สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน หรือ สพฐ. (อังกฤษ: Office of the Basic Education Commission : OBEC) เป็นสำนักงานเลขานุการของคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐานเป็นหัวหน้าส่วนราชการและขึ้นตรงต่อรัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ^[3] โดยมีหน้าที่รับผิดชอบการจัดการศึกษาในระดับพื้นฐานตั้งแต่ระดับปฐมวัย จนถึงระดับมัธยมศึกษาตอนปลาย โดยแบ่งออกเป็น 3 ระดับ^[4]

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

Office of the Basic Education Commission
ตราสำนักงาน
ภาพรวมสำนักงาน
ก่อตั้ง	7 กรกฎาคม พ.ศ. 2546; 21 ปีก่อน (2546-07-07)
สำนักงานก่อนหน้า	กรมสามัญศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ กรมวิชาการ
ประเภท	ส่วนราชการ
เขตอำนาจ	ทั่วราชอาณาจักร
สำนักงานใหญ่	เลขที่ 319 วังจันทรเกษม ถนนราชดำเนินนอก แขวงดุสิต เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร 10300
บุคลากร	503,213 คน (พ.ศ. 2566)[1]
งบประมาณต่อปี	261,930,798,400 บาท (พ.ศ. 2568)[2]
ฝ่ายบริหารสำนักงาน	ว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา, เลขาธิการ เกศทิพย์ ศุภวานิช, รองเลขาธิการ พัฒนะ พัฒนทวีดล, รองเลขาธิการ ธีร์ ภวังคนันท์, รองเลขาธิการ
ต้นสังกัดสำนักงาน	กระทรวงศึกษาธิการ
เว็บไซต์	เว็บไซต์อย่างเป็นทางการ

ประวัติ

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 มาตรา 43 ได้บัญญัติสิทธิและเสรีภาพด้านการศึกษาของปวงชนชาวไทยไว้ว่า "บุคคลย่อมมีสิทธิเสมอกันในการรับการศึกษาขั้นพื้นฐานไม่น้อยกว่าสิบสองปีที่รัฐจะต้องจัดให้อย่างทั่วถึงและมีคุณภาพโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย" และในบทเฉพาะกาลมาตรา 335 (3) ได้กำหนดให้รัฐธรรมนูญประกาศใช้ ดังนั้น รัฐจะต้องดำเนินการตามที่รัฐธรรมนูญบัญญัติไว้และต้องเตรียมการให้พร้อมที่จะจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน 12 ปี อย่างทั่วถึง มีคุณภาพ โดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย

พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542^[5] ซึ่งถือเป็นกฎหมายการศึกษาฉบับแรกของไทยที่กำหนดแนวทางการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานให้แก่ประชาชนชาวไทยให้สอดคล้องกับรัฐธรรมนูญกล่าวคือ มาตรา 10 ระบุว่า " การจัดการศึกษาต้องจัดให้บุคคลมีสิทธิและโอกาสเสมอกันในการรับการศึกษาขั้นพื้นฐานไม่น้อยกว่า 12 ปี ต้องจัดให้ทั่วถึงและมีคุณภาพโดยไม่เก็บค่าใช้จ่าย"

เพื่อเป็นการตอบสนองตามเจตนารมณ์ของรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2540 และพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 สำนักงานคณะกรรมการการประถมศึกษาแห่งชาติ กรมสามัญศึกษา และกรมวิชาการ จึงเป็นหน่วยงานที่จะต้องมารวมกันเป็นสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีหน้าที่จัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน 12 ปี

หน่วยงานในสังกัด

สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน มีหน่วยงานส่วนกลางประจำภูมิภาคต่าง ๆ ทั่วประเทศ ได้แก่ เขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา^[6] จำนวน 183 เขตพื้นที่การศึกษา เขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา^[7] จำนวน 62 เขตพื้นที่การศึกษา และหน่วยงานส่วนกลาง จำนวน 20 หน่วยงาน^[8]

• สำนักอำนวยการ
• สำนักการคลังและสินทรัพย์
• สำนักติดตามและประเมินผลการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐาน
• สำนักทดสอบทางการศึกษา
• สำนักเทคโนโลยีเพื่อการเรียนการสอน
• สำนักนโยบายและแผนการศึกษาขั้นพื้นฐาน
• สำนักบริหารงานการศึกษาพิเศษ
• สำนักพัฒนานวัตกรรมการจัดการศึกษา
• สำนักบริหารงานบุคคลและนิติการ
• สำนักนิติการ
• สำนักพัฒนาครูและบุคลากรการศึกษาขั้นพื้นฐาน
• สำนักพัฒนากิจกรรมนักเรียน
• สถาบันภาษาอังกฤษ
• สำนักพัฒนาการศึกษาเขตพัฒนาเฉพาะกิจจังหวัดชายแดนภาคใต้
• สำนักบริหารงานการมัธยมศึกษา
• กลุ่มพัฒนาระบบบริหาร
• หน่วยตรวจสอบภายใน
• สำนักวิชาการและมาตรฐานการศึกษา
• สำนักบริหารงานความเป็นเลิศด้านวิทยาศาสตร์ศึกษา
• หน่วยศึกษานิเทศก์ สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน

รายนามเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (กพฐ.)

คณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
รายนามเลขาธิการ	วาระการดำรงตำแหน่ง
1. นายไพฑูรย์ จัยสิน	7 กรกฎาคม พ.ศ. 2546[9] - 30 กันยายน พ.ศ. 2546[10] (มีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์)
2. คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา (ครั้งที่ 1)	1 ตุลาคม พ.ศ. 2546[11] - 1 มิถุนายน พ.ศ. 2547[12] (ให้ดำรงตำแหน่ง ปลัดกระทรวง สป. ศธ.)
3. นางพรนิภา ลิมปพยอม	2 มิถุนายน พ.ศ. 2547[12] - 30 กันยายน พ.ศ. 2549[13] (มีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์)
2. คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา (ครั้งที่ 2)	17 พฤศจิกายน พ.ศ. 2549[14] - 25 ตุลาคม พ.ศ. 2552[15] (ลาออกจากราชการ)
4. นายชินภัทร ภูมิรัตน	3 ธันวาคม พ.ศ. 2552[16] - 30 ตุลาคม พ.ศ. 2556[17] (มีอายุครบ 60 ปีบริบูรณ์)
5. นายอภิชาติ จีระวุฒิ	1 ตุลาคม พ.ศ. 2556[18] - 26 มิถุนายน พ.ศ. 2557[19] (ให้ดำรงตำแหน่ง ที่ปรึกษาประจำสำนักนายกรัฐมนตรี สลน. นร.)
6. นายกมล รอดคล้าย	27 มิถุนายน พ.ศ. 2557[19] - 30 กันยายน พ.ศ. 2558[20] (ให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการสภาการศึกษา สกศ. ศธ.)
7. นายการุณ สกุลประดิษฐ์	1 ตุลาคม พ.ศ. 2558[20] - 21 กันยายน พ.ศ. 2560[21] (ให้ดำรงตำแหน่ง ปลัดกระทรวง สป. ศธ.)
8. นายบุญรักษ์ ยอดเพชร	22 กันยายน พ.ศ. 2560[21] - 8 มิถุนายน พ.ศ. 2562[22] (ให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา สอศ. ศธ.)
9. นายสุเทพ ชิตยวงษ์	9 มิถุนายน พ.ศ. 2562[22] - 30 กันยายน พ.ศ. 2562[23][24] (มีอายุครบหกสิบปีบริบูรณ์)
10. นายอำนาจ วิชยานุวัติ	9 พฤศจิกายน พ.ศ. 2562[25] - 30 กันยายน พ.ศ. 2563[26]ให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการสภาการศึกษา สกศ. ศธ.)
11. นายอัมพร พินะสา	1 ตุลาคม พ.ศ. 2563[26] - 30 กันยายน พ.ศ. 2566 (มีอายุครบหกสิบปีบริบูรณ์)
12. นายธนุ วงษ์จินดา	3 ตุลาคม พ.ศ. 2566[27] - ปัจจุบัน

