Хуан Доминго Перон

Хуан Доминго Перон Соса ( исп. Juan Domingo Perón Sosa ; 8 октябри 1895, Лобос^[en] , музофоти Буэнос-Айрес, Аргентина — 1 июли 1974, Оливос, музофоти Буэнос-Айрес, Аргентина ) — Ходими давлатй ва сиёсии Аргентина, ки се маротиба президенти Аргентина интихоб шуда, дар солҳои 1946—1955 ва 1973—1974 дар вазифа кор кардааст. Харбии касбӣ, рутба - генерал.

Хуан Доминго Перон
исп. Juan Domingo Perón
Vice President of Argentina[d]
8 июл 1944 — 10 октябр 1945
President of Argentina[d]
4 июн 1946 — 21 сентябр 1955
Пешгузашта	Edelmiro Julián Farrell[d]
Ҷонишин	Eduardo Lonardi[d]
President of Argentina[d]
12 октябр 1973 — 1 июл 1974
Пешгузашта	Раул Алберто Ластири
Ҷонишин	Изабел Перон
Таваллуд	8 октябр 1895(1895-10-08)[1][2][3][…] Lobos[d], Буэнос-Айрес, Аргентина
Даргузашт	1 июл 1974(1974-07-01)[4][1][2][…] (78 сол) Quinta presidencial de Olivos[d], Vicente López Partido[d], Буэнос-Айрес, Аргентина[4]
Мадфан	[5] San Vicente Partido[d]
Ном ҳангоми таваллуд	англ. Juan Domingo Perón
Падар	Mario Tomás Perón[d][6]
Модар	Juana Sosa Toledo[d][6]
Ҳамсар	Aurelia Gabriela Tizón de Perón[d], Eva Perón[d] ва Изабел Перон[7]
Ҳизб	Justicialist Party[d]
Таҳсилот	Nation Military College[d]
Эътиқод	калисои католикӣ
Соядаст
Ҷоизаҳо
Навъи артиш	Argentine Army[d]
Рутба	генерал-лейтенант
Набардҳо	1930 Argentine coup[d] 1943 Argentine coup d'état[d] Bombing of Plaza de Mayo[d]
Парвандаҳо дар Викианбор

Зиндагинома

Солҳои 1936-1937 дар Чили атташеи низомӣ буд.

Солҳои 1941—1943 яке аз роҳбарони ба ном «Гуруҳи афсарони муттаҳида» дар Аргентина буд, ки дар моҳи июни соли 1943 табаддулоти давлатӣ ба амал овард. Солҳои 1943—1944 вазифаи вазири мехнат, соли 1944 — вазири ҳарбй, аз июли соли 1944 — дар як вақт ноиби президент ва вазири мудофиа буд.

Хуан Доминго Перон ба сиёсати ба ҳам пайвастани миллатчигӣ ва сотсиализм шуруъ намуда, таҳти шиори «Барои Аргентинаи бузург» баромад мекард, ки баъдтар бо номи худ «Перонигароӣ» ном гирифт. Ин ҳаракат ҳамчун роҳи сеюми рушди кишвар, алтернативаи интихоби байни капитализм ва сотсиализм, ҳаракат барои адолати иҷтимоӣ, ки хусусиятҳои бисёр ҷараёнҳои сиёсиро муттаҳид кардааст, мавқеъ гирифтааст.

Хуан Доминго Перон солҳои 1946-1955 дар вазифаи президенти Аргентина буд. Дар соли 1947 ӯ Ҳизби Перонигароиро таъсис дод (аз соли 1958 онро Ҳизби Ҳустисиалистӣ меноманд). Дар шароити вазъияти қаноатбахши иқтисодие, ки дар Аргентина дар солҳои Ҷанги дуюми ҷахонӣ ва дар солҳои баъд аз ҷанг ба вуҷуд омад, иқтисодиёти Аргентина махсусан дар соҳаи савдои берунӣ хеле бомуваффақият рушд намуд, ки ин обруи Хуан Перонро баланд бардошт, ки вай ҳам. барои ба даст овардани «сулҳи синфҳо» ба омма як қатор гузаштҳо намуд (аз ҷумла, музди кории баъзе аз гурӯҳҳои касбии меҳнаткашон зиёд карда шуд).

