เฮ่อ เจี้ยนขุย
From Wikipedia, the free encyclopedia
เฮ่อ เจี้ยนขุย ([xɤ̂ tɕjɛ̂nkʰwěi]; จีน: 贺建奎; เกิดปี 1984) เป็นนักวิจัยด้านฟิสิกส์ชีวภาพชาวจีน และรองศาสตราจารย์ประจำภาควิชาชีววิทยา มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีภาคใต้ (SUSTech) ในเสิ่นเจิ้น ประเทศจีน[2][3][4] เขาจบการศึกษาปริญญาเอกจากมหาวิทยาลัยไรซ์ในเท็กซัส ชำนาญการด้านวิวิฒนาการโปรตีน ซึ่งรวมถึงของเทคโนโลยี CRISPR เฮ่อเรียนรู้เทคนิกการตัดต่อยีน CRISPR/Cas9 ในฐานะนักวิจัยหลังปริญญาเอกที่มหาวิทยาลัยสแตนฟอร์ด ในแคลิฟอร์เนีย[5]
เฮ่อ เจี้ยนขุย | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
เฮ่อเมื่อปี 2018 | |||||||||
เกิด | ค.ศ. 1984 (อายุ 39–40 ปี) มณฑลซินหวา หูหนัน ประเทศจีน | ||||||||
ศิษย์เก่า | มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งจีน (B.S., 2006) มหาวิทยาลัยไรซ์ (Ph.D., 2010) | ||||||||
มีชื่อเสียงจาก | ลูลูและนานา ทารกที่ผ่านการตัดต่อจีโนมเชิงการทดลองคู่แรกของโลก | ||||||||
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |||||||||
สาขา | ฟิสิกส์ชีวภาพ | ||||||||
สถาบันที่ทำงาน | มหาวิทยาลัยวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีภาคใต้ | ||||||||
วิทยานิพนธ์ | Spontaneous Emergence of Hierarchy in Biological Systems (2011) | ||||||||
อาจารย์ที่ปรึกษาในระดับปริญญาเอก | ไมเคิล วี ดีม | ||||||||
อาจารย์ที่ปรึกษาอื่น ๆ | สตีเฟน เควก[1] | ||||||||
ชื่อภาษาจีน | |||||||||
อักษรจีนตัวย่อ | 贺建奎 | ||||||||
อักษรจีนตัวเต็ม | 賀建奎 | ||||||||
| |||||||||
เฮ่อกลายมาเป็นที่รู้จักไปทั่วในเดือนพฤศจิกายนหลังเขาอ้างว่าได้สร้างทารกมนุษย์คนแรกที่ผ่านการตัดต่อจีโนม[6][7] ทารกแฝดหญิงคู่นี้เป็นที่รู้จักภายใต้ชื่อปลอม ลูลู และ นานา[8][9] ซึ่งเกิดเมื่อเดือนตุลาคม 2018[5][1] ในระยะแรก กรณีนี้ได้รับการเชิดชูจากสื่อว่าเป็นการพัฒนาทางวิทยาศาสตร์ขั้นสำคัญ[10] แต่หลังการตรวจสอบกระบวนการทำการทดลองของเขาอย่างละเอียดแล้ว เฮ่อถูกประณามอย่างหนักไปทั่ว[5][11][12] และในวันที่ 29 พฤศจิกายน 2018 ทางการจีนได้ทำการสั่งห้ามเฮ่อทำกิจกรรมการวิจัยใด ๆ[13] และในวันที่ 21 มกราคม 2019 เขาถูกไล่ออกจากมหาวิทยาลัย SUSTech[14]
ต่อมาในปี 2019 นักกฎหมายในจีนรายงานว่าหลังกรณีมนุษย์ที่ถูกตัดต่อพันธุกรรมคนแรกของเฮ่อ เจี้ยนขุย ทำให้มีการร่างข้อกำหนดให้บุคคลใดที่ทำการดัดแปรแก้ไขจีโนมของมนุษย์ผ่านวิธีการตัดต่อยีน จะต้องมีภาระรับผิดชอบต่อผลกระทบทางลบใด ๆ ที่เกี่ยวข้องตามมา[15] ในเดือนธันวาคม 2019 วารสาร MIT Technology Review รายงานภาพรวมของกรณีถกเถียงเท่าที่เป็นอยู่ในตอนนั้น ในรายงานฉบับนี้ยังมีเนื้อหาบางส่วนที่มาจากผลการวิจัยส่วนที่ยังไม่ได้รับการตีพิมพ์ที่ใดมาก่อน[16][17] ในวันที่ 30 ธันวาคม 2019 ศาลประชาชนแขวงหนันชาน นครเสินเจิ้นพิพากษาให้เฮ่อถูกจำคุกสามปี และเสียค่าปรับสามล้านหยวน[18] เฮ่อ เจี้ยนขุย ได้รับการปล่อยตัวจากเรื่อนจำในเดือนเมษายน 2022[19]
เฮ่อได้รับการขึ้นชื่อเป็นหนึ่งใน 100 บุคคลผู้ทรงอิทธิพลประจำปี 2019 ของนิตยสาร Time[20] มีการขนานนามเขาไว้หลากหลายว่าเป็นทั้ง "นักวิทยาศาสตร์ป่าเถื่อน" (rogue scientist),[21] "ดร. แฟรงเกนสไตน์ ของจีน",[22] และ "อัจฉริยะบ้า" (mad genius)[23] นักพันธุศาสตร์แห่งมหาวิทยาลัยฮาร์วาร์ด จอร์จ เชิร์ช บรรยายเขาไว้ว่าเป็นแพะบูชายัญให้กับการตัดต่อยีน ที่ "ประสงค์จะเป็นผู้พลีชีพที่มาเป็นคนแรก"[24]