กระทรวงศึกษาธิการ วัฒนธรรม กีฬา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี

กระทรวงศึกษาธิการ วัฒนธรรม กีฬา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี (ญี่ปุ่น: 文部科学省; โรมาจิ: Monbu Kagakushō; ทับศัพท์: มนบุ คากากุโช) เป็นกระทรวงที่มีฐานะเป็นคณะรัฐมนตรีในรัฐบาลญี่ปุ่น มีอำนาจหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับการศึกษาและการวิจัยในประเทศญี่ปุ่น นอกจากนี้ยังมอบทุนการศึกษาและทุนวิจัยทั้งในและต่างประเทศอีกด้วย

กระทรวงศึกษาธิการ วัฒนธรรม กีฬา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี

文部科学省 มนบุ คากากุโช
ตราสัญลักษณ์กระทรวงศึกษาธิการฯ
ที่ตั้งกระทรวงศึกษาธิการฯ
ภาพรวมหน่วยงาน
ก่อตั้ง	6 มกราคม พ.ศ. 2544 (24 ปี)
หน่วยงานก่อนหน้า	กระทรวงศึกษาธิการ สำนักงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี
เขตอำนาจ	ญี่ปุ่น
สำนักงานใหญ่	3-2-2 คาซูมิงาเซกิ เขตชิโยดะ โตเกียว 100-8959 ประเทศญี่ปุ่น
ต้นสังกัดหน่วยงาน	รัฐบาลญี่ปุ่น

ภูมิหลัง

กระทรวงศึกษาธิการ (ญี่ปุ่น: 文部省; โรมาจิ: Monbushō) ก่อตั้งเป็นครั้งแรกในปี พ.ศ. 2414 และเริ่มวางรากฐานระบบการศึกษาในปีถัดมา^[1][2] หลังจากนั้นในปี พ.ศ. 2499 ได้มีการจัดตั้งสำนักงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ญี่ปุ่น: 科学技術庁; โรมาจิ: Kagaku Gijitsu Chō) ขึ้นเพื่อเผยแพร่ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี ซึ่งต่อมาในปี พ.ศ. 2544 รัฐบาลญี่ปุ่นได้มีการปฏิรูปรัฐบาลกลาง (ญี่ปุ่น: 中央省庁再編; โรมาจิ: Chūon Shōchō Saihen) ส่งผลให้มีการกระทรวงศึกษาธิการ และสำนักงานวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยียุบและรวมเป็นกระทรวงศึกษาธิการ วัฒนธรรม กีฬา และเทคโนโลยีจนถึงปัจจุบันนี้^[2]

กระทรวงศึกษาธิการ วิทยาศาสตร์ กีฬา และวัฒนธรรม เป็นกระทรวงที่มีอำนาจและมีอิทธิพลมากในรัฐบาล รัฐบาลญี่ปุ่นได้รวมอำนาจการบริหารการศึกษาไว้ที่ส่วนกลาง และให้ระบบราชการของรัฐเป็นผู้ควบคุมกระบวนการศึกษา เช่น โรงเรียนทุกโรงเรียนต้องใช้ตำราที่รัฐบาลรับรองเท่านั้น ครูต้องเป็นคนญี่ปุ่นและจะต้องได้รับการตรวจสอบให้แน่ใจว่าเด็กจะได้รับการศึกษาที่เหมาะสม^{[ต้องการอ้างอิง]}

รัฐมนตรีซึ่งนายกรัฐมนตรีแต่งตั้งจากสมาชิกรัฐสภา เป็นผู้บริหารสูงสุดของกระทรวงศึกษาธิการ วิทยาศาสตร์ กีฬา และวัฒนธรรม

ส่วนราชการ

กระทรวงศึกษาธิการ วัฒนธรรม กีฬา วิทยาศาสตร์ และเทคโนโลยี (ญี่ปุ่น: 文部科学省; โรมาจิ: Monbu Kagakushō)

