เอไคโนเดอร์มาตา

เอไคโนเดอร์มาตา (ชื่อวิทยาศาสตร์: Echinodermata; เสียงอ่านภาษาอังกฤษ: /i-ˌkī-nə-ˈdər-mət-ə/) เป็นไฟลัมหนึ่งของสัตว์ไม่มีกระดูกสันหลัง มีสมาชิกได้แก่ ดาวทะเล ดาวเปราะ ปลิงทะเล เม่นทะเล พลับพลึงทะเลและเหรียญทะเล เป็นไฟลัมที่พบเฉพาะในทะเล ชื่อของไฟลัมหมายถึง "สัตว์ที่มีผิวหนังเป็นหนาม" (Echinos = ขรุขระ, Derma = ผิวหนัง) แต่ในที่นี้หมายถึงสัตว์ที่มีโครงร่างภายนอก ซึ่งมีลักษณะเป็นแผ่นหินปูน ทำให้ผิวลำตัวมักมีหนามรูปร่างต่างๆกัน เคลื่อนที่โดยใช้เท้าท่อ หายใจโดยใช้ปุ่มตามผิวหนัง หรือใช้ช่องเหงือก ทุกชนิดอาศัยอยู่ในทะเล ดำรงชีวิตเป็นสัตว์หน้าดิน

เอไคโนเดอร์มาตา ช่วงเวลาที่มีชีวิตอยู่: Cambrian–recent PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N
เอไคโนเดอร์มาตาเพิ่มเติม 5 ชั้น: ดาวทะเลปุ่มแดง (Asteroidea), Ophiocoma scolopendrina (Ophiuroidea), Stomopneustes variolaris (Echinoidea), Oxycomanthus bennetti (Crinoidea), Actinopyga echinites (Holothuroidea)
การจำแนกชั้นทางวิทยาศาสตร์
โดเมน:	ยูแคริโอต Eukaryota
อาณาจักร:	สัตว์ Animalia
อาณาจักรย่อย:	ยูเมทาซัว Eumetazoa
เคลด:	พาราฮอกโซซัว ParaHoxozoa
เคลด:	ไบลาทีเรีย Bilateria
เคลด:	เนโฟรซัว Nephrozoa
ไฟลัมใหญ่:	ดิวเทอโรสโทเมีย Deuterostomia
เคลด:	Ambulacraria Ambulacraria
ไฟลัม:	เอไคโนเดอร์มาตา Echinodermata Bruguière, 1791 [ex Klein, 1734]
สกุลต้นแบบ
Echinus Linnaeus, 1758
ไฟลัมย่อยและชั้น[1]
Homalozoa † Gill & Caster, 1960 Cincta † Soluta † Stylophora † Ctenocystoidea † Robison & Sprinkle, 1969 Crinozoa Crinoidea Edrioasteroidea † Cystoidea † Rhombifera † Asterozoa Ophiuroidea Asteroidea Echinozoa Echinoidea Holothuroidea Ophiocistioidea † Helicoplacoidea † Blastozoa † Blastoidea † Cystoidea † von Buch, 1846 Eocrinoidea †Jaekel, 1899 Paracrinoidea † Regnéll, 1945 †=สูญพันธุ์

ลักษณะสำคัญ

สัตว์ในไฟลัมนี้เป็นพวก Deuterostome มีช่องลำตัวแท้จริงซึ่งเกิดจากการแบ่งตัวมาจาก mesoderm สัตว์ในไฟลัมนี้สามารถเคลื่อนที่ได้ดี แต่ช้าๆ โดยการใช้เครือข่ายแรงดันภายในระบบท่อน้ำ สามารถสืบพันธุ์จากการแยกส่วนได้ ซึ่งระบบท่อน้ำนี้พัฒนามาจาก coelom และยังทำหน้าที่หายใจ กินอาหาร สืบพันธุ์และหน้าที่ที่เกี่ยวข้องกับการหมุนเวียนในร่างกาย

ตัวอ่อนของสัตว์ไฟลัมนี้มีสมมาตรแบบ 2 ส่วนเท่ากัน แต่เมื่อโตเต็มวัยแล้วจะมีสมมาตรแบบทรงรัศมี 5 แฉก การขับถ่าย และหัวใจไม่ชัดเจน เศษอาหารปล่อยออกทางปาก ระบบประสาทเป็น เส้นประสาทแบบวงแหวน อย่างง่ายๆ

การจำแนก

ในอดีต นักอนุกรมวิธานเชื่อว่า Ophiuroidea เป็นญาติกับ Asteroidea หรือเคยเป็นญาติกัน (Holothuroidea + Echinoidea)^[2] อย่างไรก็ตาม มีปรับปรุงแผนภูมิวิวัฒนาการชาติพันธุ์จากการวิเคราะห์ในยีน 219 อันจากเอไคโนเดอร์มาตาทุกชั้นใน ค.ศ. 2014^[3] จากนั้น ฝ่ายวิเคราะห์อิสระใน ค.ศ 2015 ถอดรหัสอาร์เอ็นเอ 23 ชนิดจากเอไคโนเดอร์มาตาทุกชั้นจัดให้อยู่ในแผนภูมิด้วยกัน^[2]

วิวัฒนาการชาติพันธุ์ภายนอก

ข้อมูลเอไคโนเดอร์มาตาในไบลาทีเรียมีดังนี้:^[4]

