Loading AI tools
จากวิกิพีเดีย สารานุกรมเสรี
การเคลื่อนผ่าน หรือ การเคลื่อนผ่านทางดาราศาสตร์ มีความหมายในทางดาราศาสตร์อยู่ 3 แบบ คือ
สำหรับบทความนี้ จะหมายความถึงการเคลื่อนผ่านในความหมายแรก
คำว่า "เคลื่อนผ่าน" ใช้กับกรณีที่วัตถุซึ่งอยู่ใกล้กว่า ปรากฏในรูปทรงที่เล็กกว่าวัตถุด้านหลังซึ่งอยู่ไกลกว่า ถ้าเป็นกรณีที่วัตถุใกล้กว่าแต่ปรากฏในรูปทรงที่ใหญ่กว่าและบดบังวัตถุด้านหลังซึ่งอยู่ไกลกว่า จะเรียกว่า การบัง (occultation)
ตัวอย่างหนึ่งของการเคลื่อนผ่าน คือการที่ดาวเคราะห์เคลื่อนที่อยู่ระหว่างผู้สังเกตการณ์บนโลกกับดวงอาทิตย์ ซึ่งจะเกิดขึ้นกับดาวเคราะห์ชั้นในของระบบสุริยะที่อยู่ใกล้กว่าโลก คือ ดาวพุธและดาวศุกร์เท่านั้น (ดูเพิ่มที่ ดาวพุธผ่านหน้าดวงอาทิตย์ และ ดาวศุกร์ผ่านหน้าดวงอาทิตย์) สำหรับกรณีดาวเคราะห์ที่อยู่รอบนอก เช่น ดาวอังคาร สามารถมองเห็นโลกเคลื่อนผ่านหน้าดวงอาทิตย์ จากบนดาวอังคารได้เหมือนกัน
คำนี้ยังใช้กับกรณีที่ดาวบริวารเคลื่อนที่ผ่านหน้าดาวแม่ของมัน ตัวอย่างเช่น หนึ่งในดวงจันทร์กาลิเลียน (ไอโอ, ยูโรปา, แกนีมีด และคัลลิสโต) เคลื่อนที่ผ่านหน้าดาวพฤหัสบดี เมื่อมองจากบนโลก
การเคลื่อนผ่าน จะต้องมีวัตถุ 3 ชิ้นเรียงกันอยู่ในแนวเดียวกัน นานๆ ครั้งจึงจะพบกรณีที่มีวัตถุถึง 4 ชิ้นเรียงกัน ครั้งล่าสุดที่มีการเรียงตัวของวัตถุ 4 ชิ้นเกิดขึ้นเมื่อ 27 เมษายน ค.ศ. 1586 เมื่อดาวพุธเคลื่อนผ่านหน้าดวงอาทิตย์เมื่อมองจากดาวศุกร์ ขณะเดียวกันกับที่ดาวพุธและดาวศุกร์เคลื่อนผ่านหน้าดวงอาทิตย์เมื่อมองจากดาวเสาร์ด้วย
การสำรวจดาวเคราะห์นอกระบบในช่วงหลายปีที่ผ่านมานี้ ได้สร้างความน่าสนใจแก่ความเป็นไปได้ในการตรวจจับการเคลื่อนผ่านของดาวเคราะห์เหล่านั้นผ่านหน้าดาวฤกษ์แม่ของตนเอง โดยที่ HD 209458b เป็นดาวเคราะห์นอกระบบดวงแรกที่มีการตรวจพบการเคลื่อนผ่านในลักษณะดังกล่าว
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.