อิวจิ๋ว
From Wikipedia, the free encyclopedia
อิวจิ๋ว ในภาษาจีนกลางเรียกว่า โยวโจว (จีน: 幽州) เป็นมณฑล (โจว) ทางเหนือของจีนในสมัยราชวงศ์
อิวจิ๋ว (โยวโจว) | |||||||||
ภาษาจีน | 幽州 | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
ความหมายตามตัวอักษร | มณฑลสันโดษ | ||||||||
| |||||||||
"อิวจิ๋ว" ถูกระบุในบางเอกสารโบราณในฐานะหนึ่งในเก้าหรือสิบสองมณฑลดั้งเดิมของจีนเมื่อราวศตวรรษที่ 22 ก่อนคริสตกาล แต่อิวจิ๋วมีฐานะเป็นเขตการปกครองที่แท้จริงตั้งแต่ 106 ปีก่อนคริสตกาลถึงศตวรรษที่ 10 ชื่ออิวจิ๋วเดียวกันนี้ยังมักใช้เรียกเมืองที่ตั้งที่ว่าการมณฑลหรือเมืองเอกที่บริหารราชการในมณฑลอิวจิ๋ว
อิวจิ๋วถูกก่อตั้งครั้งแรกเมื่อ 106 ปีก่อนคริสตกาลในฐานะมณฑลในสมัยราชวงศ์ฮั่นตะวันตก เพื่อบริหารราชการในพื้นที่กว้างใหญ่ของชายแดนทางเหนือของราชวงศ์ฮั่นที่ทอดยาวจากบริเวณที่ปัจจุบันคือมณฑลชานซีทางตะวันตกและมณฑลชานตงทางใต้ ตลอดไปจนถึงทางตะวันออกเฉีัยงเหนือของมณฑลเหอเป่ย์ ทางใต้ของมณฑลเหลียงหนิง และทางใต้ของเขตปกครองตนเองมองโกเลียใน ไปจนถึงประเทศเกาหลี เมืองเอกของมณฑลคือจี้เฉิง ซึ่งปัจจุบันคือกรุงปักกิ่ง มณฑลอิวจิ๋วยังคงเป็นศูนย์ของเหอเป่ย์ทางเหนือไปตลอดยุคสามก๊กและราชวงศ์จิ้นตะวันตก
ในยุคสิบหกรัฐ หลายรัฐที่ปกครองทางเหนือของจีนใช้คำว่า "โยว" (อิว) ในการเรียกเขตการปกครองระดับจังหวัดในอาณาเขตของตน เมื่อภาคเหนือของจีนรวมเป็นหนึ่งเดียวภายใต้การปกครองของราชวงศ์เหนือ โยวกลายเป็นเขตการปกครองระดับจังหวัดที่ตั้งอยู่บริเวณกรุงปักกิ่งในปัจจุบัน ในยุคราชวงศ์สุยไม่ได้ใช้จังหวัดเป็นเขตการปกครอง โยวจึงเปลี่ยนชื่อเป็นจัวจฺวิ้น ในยุคราชวงศ์ถัง มีการฟื้นฟูชื่อโยวขึ้นมาใหม่ในฐานะจังหวัดที่มีขนาดเล็กลง เมืองเอกคือโยวโจว (อิวจิ๋ว) ซึ่งอยู่ภายในเขตกรุงปักกิ่งในปัจจุบัน ในยุคห้าราชวงศ์ โยวเป็นหนึ่งในสิบหกจังหวัดที่ยกให้กับชาวคีตันแห่งแมนจูเรีย หลังจากก็มีการใช้ชื่อโยวโจว (อิวจิ๋ว) อีก