อ้างอิง

1. สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน, สถิติจำนวนครูและบุคลากรทางการศึกษา ประจำปี 2564 – 2566, สืบค้นเมื่อวันที่ 13 ธันวาคม พ.ศ. 2567
2. ราชกิจจานุเบกษา, พระราชบัญญัติงบประมาณรายจ่ายประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๘, เล่ม ๑๔๑ ตอนที่ ๕๙ ก หน้า ๗๓, ๓๐ กันยายน ๒๕๖๗
3. "พระราชบัญญัติ ระเบียบบริหาราชการกระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๕๔๖" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2011-11-20. สืบค้นเมื่อ 2020-03-20.
4. เก็บถาวร 2020-03-20 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน กฎกระทรวงว่าด้วยการแบ่งระดับและประเภทของการศึกษาขั้นพื้นฐาน พ.ศ. ๒๕๔๖ [ออกตามความในพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒]
5. พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๔๒
6. ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง กำหนดแก้ไขเปลี่ยนแปลงเขตพื้นที่การศึกษาเป็นเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา
7. ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง การกำหนดและแก้ไขเปลี่ยนแปลงเขตพื้นที่การศึกษามัธยมศึกษา
8. "กฎกระทรวงแบ่งส่วนราชการสำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ พ.ศ. ๒๕๔๖" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2016-03-04. สืบค้นเมื่อ 2010-07-29.
9. "นายไพฑูรย์ จัยสิน อธิบดี (นักบริหาร ๑๐) กรมสามัญศึกษา ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการ (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต้วันที่ ๗ กรกฎาคม ๒๕๔๖ เป็นต้นไป" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-18. สืบค้นเมื่อ 2020-03-18.
10. "นายไพฑูรย์ จัยสิน พ้นจากตำแหน่งเลขาธิการ (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๖ เป็นต้นไป" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-20. สืบค้นเมื่อ 2020-03-20.
11. "คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา พ้นจากตำแหน่ง ปลัดกระทรวง (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานปลัดกระทรวง และให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการ (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๖ เป็นต้นไป" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-03-18. สืบค้นเมื่อ 2020-03-18.
12. นางพรนิภา ลิมปพยอม พ้นจากตำแหน่ง ปลัดกระทรวง (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานปลัดกระทรวง และให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๒ มิถุนายน ๒๕๔๗ เป็นต้นไป
13. นางพรนิภา ลิมปพยอม พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม ๒๕๔๙ เป็นต้นไป
14. คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา พ้นจากตำแหน่ง ปลัดกระทรวง (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานปลัดกระทรวง และให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการ (นักบริหาร ๑๑) สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑๗ พฤศจิกายน ๒๕๔๙ เป็นต้นไป
15. คุณหญิงกษมา วรวรรณ ณ อยุธยา พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน กระทรวงศึกษาธิการ ตั้งแต่วันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๕๒
16. นายชินภัทร ภูมิรัตน พ้นจากตำแหน่ง ปลัดกระทรวง สำนักงานปลัดกระทรวง และแต่งตั้งให้ ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๓ ธันวาคม ๒๕๕๒ เป็นต้นไป
17. นายชินภัทร ภูมิรัตน พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๖ เป็นต้นไป
18. นายอภิชาติ จีระวุฒิ พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการอุดมศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการอุดมศึกษา และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๖ เป็นต้นไป
19. นายกมล รอดคล้าย พ้นจากตำแหน่ง รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษา ขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๒๗ มิถุนายน ๒๕๕๗ เป็นต้นไป
20. นายการุณ สกุลประดิษฐ์ พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการสำนักงานส่งเสริมการศึกษานอกระบบ และการศึกษาตามอัธยาศัย สำนักงานปลัดกระทรวง และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๑ ตุลาคม พ.ศ. ๒๕๕๘ เป็นต้นไป
21. นายบุญรักษ์ ยอดเพชร พ้นจากตำแหน่ง รองเลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการ การศึกษาขั้พื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๒๒ กันยายน พ.ศ. ๒๕๖๐ เป็นต้นไป
22. นายสุเทพ ชิตยวงษ์ พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา สำนักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๙ มิถุนายน พ.ศ. ๒๕๖๒ เป็นต้นไป
23. "ประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ข้าราชการพ้นจากตำแหน่งเนื่องจากมีอายุครบหกสิบปีบริบูรณ์" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-09-20. สืบค้นเมื่อ 2020-03-21.
24. "รายชื่อท้ายประกาศกระทรวงศึกษาธิการ เรื่อง ข้าราชการพ้นจากราชการเนื่องจากมีอายุครบหกสิบปีบริบูรณ์" (PDF). คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิม (PDF)เมื่อ 2020-09-20. สืบค้นเมื่อ 2020-03-21.
25. นายอำนาจ วิชยานุวัติ พ้นจากตำแหน่ง รองปลัดกระทรวง สำนักงานปลัดกระทรวง และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน ตั้งแต่วันที่ ๙ พฤศจิกายน พ.ศ. ๒๕๖๒ เป็นต้นไป
26. นายอัมพร พินะสา พ้นจากตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการข้าราชการครูและบุคลากรทางการศึกษา สำนักงานปลัดกระทรวง และแต่งตั้งให้ดำรงตำแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน
27. ว่าที่ร้อยตรี ธนุ วงษ์จินดา พ้นจากตําแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการอาชีวศึกษา สํานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา และแต่งตั้งให้ดํารงตําแหน่ง เลขาธิการคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน สํานักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน