Loading AI tools
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
จอร์เจ เอมิล ปาลาเด ForMemRS HonFRMS (โรมาเนีย: George Emil Palade, ออกเสียง: [ˈdʒe̯ordʒe eˈmil paˈlade] ( ฟังเสียง); 19 พฤศจิกายน 1912 – 7 ตุลาคม 2008) เป็นนักชีววิทยาเซลล์ชาวโรมาเนีย และได้รับการบรรยายไว้ว่าเป็น "นักชีววิทยาเซลล์ที่มีอิทธิพลที่สุดตลอดกาล"[3] ในปี 1974 เขาได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ ร่วมกับอาลแบร์ โกลด และคริสเชียน เดอ ดูเว จากผลงานการค้นคว้าด้านกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนและการแยกส่วนเซลล์ซึ่งต่อมาถือเป็นรากฐานสำคัญของชีววิทยาเซลล์ระดับโมเลกุลในยุคใหม่[3] ผลงานการค้นพบที่สำคัญที่สุดของเขาคือการค้นพบไรโบโซมบนเอนโดพลาสมิกเรกติคูลัมซึ่งเขาบรรยายไว้ครั้งแรกในปี 1955[4][5][6][7]
จอร์เจ ปาลาเด | |
---|---|
เกิด | จอร์เจ เอมิล ปาลาเด 19 พฤศจิกายน ค.ศ. 1912 ยัช ราชอาณาจักรโรมาเนีย |
เสียชีวิต | 8 ตุลาคม ค.ศ. 2008 ปี) เดลมาร์ รัฐแคลิฟอร์เนีย สหรัฐ | (95
สัญชาติ | โรมาเนีย |
ศิษย์เก่า | วิทยาลัยแพทยศาสตร์การอล ดาวีลา |
มีชื่อเสียงจาก |
|
คู่สมรส |
|
รางวัล |
|
อาชีพทางวิทยาศาสตร์ | |
สาขา | ชีววิทยาเซลล์ |
สถาบันที่ทำงาน |
|
ลูกศิษย์ที่มีชื่อเสียง | กึนเทอร์ โบลเบิล[2] |
ปาลาเดยังได้รับเหรียญเกียรติยศวิทยาศาสตร์จากสหรัฐ ในสาชาวิทยาศาสตร์ชีววิทยา จากผลงาน "เป็นผู้ริเริ่มการค้นพบโครงสร้างอันเป็นระเบียบยิ่งและเป็นพื้นฐานของเซลล์ที่มีชีวิตทั้งหลาย" ในปี 1986 และยังได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกของสถาบันวิทยาศาสตร์แห่งชาติในปี 1961 และในปี 1968 ได้รับเลือกให้เป็นสมาชิกกิตติมศักดิ์แห่งราชสมาคมจุลทรรศนวิทยา (HonFRMS)[8] ในปี 1984 เขากลายมาเป็นสมาชิกราชสมาคมที่เป็นชาวต่างชาติ (ForMemRS)[1]
จอร์เจ เอมิล ปาลาเด เกิดเมื่อวันที่ 19 พฤศจิกายน 1912 ในเมืองยัช ประเทศโรมาเนีย บิดาเป็นศาสตราจารย์ด้านปรัชญาประจำมหาวิทยาลัยยัช และมารดาเป็นครูโรงเรียนมัธยม ปลาเดจบการศึกษาแพทยศาสตรบัณฑิตในปี 1940 จากวิทยาลัยแพทยศาสตร์การอล ดาวีลา ในบูคาเรสต์
ปาลาเดเป็นคณาจารย์ประจำมหาวิทยาลัยดาวีลาในบูคาเรสต์จนถึงปี 1946 จากนั้นเขาได้เดินทางไปยังสหรัฐ[9] เพื่อทำงานวิจัยหลังปริญญาเอก ขณะช่วยงานรอเบิร์ต เชมเบอส์ ในห้องทดลองชีววิทยาของมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก เขาได้พบกับศาสตราจารย์อาลแบร์ โกลด[10] จากนั้นเขาจึงเข้าร่วมกำงานกับคลอดที่สถาบันวิจัยการแพทย์ร็อกกีเฟลเลอร์[9]
ในปี 1952 ปาลาเดได้รับสถานะพลเมืองสหรัฐ เขาทำงานอยู่ที่สถาบันร็อกกีเฟลเลอร์จากปี 1958–1973 และยังเป็นศาสตราจารย์ประจำที่วิทยาลัยแพทยศาสตร์ของมหาวิทยาลัยเยล (1973–1990) และมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย แซนดีเอโก (1990–2008) ขณะประจำที่มหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ปาลาเดมีตำแหน่งวิทยฐานะเป็น Professor of Medicine in Residence (Emeritus) ประจำภาควิชาแพทยศาสตร์ระดับเซลล์และโมเลกุล รวมถึงเป็นคณบดีส่วนกิจการวิทยาศาสตร์ (Dean for Scientific Affairs (Emeritus)) ประจำวิทยาลัยแพทยศาสตร์ลาฮอยา แคลิฟอร์เนีย (School of Medicine at La Jolla, California)[11]
ในปี 1970 เขาได้รับรางวัลลุยซา กรอส ฮอร์วิตซ์ จากมหาวิทยาลัยโคลัมเบีย ร่วมกับเรนาโต ดุลเบคโค เจ้าของรางวัลโนเบลสาขาการแพทย์ฯ ประจำปี 1975[12] ในปี 1985 เขากลายมาเป็นบรรณาธิการบริหารชุดแรกของวารสาร Annual Review of Cell and Developmental Biology[13]
ในปี 1974 ปาลาเดได้รับรางวัลโนเบลสาขาสรีรวิทยาหรือการแพทย์ร่วมกับอาลแบร์ โกลด และคริสเชียน เดอ ดูเว จากผลงานการค้นคว้าด้านกล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนและการแยกส่วนเซลล์ซึ่งต่อมาถือเป็นรากฐานสำคัญของชีววิทยาเซลล์ระดับโมเลกุลในยุคใหม่[3] สุนทรพจน์รับรางวัลโนเบลของเขาเมื่อ 12 ธันวาคม 1974 มีชื่อว่า "มุมมองระดับในเซลล์ของขบวนการการหลั่งโปรตีน" ("Intracellular Aspects of the Process of Protein Secretion")[14] และได้รับการตีพิมพ์โดยมูลนิธิรางวัลโนเบลในปี 1992[15][16]
ขณะทำงานอยู่ที่สถาบันร็อกกีเฟลเลอร์ ปาลาเดได้ใช้กล้องจุลทรรศน์อิเล็กตรอนศึกษาการจัดการโครงสร้างภายในของเซลล์ เช่น ไรโบโซม, ไมโทคอนเดรีย, คลอโรพลาสต์, กอลไจแอปพาราตัส เป็นต้น การค้นพบครั้งสำคัญของเขามาจากการวิเคราะห์พัลส์-เชสซึ่งเขาและเพื่อนร่วมงานประสบความสำเร็จในการยืนยันข้อสันนิษฐานเดิมที่ว่ามีวิถีการคายสาร (secretory pathway) ร่วมระหว่างเอนโดพลาสมิกเรกติคูลัมหยาบกับกอลไจแอปพาราตัส เขาพุ่งเป้าการศึกษาไปที่โครงสร้างที่ปัจจุบันเรียกว่า เวย์เบล-ปาลาเด บอดี (ตามชื่อของเขาและเอวัลท์ ไวเบิล นักสรีรวิทยาชาวสวิส) ซึ่งเป็นออร์กาเนลล์สำหรับเก็บกัก (storage organelle) ที่มีเฉพาะในเนื้อเยื่อบุโพรง และเป็นที่เก็บกักโปรตีนเช่นวอนวิลเลอแบรนด์แฟกเตอร์[17]
ข้อมูลของมูลนิธิโนเบลระบุว่า ผู้รับรางวัลโนเบลสาขาเคมีในปี 2009 ได้แก่เว็งกัฏรามัณ รามกิรุษณัณ, ทอมัส เอ. สตีตซ์ และอาดา โยนัต ได้รับรางวัลจาก "การศึกษาโครงสร้างและหน้าที่ของไรโบโซม" ที่ปาลาเดได้ค้นพบ[18]
ปาลาเดสมรสกับแมริลิน ฟาร์คูฮาร์ นักชีววิทยาเซลล์ประจำมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย แซนดีเอโก[19]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.