISBN 978-0262062466 .
Fisher, Franklin M.; McKie, James W.; Mancke, Richard B. (1983). IBM and the U.S. Data Processing Industry: An Economic History . Praeger. ISBN 978-0-03-063059-0 .
Gunter, Joel (May 10, 2013). "International Space Station to boldly go with Linux over Windows" . The Telegraph . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2022-01-11. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Hatlestad, Luc (August 9, 2005). "LinuxWorld Showcases Open-Source Growth, Expansion" . InformationWeek . CMP Media, LLC. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2007-12-02. สืบค้นเมื่อ 2007-11-25 .
Holwerda, Thom (March 26, 2011). "Apple Ditches SAMBA in Favour of Homegrown Replacement" . OS News . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-01-14. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Jones, Pamela (October 5, 2012). "Oracle and Google File Appeals" . Groklaw . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2012-12-01. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Miller, K. W.; Voas, J.; Costello, T. (2010). "Free and open source software". IT Professional . 12 (6): 14–16. doi :10.1109/MITP.2010.147 . S2CID 24463978 .
Nelson, Russell (December 13, 2009). "Open Source, MySQL, and trademarks" . Opensource.org . Open Source Initiative . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2011-10-21. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Niccolai, James (June 20, 2012). "Oracle agrees to 'zero' damages in Google lawsuit, eyes appeal" . Computerworld . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-11-17. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Paul, Ryan (March 11, 2009). "French police: we saved millions of euros by adopting Ubuntu" . Ars Technica . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2009-03-13. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Perens, Bruce (1999). "The Open Source Definition" . Open Sources: Voices from the Open Source Revolution . O'Reilly Media. ISBN 978-1-56592-582-3 .
Samson, Ted (March 17, 2011). "Non-Oracle MySQL fork deemed ready for prime time" . InfoWorld . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-23. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Stallman, Richard (n.d.). "Why Open Source misses the point of Free Software" . GNU . Free Software Foundation. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2011-08-04. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Thomson, Iain (September 16, 2011). "Oracle offers commercial extensions to MySQL" . The Register . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2019-10-26. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Vaughan-Nichols, Steven J. (October 29, 2009). "Obama Invites Open Source into the White House" . PCWorld . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2009-10-31. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Vaughan-Nichols, Steven (January 8, 2011). "No GPL Apps for Apple's App Store" . ZDNet . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2014-11-15. สืบค้นเมื่อ 2015-06-27 .
Weber, Steve (2009). The Success of Open Source . Harvard University Press. p. 4. ISBN 9780674044999 .
William, Sam (2002). Free as in Freedom: Richard Stallman's Crusade for Free Software . O'Reilly Media . ISBN 978-0596002879 .
Barr, Joe (1998). "Why "Free Software" is better than "Open Source" " . Free Software Foundation . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2007-07-03. สืบค้นเมื่อ 2007-11-25 .
Berry, David (2008). Copy, Rip, Burn: The Politics of Copyleft and Open Source (1 ed.). London: Pluto Press. p. 272. ISBN 978-0745324142 . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2021-07-09. สืบค้นเมื่อ 2021-03-25 .
Salus, Peter H. (March 28, 2005). "A History of Free and Open Source" . Groklaw . คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม เมื่อ 2015-09-24. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
Vetter, G. (2009). "Commercial Free and Open Source Software: Knowledge Production, Hybrid Appropriability, and Patents" . Fordham Law Review . 77 (5): 2087–2141. เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2012-04-24. สืบค้นเมื่อ 2011-10-23 .
Wheeler, David A. (May 8, 2014). "Why Open Source Software / Free Software (OSS/FS, FLOSS, or FOSS)? Look at the Numbers!" . DWheeler.com . เก็บ จากแหล่งเดิมเมื่อ 2015-06-21. สืบค้นเมื่อ 2015-06-22 .
แม่แบบ:FOSS
แม่แบบ:Open navbox