Bilateria	Xenacoelomorpha Nephrozoa Deuterostomia Chordata 525 mya Ambulacraria Echinodermata Hemichordata Protostomia Ecdysozoa Spiralia 610 mya 650 mya

วิวัฒนาการชาติพันธุ์ภายใน

Echino‑	Crinoidea (ดาวขนนก) Echinozoa Holothuroidea ปลิงทะเล Echinoidea เม่นทะเล ฯลฯ Asterozoa Ophiuroidea ดาวเปราะและดาวตะกร้า Asteroidea ดาวทะเล
dermata

ความหลากหลาย

มีชนิดขยายของเอไคโนเดอร์มาตาประมาณ 7,000 ชนิดและมีชนิดที่สูญพันธุ์ประมาณ 13,000 ชนิด^[5][6] เอไคโนเดอร์มาตาทั้งหมดเป็นสัตว์ทะเล แต่มักพบในหลายบริเวณตั้งแต่พื้นที่น้ำขึ้นน้ำลงถึงระดับห้วงน้ำลึกสุด มีหมวดย่อยที่เป็นที่ยอมรับ 2 หมวด: Eleutherozoaที่เคลื่อนไหวเอง ประกอบด้วย Asteroidea (ดาวทะเล มีประมาณ 1,745 ชนิด), Ophiuroidea (ดาวเปราะ มีประมาณ 2,300 ชนิด), Echinoidea (เม่นทะเลและอีแปะทะเล มีประมาณ 900 ชนิด) และ Holothuroidea (ปลิงทะเล มีประมาณ 1,430 ชนิด); และPelmatozoa ซึ่งบางส่วนเกาะกับที่และบางส่วนเคลื่อนไหวเอง ประกอบด้วย Crinoidea (ดาวขนนกและไครนอยด์ มีประมาณ 580 ชนิด) และblastoids กับ Paracrinoid ที่สูญพันธุ์แล้ว^[7][8]

• ไฟลัมย่อยของเอไคโนเดอร์มาตา
• 
  ดวเปราะ, Ophionereis reticulata
• 
  ปลิงทะเลจากประเทศมาเลเซีย
• 
  ดาวทะเลที่มีหลายสี
• 
  เม่นทะเล, Strongylocentrotus purpuratus
• 
  ไครนอยด์บนพืดหินปะการัง

อ้างอิง

1. Stöhr, Sabine (2014). "Echinodermata". WoRMS. World Register of Marine Species. สืบค้นเมื่อ 2014-02-23.
2. Escriva, Hector; Reich, Adrian; Dunn, Casey; Akasaka, Koji; Wessel, Gary (2015). "Phylogenomic Analyses of Echinodermata Support the Sister Groups of Asterozoa and Echinozoa". PLOS ONE. 10 (3): e0119627. Bibcode:2015PLoSO..1019627R. doi:10.1371/journal.pone.0119627. PMC 4368666. PMID 25794146.
3. Telford, M. J.; Lowe, C. J.; Cameron, C. B.; Ortega-Martinez, O.; Aronowicz, J.; Oliveri, P.; Copley, R. R. (2014). "Phylogenomic analysis of echinoderm class relationships supports Asterozoa". Proceedings of the Royal Society B: Biological Sciences. 281 (1786): 20140479. doi:10.1098/rspb.2014.0479. PMC 4046411. PMID 24850925.
4. Edgecombe, Gregory D.; Giribet, Gonzalo; Dunn, Casey W.; Hejnol, Andreas; Kristensen, Reinhardt M.; Neves, Ricardo C.; Rouse, Greg W.; Worsaae, Katrine; Sørensen, Martin V. (June 2011). "Higher-level metazoan relationships: recent progress and remaining questions". Organisms, Diversity & Evolution. 11 (2): 151–172. doi:10.1007/s13127-011-0044-4. S2CID 32169826.
5. Wray, Gregory A. (1999). "Echinodermata: Spiny-skinned animals: sea urchins, starfish, and their allies". Tree of Life. คลังข้อมูลเก่าเก็บจากแหล่งเดิมเมื่อ 23 May 2015. สืบค้นเมื่อ 19 October 2012.
6. "Animal Diversity Web - Echinodermata". University of Michigan Museum of Zoology. สืบค้นเมื่อ 26 August 2012.
7. Uthicke, Sven; Schaffelke, Britta; Byrne, Maria (1 January 2009). "A boom–bust phylum? Ecological and evolutionary consequences of density variations in echinoderms". Ecological Monographs. 79: 3–24. doi:10.1890/07-2136.1.
8. Arnone, Maria Ina; Byrne, Maria; Martinez, Pedro (2015). "Echinodermata". Evolutionary Developmental Biology of Invertebrates 6. Vienna: Springer Vienna. pp. 1–58. doi:10.1007/978-3-7091-1856-6_1. ISBN 978-3-7091-1855-9.

แหล่งข้อมูลอื่น

• The Echinoid Directory from the Natural History Museum
• Echinodermata เก็บถาวร 2012-07-01 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน from the Tree of Life Web Project
• Echinoderms of the North Sea เก็บถาวร 13 เมษายน 2008 ที่ เวย์แบ็กแมชชีน
• Larval Echinodermata Fact Sheet