ซัลเฟอร์ไดออกไซด์

ซัลเฟอร์ไดออกไซด์ (สูตรทางเคมี SO₂) เป็นออกไซด์ชนิดหนึ่งของกำมะถัน

ซัลเฟอร์ไดออกไซด์

ชื่อ
IUPAC name Sulfur dioxide
ชื่ออื่น Sulfurous anhydride Sulfur(IV) oxide
เลขทะเบียน
เลขทะเบียน CAS	7446-09-5 Y
3D model (JSmol)	รูปภาพแบบโต้ตอบ
Beilstein Reference	3535237
ChEBI	CHEBI:18422 Y
ChEMBL	ChEMBL1235997 N
เคมสไปเดอร์	1087 Y
ECHA InfoCard	100.028.359
EC Number	231-195-2
เลขอี	E220 (preservatives)
Gmelin Reference	1443
KEGG	D05961 Y
MeSH	Sulfur+dioxide
ผับเคม CID	1119
RTECS number	WS4550000
UNII	0UZA3422Q4 Y
UN number	1079, 2037
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID6029672
InChI InChI=1S/O2S/c1-3-2 Y Key: RAHZWNYVWXNFOC-UHFFFAOYSA-N Y InChI=1/O2S/c1-3-2 Key: RAHZWNYVWXNFOC-UHFFFAOYAT
SMILES O=S=O
คุณสมบัติ
สูตรเคมี	SO 2
มวลโมเลกุล	64.066 g mol−1
ลักษณะทางกายภาพ	แก๊สไม่มีสีและฉุน
กลิ่น	Pungent; similar to a just-struck match[1]
ความหนาแน่น	2.6288 kg m−3[ต้องการอ้างอิง]
จุดหลอมเหลว	−72 องศาเซลเซียส; −98 องศาฟาเรนไฮต์; 201 เคลวิน
จุดเดือด	−10 องศาเซลเซียส (14 องศาฟาเรนไฮต์; 263 เคลวิน)
ละลายในน้ำ	94 g/L[2] forms sulfurous acid
ความดันไอ	230 kPa at 10 °C; 330 kPa at 20 °C; 462 kPa at 30 °C; 630 kPa at 40 °C[3]
pKa	~1.81
Basicity (pKb)	~12.19
Magnetic susceptibility (χ)	−18.2·10−6 cm3/mol
ความหนืด	12.82 μPa·s[4]
โครงสร้าง
กลุ่มจุด	C2v
Coordination geometry	Digonal
รูปร่างโมเลกุล	Dihedral
Dipole moment	1.62 D
อุณหเคมี
Std molar entropy (S⦵298)	248.223 J K−1 mol−1
Std enthalpy of formation (ΔfH⦵298)	−296.81 kJ mol−1
ความอันตราย
GHS labelling:
Pictograms
Signal word	อันตราย
Hazard statements	H314, H331[5]
NFPA 704 (fire diamond)	3 0 0
ปริมาณหรือความเข้มข้น (LD, LC):
LC50 (median concentration)	3000 ppm (mouse, 30 min) 2520 ppm (rat, 1 hr)[6]
LCLo (lowest published)	993 ppm (rat, 20 min) 611 ppm (rat, 5 hr) 764 ppm (mouse, 20 min) 1000 ppm (human, 10 min) 3000 ppm (human, 5 min)[6]
NIOSH (US health exposure limits):
PEL (Permissible)	TWA 5 ppm (13 mg/m3)[7]
REL (Recommended)	TWA 2 ppm (5 mg/m3) ST 5 ppm (13 mg/m3)[7]
IDLH (Immediate danger)	100 ppm[7]
สารประกอบอื่นที่เกี่ยวข้องกัน
ซัลเฟอร์ออกไซด์ที่เกี่ยวข้อง	ซัลเฟอร์มอนอกไซด์ ซัลเฟอร์ไตรออกไซด์ ไดซัลเฟอร์มอนอกไซด์
สารประกอบที่เกี่ยวข้อง	โอโซน ซีลีเนียมไดออกไซด์ Sulfurous acid เทลลูเรียมไดออกไซด์
หากมิได้ระบุเป็นอื่น ข้อมูลข้างต้นนี้คือข้อมูลสาร ณ ภาวะมาตรฐานที่ 25 °C, 100 kPa อ้างอิงกล่องข้อมูล

สมบัติทางเคมี

• ซัลเฟอร์ไดออกไซด์สามารถทำปฏิกิริยากับออกซิเจนในอากาศได้เป็น ซัลเฟอร์ไตรออกไซด์ ดังสมการ

2SO₂+O₂→2SO₃ ซึ่งก๊าซซัลเฟอร์ไตรออกไซด์นี้สามารถละลายน้ำเกิดเป็นสารละลายกรดซัลฟิวริก

• เป็นแอซิดิกออกไซด์ (ออกไซด์ของธาตุที่ทำปฏิกิริยากับน้ำได้สารละลายกรด) เมื่อทำปฏิกิริยากับน้ำได้กรดซัลฟิวรัส

อ้างอิง

1. Sulfur dioxide เก็บถาวร 2019-12-30 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน, U.S. National Library of Medicine
2. Lide, David R., บ.ก. (2006). CRC Handbook of Chemistry and Physics (87th ed.). Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 0-8493-0487-3.
3. "Hazardous Substances Data Bank".
4. Miller, J.W. Jr.; Shah, P.N.; Yaws, C.L. (1976). "Correlation constants for chemical compounds". Chemical Engineering. 83 (25): 153–180. ISSN 0009-2460.
5. "C&L Inventory".
6. "Sulfur dioxide". Immediately Dangerous to Life and Health Concentrations (IDLH). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
7. NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0575". National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).