Ҳукумати Перон як қатор корхонаҳои таъминоти давлатиро миллй кунонд. Вай дар соҳаи сиёсати хориҷӣ бо истифода аз зиддиятҳои байниимпериалистӣ сиёсати мустақил мегузаронд. Аммо вай ба монополияҳои Бритониё як қатор гузаштҳои ҷиддӣ дод, ки ин боиси нобоварии Иёлоти Муттаҳидаи Амрико гардид. Аз охири солҳои 40-ум Ҳукумати Перон мухолифони сиёсиро зери таъқиб гирифт. Дар моҳи сентябри соли 1955 Хуан Перон сарнагун карда шуд. Аз соли 1955 ӯ дар бадарға буд.

Моҳи июни соли 1973 Хуан Перон аз Испания ба ватанаш баргашт. Моҳи сентябри соли 1973 бори дигар президент интихоб шуд ва 12 октябр соли 1973 ба вазифаи худ шуруъ кард. Вай барои маҳдуд кардани таъсири капитали хориҷӣ ва ҳифзи сарватҳои табиии Аргентина як қатор тадбирҳо ба амал овард, дар соҳаи сиёсати хориҷӣ роҳеро пеш гирифт, ки мақсад аз он бо ҳамаи кишварҳои ҷаҳон, сарфи назар аз сохти давлатиашон муқаррар намудани муносибатҳои баробарҳуқуқу ба ҳамдигар фоиданок мебошад.

Перон ва зани дуюми ӯ Эвита (Эва Перон) дар байни қисми зиёди аҳолии Аргентина бениҳоят машҳур буданд ва то ҳол дар байни пайравони Перон шахсиятҳои намоён ҳисобида мешаванд. Пайравони Перон ба талошҳои ӯ барои аз байн бурдани камбизоатӣ ва беҳбуди вазъи синфи коргар баҳои мусбат медиҳанд, дар ҳоле ки мухолифонаш ӯро популист ва диктатор меҳисобанд ва дар байни перонигароӣ ва фашизм далелҳои муқоисабандӣ меоранд.

Эзоҳ

1. Bibliothèque nationale de France идентификатор BNF (фр.): платформаи додаҳои боз — 2011.
2. Энциклопедия Брокгауз (нем.)
3. Энциклопедия Брокгауз (нем.)
4. Перон Хуан Доминго // Большая советская энциклопедия (рус.): [в 30 т.] / под ред. А. М. Прохорова — 3-е изд. — М.: Советская энциклопедия, 1969.
5. https://www.gba.gob.ar/cultura/museo_quinta_17_de_octubre
6. Pas L. v. Genealogics (ингл.) — 2003.
7. http://archivo.polhis.com.ar/datos/Polhis13_NAPAL.pdf

Адабиёт

• Д. В. Головченко . Перон Хуан Доминго // Энсиклопедияи дипломатии Украина : Дар 2 ҷилд/Мухаррир: Л. Д. Губерский (сармуҳарир) ва дигарон. - К.: Дониши Украина, 2004 — Т.2 — 812 с. ISBN 966-316-045-4
• В. Матвиенко . Перон Хуан Доминго // Энсиклопедияи сиёсӣ. Хайати редакция: Ю Левенец (сармуҳарир), Ю. Шаповал (ҷонишини муҳарир) ва дигарон. — К.: Нашриёти парламент, 2011. - саҳ.551 ISBN 978-966-611-818-2

Пайвандҳо

• Дар он ҷо диктатор Перон буд. — «Мудофиа» (Киштии нав). — 1955. - қисми 4. Бойгонӣ шудааст 12 листопада 2016.
• Торкуато Ди Телла. Қувваҳои иҷтимоӣ дар паси рӯйдодҳои Аргентина. — «Ба пеш» (Мюнхен). — 1955. - қисми 12. Бойгонӣ шудааст 19 вересня 2016.
• Институти миллии Хуан Доминго Перон Бойгонӣ шудааст 10 грудня 2015. (исп.)
• Сайт бахшида ба Перон Бойгонӣ шудааст 1 квітня 2022. (исп.)