శాలువా

శాలువా చలి బారి నుంచి రక్షించడానికి భారతదేశంలో వాడే ఒక వస్త్ర విశేషం. చలి బారి నుంచి రక్షించడమే వీటి ప్రథమ కర్తవ్యం. ఒక్క భారతదేశంలోనే కాక ప్రపంచవ్యాప్తంగా శాలువా అనేక సంప్రదాయాలకు సంకేతం. ప్రార్థనలు, పండగల సంధర్భాల్లో జ్యూయిష్ ప్రజలు తలిత్ అని పిలిచే శాలువాను ధరిస్తారు. జర్మనీ, లాటిన్ అమెరికా దేశాల్లో ఇప్పటికీ జానపద దుస్తుల్లో భాగంగా దీన్ని ధరిస్తారు. ఐరోపా మహిళలకు ఇది ఒక ఫ్యాషన్ వస్త్రం లాంటిది.

హిందూ పూజారి నుంచి శాలువా స్వీకరిస్తున్న ఒబామా

The wearing of shawls in early 19th-century France.

భారతదేశంలో కాశ్మీర్ శాలువాలకు పెట్టింది పేరు. ఈ శాలువాలను తయారు చేయడానికి వాడే ఊలు సాదా ఊలు, పష్మీనా ఊలు, షాతూష్ ఊలు అని మూడు రకాలు. అన్నింటిలోకి పష్మీనాతో అల్లినవి అత్యంత మృదువైనవి, ఖరీదైనవీ. దీని తరువాతది షాతూష్. పష్మీనాను టిబెటన్ భాషలో కష్మీరీ అని పిలుస్తారు. పషమ్ అంటే లోపలి భాగం అని అర్థం. 12 వేల నుంచి 14 వేల అడుగుల ఎత్తున ఉన్న హిమాలయపర్వత సానువుల్లో మాత్రమే పెరిగే కాప్రా హిర్కస్ పొట్ట భాగం నుంచి తీసిన దాన్నే కష్మీరీ లేదా పష్మీనా ఊలు అంటారు. ఈ మేకల ఊలులో అధికంగా ఉండే ప్రోటీన్ల కారణంగా అది మంచి మెరుపుతో మృదువుగా ఉంటుంది. ప్రపంచంలోకెల్లా ఉత్తమమైందిగా పేరొందిన ఈ ఊలు కేవలం కాశ్మీర్, టిబెట్ లో మాత్రమే లభ్యమౌతుంది. సుమారు రెండు వందల సంవత్సరాలక్రితమే యూరోపియన్లకు ఈ పష్మీనా శాలువల ఘనత తెలిసింది. అయితే కష్మీరీకి, కాశ్మీర్ కి పలకడంలో పెద్ద తేడా లేకపోవడం వల్ల దీన్నే వాళ్ళు కాశ్మీరీ షాల్ గా పిలుస్తుంటారు.

ఉంగరంలోకి దూరిపోయేంత మృదువుగా ఉండే ఈ శాలువాలు , ఉలెన్ కోటుకన్నా ఎక్కువ వెచ్చదనాన్ని ఇస్తాయని తెలుసుకుని ఆశ్చర్యపోయారు. ఎందుకంటే హిమాలయాల్లో సంచరించే ఈ మేకల నుంచి తీసిన ఊలు పోగులు వాటిల్లోని అధిక ప్రోటీన్ల కారణంగా చలిని బాగా తట్టుకోగల సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉంటాయి. మనిషి వెంట్రుక మందం 75 మైక్రాన్ల మందం ఉంటే వీటి మందం 12-14 మైక్రాన్లకు మించదు. అయినప్పటికీ వెచ్చదనం మాత్రం చాలా ఎక్కువ. దాంతో పష్మీనా ఊలుతో పైస్లీ లోనూ శాలువాలు తయారు చేయడం ప్రారంభించారు. కానీ అవి కాశ్మీరీ మహిళల పనితనానికి సాటిరావు. ఎంతగొప్ప యంత్రాల మీద చేసినా ఒక్కో పోగును వేరు చేసి అల్లే వారి నైపుణ్యం ముందు తీసికట్టవుతున్నాయి.

19వ శతాబ్దంలో పాశ్చాత్య దేశాలలో ఖరీదైన ఫ్యాషన్ గా రాజ్యమేలాయి. దాంతో అప్పటి మొఘల్ చక్రవర్తులు, బ్రిటిష్, డచ్, ఫ్రెంచ్ వ్యాపారులకు వీటిని బహుమతులుగా ఇచ్చేవారు. శాలువాల్లో ఒకే రంగు దారంతో అల్లినవీ రంగు రంగుల దారాలతో అల్లినవీ, ఎంబ్రాయిడరీతో చేసినవీ ఇలా మూడు రకాలుగా ఉంటాయి. ఎంబ్రాయిడరీ శాలువాలు ఎక్కువగా చైనాలో తయారవుతాయి. వీటినే చైనా క్రేప్ శాలువాలు అని కూడా అంటారు. కుచ్చెళ్ళు ఉన్న పట్టు శాలువాలు కూడా ఎక్కువగా చైనాలోనే తయారవుతాయి.

మూలాలు