• สำนักงานเลขาธิการรัฐมนตรี (ญี่ปุ่น: 大臣官房; โรมาจิ: Daiji Kanbō)
  • กองการวางแผนสิ่งอำนวยความสะดวกและการป้องกันภัยพิบัติ (ญี่ปุ่น: 文教施設企画防災部; โรมาจิ: Bunkyō Shisetsu Kikaku Bōsaibu)
  • กรมนโยบายการศึกษา (ญี่ปุ่น: 総合教育政策局; โรมาจิ: Sogō Kyōiku Seisaku Kyoku)
  • กรมประถมศึกษาและมัธยมศึกษา (ญี่ปุ่น: 初等中等教育局; โรมาจิ: Shotō Chutō Kyōiku Kyoku)
  • กรมอุดมศึกษา (ญี่ปุ่น: 高等教育局; โรมาจิ: Kōtō Kyōiku Kyoku)
  • กรมนโยบายวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี (ญี่ปุ่น: 科学技術・学術政策局; โรมาจิ: Kagaku Gijuttsu Gakujuttsu Seisaku Kyoku)
  • กรมส่งเสริมการวิจัย (ญี่ปุ่น: 研究振興局; โรมาจิ: Kenkyū Shinkō Kyoku)
  • กรมวิจัยและพัฒนา (ญี่ปุ่น: 研究開発局; โรมาจิ: Kenkyū Kaihatsu Kyoku)
  • กองสถาบันการศึกษาเอกชน (ญี่ปุ่น: 私学部; โรมาจิ: Shigakubu)
• สำนักงานการกีฬา (ญี่ปุ่น: スポーツ庁長官; โรมาจิ: Supōtsu Chōchōkan)
• สำนักงานวัฒนธรรม (ญี่ปุ่น: 文化庁長官; โรมาจิ: Bunka Chōchōkan)^[3][4]

ทุนรัฐบาลญี่ปุ่น

ทุนรัฐบาลญี่ปุ่น หรือมักเรียกว่า ทุนมง เป็นทุนการศึกษาที่ กระทรวงศึกษาธิการ วิทยาศาสตร์ กีฬา และวัฒนธรรมมอบให้แก่นักศึกษาชาวต่างชาติเพื่อศึกษาต่อในระดับอนุปริญญา (ญี่ปุ่น: 国費外国人留学生制度; โรมาจิ: Kokuhi Gaikokujin Ryūgakusei Seido) โดยเริ่มให้ทุนการศึกษาตั้งแต่ปี พ.ศ. 2497 จนถึงปัจจุบัน^[5] ซึ่งเป็นทุนการศึกษาแบบให้เปล่าไม่มีข้อผูกมัดใด ๆ โดยแบ่งประเภททุนการศึกษาออกเป็น 7 ประเภทได้แก่:^[5][6][7][8]

1. ทุนนักศึกษาปริญญาตรี (Undergraduate Student)
2. ทุนนักศึกษาวิจัย (Research Student)
3. ทุนญี่ปุ่นศึกษา (Japanese Studies Student)
4. ทุนฝึกอบรมวิชาชีพครู (Teacher Training Student)
5. ทุนนักศึกษาวิทยาลัยเทคนิค (College of Technology Student)
6. ทุนนักศึกษาฝึกอบรมวิชาชีพ (Specialized Training College Student)
7. ทุนนักศึกษาประเภท Youth Leaders' Program (YLP)^[ก]

สถานเอกอัครราชทูตญี่ปุ่นประจำประเทศไทย ได้รับความร่วมมือจากกระทรวงศึกษาธิการในการคัดเลือกนักเรียนและนักศึกษาไทยที่ผ่านคุณสมบัติเป็นประจำทุกปี

เชิงอรรถ

1. เฉพาะนักเรียนและนักศึกษาจากประเทศจีน ประเทศเกาหลีใต้ ประเทศอินโดนีเซีย ประเทศมาเลเซีย ประเทศฟิลิปปินส์ ประเทศสิงคโปร์ ประเทศไทย ประเทศบรูไน ประเทศเวียดนาม ประเทศลาว ประเทศพม่า ประเทศกัมพูชา ประเทศมองโกเลียประเทศคาซัคสถาน ประเทศคีร์กีซสถาน ประเทศเติร์กเมนิสถาน ประเทศอุซเบกิสถาน ประเทศบังกลาเทศ ประเทศอินเดีย ประเทศปากีสถาน ประเทศศรีลังกา ประเทศออสเตรเลีย ประเทศฮังการี ประเทศเช็กเกีย ประเทศสโลวะเกีย ประเทศโปแลนด์ ประเทศบัลแกเรีย และประเทศตุรกี^[9]