อาร์ชิบอลด์ พริมโรส เอิร์ลที่ 5 แห่งโรสเบรี

อาร์ชิบอลด์ ฟิลิป พริมโรส เอิร์ลที่ 5 แห่งโรสเบรี เอิร์ลที่ 1 แห่งมิดลอเธียน (อังกฤษ: Archibald Philip Primrose, 5th Earl of Rosebery, 1st Earl of Midlothian) เป็นรัฐบุรุษและนักการเมืองชาวอังกฤษ เขาดำรงตำแหน่งเป็นนายกรัฐมนตรีตั้งแต่ 5 มีนาคม ค.ศ. 1894 ถึง 22 มิถุนายน ค.ศ. 1895 ก่อนที่ปู่ของเขาจะถึงอนิจกรรมใน ค.ศ. 1868 เขาเป็นที่รู้จักในชื่อ ท่านลอร์ดดัลเมนี

เดอะไรต์ออนะระเบิล เอิร์ลแห่งโรสเบรี
นายกรัฐมนตรีแห่งสหราชอาณาจักร
ดำรงตำแหน่ง 5 มีนาคม 1894 – 22 มิถุนายน 1895
กษัตริย์	พระนางเจ้าวิกตอเรีย
ก่อนหน้า	วิลเลียม แกลดสตัน
ถัดไป	มาร์ควิสแห่งซอลสบรี
ผู้นำฝ่ายค้านในสภาสามัญชน
ดำรงตำแหน่ง 22 มิถุนายน 1895 – 6 ตุลาคม 1896
กษัตริย์	พระนางเจ้าวิกตอเรีย
นายกรัฐมนตรี	มาร์ควิสแห่งซอลสบรี
ก่อนหน้า	มาร์ควิสแห่งซอลสบรี
ถัดไป	เซอร์ วิลเลียม ฮาร์คอร์ต
ข้อมูลส่วนบุคคล
เกิด	7 พฤษภาคม ค.ศ. 1847(1847-05-07) Mayfair, Middlesex,
เสียชีวิต	21 พฤษภาคม ค.ศ. 1929(1929-05-21) (82 ปี) Epsom, Surrey, UK
พรรคการเมือง	Liberal
ลายมือชื่อ

เขาเริ่มเข้าสู่สนามการเมืองระดับชาติในค.ศ. 1879–80 เมื่อเขาได้ช่วยวิลเลียม แกลดสตันหาเสียงในเมืองมิดลอเธียนของสกอตแลนด์จนประสบความสำเร็จ เริ่มทำงานในคณะรัฐบาลในค.ศ. 1884 และได้ดำรงตำแหน่งรัฐมนตรีต่างประเทศสองครั้งในสองรัฐบาลแกลดสตันและกลายเป็นมือขวาของแกลดตัน ในปีค.ศ. 1894 เขาได้ดำรงตำแหน่งหัวหน้าพรรคเสรีนิยมและนายกรัฐมนตรีต่อจากแกลดตัน รัฐบาลของเขาล้มเหลวอย่างสิ้นเชิงในการจัดการกับวิกฤติการอาร์เมเนีย ค.ศ. 1895–96 ทำให้ชาวอาร์เมเนียต้องล้มตายนับแสนคน เมื่อพรรคเสรีนิยมพ่ายแพ้การเลือกตั้งใน ค.ศ. 1895 เขาก็ลาออกจากการเป็นหัวหน้าพรรค และไม่เคยกลับเข้าสู้เส้นทางการเมืองอีกเลย

เขาเป็นนักการเมืองฝ่ายเสรีจักรวรรดินิยม (Liberal Imperialism) เป็นพวกที่นิยมการมีกองทัพที่แข็งแกร่งและแผ่ขยายอาณานิคม เชื่อว่าการปฏิรูปสังคมต้องเริ่มจากระดับครัวเรือนและต่อต้านลัทธิสังคมนิยมอย่างหนักแน่น นักประวัติศาสตร์วิจารณ์ว่าเขาล้มเหลวทั้งการเป็นรัฐมนตรีต่างประเทศ^[1]และนายกรัฐมนตรี^[2][3]

อ้างอิง

1. Martel, Gordon (1986). Imperial Diplomacy: Rosebery and the Failure of Foreign Policy. McGill-Queen's UP.
2. Peter Stansky, Ambitions and Strategies: The Struggle for the Leadership of the Liberal Party in the 1890s (1964)
3. Robert Rhodes James, Rosebery: a biography of Archibald Philip, fifth earl of Rosebery (1963)