From Wikipedia, the free encyclopedia
మైథిలీ శరణ్ గుప్త (3 ఆగష్టు 1886 – 12 డిసెంబరు 1964) ఆధునిక హిందీ కవులలో ఎన్నదగిన వాడు.[1] అప్పటి వరకు హిందీ కవులందరూ ఉపయోగిస్తున్న వ్రజభాషకు భిన్నంగా ఇతడు వ్యవహారిక ఖరీబోలీ మాండలికంలో కవిత్వం చెప్పడం ప్రారంభించాడు.[2] ఇతడు భారతదేశపు మూడవ అత్యున్నత పౌర పురస్కారం పద్మభూషణ్‌ను స్వీకరించాడు.[3] భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామ సమయంలో ప్రముఖంగా పేర్కొనబడిన ఇతని పుస్తకం భారత భారతి(1912)[4] ఇతనికి మహాత్మా గాంధీ చేత "రాష్ట్రకవి" బిరుదును సంపాదించి పెట్టింది.
 | ఈ వ్యాసాన్ని పూర్తిగా అనువదించి, తరువాత ఈ మూసను తీసివేయండి. అనువాదం చేయాల్సిన వ్యాస భాగం ఒకవే‌ళ ప్రధాన పేరుబరిలో వున్నట్లయితే పాఠ్యం సవరించు నొక్కినప్పుడు కనబడవచ్చు. అనువాదం పూర్తయినంతవరకు ఎర్రలింకులు లేకుండా చూడాలంటే ప్రస్తుత ఆంగ్ల కూర్పుని, భాషల లింకుల ద్వారా చూడండి(అనువాదకులకు వనరులు) |
మైథిలీ శరణ్ గుప్త | |
|---|---|
 | |
| Born | లాలా మదన్ మోహన్ ఝూ 1886 ఆగస్టు 3 చిర్‌గావ్, North-Western Provinces, బ్రిటీష్ ఇండియా |
| Died | 1964 డిసెంబరు 12 (aged 78) |
| Occupation | కవి, రాజకీయవేత్త, నాటకకర్త, అనువాదకుడు |
| Nationality | భారతీయుడు |
| Education | ప్రాథమిక విద్య - చిర్‌గావ్, మాధ్యమిక విద్య - మెక్‌డోనల్ హైస్కూలు, ఝాన్సీ |
| Notable works | పంచవటి, సిద్ధరాజ్, సాకేత్, యశోధర,విశ్వరాజ్య మొదలైనవి. |
| Notable awards | పద్మభూషణ్ (1954) |
| Relatives | శరణ్ |
ఇతడు ఉత్తరప్రదేశ్‌, ఝాన్సీకి చెందిన చిర్‌గావ్ గ్రామంలో గహోయి వర్గానికి చెందిన కంకనే తెగలో జన్మించాడు. ఇతని పూర్వీకులది సంపన్న జమీందారీ కుటుంబం కానీ ఇతడు జన్మించే కాలానికి ఆస్తి పూర్తిగా కరిగి పోయింది.[5] ఇతని తండ్రి పేరు సేథ్ రామ్‌చరణ్ గుప్త, తల్లి పేరు కాశీబాయి.He disliked school as a child, so his father arranged for his education at their home. As a child, Gupt studied Sanskrit, English and Bengali. Mahavir Prasad Dwivedi was his mentor. He married in 1895.[6]
He was the teacher of Dewan Shatrughan Singh(Bundelkhandi Royal), who is known as Bundelkhand Kesri & Bundelkhand Gandhi.
Gupt entered the world of Hindi literature by writing poems in various magazines, including Saraswati.[citation needed] In 1910, his first major work, Rang mein Bhang was published by Indian Press. With Bharat Bharati, his nationalist poems became popular among Indians, who were struggling for independence. Most of his poems revolve around plots from Ramayana, Mahabharata, Buddhist stories and the lives of famous religious leaders.[citation needed] His famous work Saket revolves around Urmila, wife of Lakshmana, from Ramayana, while another of his works Yashodhara revolves around Yashodhara, the wife of Gautama Buddha.[citation needed]
प्राण न पागल हो तुम यों, पृथ्वी पर वह प्रेम कहाँ..
मोहमयी छलना भर है, भटको न अहो अब और यहाँ..
ऊपर को निरखो अब तो बस मिलता है चिरमेल वहाँ..
After India became independent in 1947, he was also made an honorary member of the Rajya Sabha, where he used poetry to put his opinions before the other members. He remained a member of the Rajya Sabha till his death in 1964. He was awarded Padma Bhushan in 1954.[citation needed]
His works are based along patriotic themes, among others poets such as Ramdhari Singh Dinkar and Makhanlal Chaturvedi. His poetry is characterized by non-rhyming couplets in Khadi Boli. Although the couplet structure is non rhyming, the prominent use of alliterations lends a rhythmic backdrop due to the rhythmic alterations between vowels and consonants. He was a religious man, and this can be seen in his works.
కవిత్వం:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.