నానక్‌షాహి కేలండర్

నానక్‌షాహి (పంజాబీ: ਨਾਨਕਸ਼ਾਹੀ, nānakashāhī) కాలెండరు సౌర కాలెండరు. శిరోమణి గురుద్వారా ప్రబంధక్ కమిటీ 1998 లో దీన్ని స్వీకరించింది.^[1] 2003 నుండి అమలు చెయ్యడం మొదలుపెట్టింది.^[2][3] ఈ కాలెండరులో ముఖ్యమైన సిక్కుల సంఘటలు, పండగలూ ఉంటాయి. ప్రసిద్ధ సిక్కు గురువు ప్రొఫెసర్ కృపాల్ సింగ్ బాదుంగర్ ఎస్.జి.పి.సి అధ్యక్షునిగా ఉన్న సమయంలో తఖ్త్ శ్రీ దమ్‌దమా సాహిబ్ వద్ద ఈ కేలండరును స్వీకరించాడు.^[4] దీనిని పాల్ సింగ్ పూరేవాల్ రూపొందించాడు. ఇది శక కాలెండరు స్థానంలో వచ్చి 2003 నుండి వాడకంలో ఉన్నది. ఈ కాలెండరు యొక్క శకం మొదటి సిక్కుల గురువైన గురు నానక్ దేవ్ జన్మసంవత్సరమైన 1469 నుండి ప్రారంభమౌతుంది. ప్రతీ సంవత్సరం గ్రెగోరియన్ కాలెండరు ప్రకారం మార్చి 14 న మొదలౌతుంది.^[4] ఈ కాలెండరును ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 90 శాతం గురుద్వారాలలో స్వీకరించారు. సిక్కుల సనాతన శాఖలలో ఈ కాలెండరు గూర్చి వివాదాలున్నాయి.^[5] కొన్ని సనాతన సిక్కు శాఖలు దీనిని అంగీకరించడం లేదు.

గురు నానక్ దేవ్

ఈ కాలెండరు యొక్క ముఖ్యమైన లక్షణాలు:

• సౌర సంవత్సరాన్ని వాడుతుంది.
• గురునానక్ పేరు మీదుగా నానక్‌షాహి కాలెండరు అని పిలుస్తారు.
• గురునానక్ జన్మ సంవత్సరం (1469 CE) ఈ క్యాలెండరులో మొదటి సంవత్సరం. ఉదాహరణకు, ఏప్రిల్ 2014 CE అనగా నానక్‌షాహి 546.
• పశ్చిమ కాలెండరు వలెనే సంవత్సరం నిడివి ఒకే విధంగా ఉంటుంది. (365 రోజుల 5 గంటల 48 నిమిషాల 45 సెకండ్లు)
• ఐదు నెలల్లో నెలకు 31 రోజులు ఉంటాయి, తరువాతి ఏడు నెలల్లో నెలకు 30 రోజులు ఉంటాయి.
• ప్రతీ నాలుగు సంవత్సరాలకు లీపు సంవత్సరం వస్తుంది. ఆ ఏడు చివరి నెలైన ఫాల్గున మాసంలో ఒక రోజు ఎక్కువ వస్తుంది.
• 2003 లో అకల్ తఖ్త్ దీన్ని అమోదించింది. ^[6]

నెలలు

నానక్‌షాహి కేలండరులో నెలల వివరాలు: ^[4][7]

నెం.	పేరు	పంజాబీ	రోజులు	గ్రెగారియన్ నెకలు
1	చెత్	ਚੇਤ	31	14 మార్చి – 13 ఏప్రిల్
2	వైశాఖ్	ਵੈਸਾਖ	31	14 ఏప్రిల్ – 14 మే
3	జెత్	ਜੇਠ	31	15 మే – 14 జూన్
4	హర్	ਹਾੜ	31	15 జూన్ – 15 జూలై
5	సావన్	ਸਾਵਣ	31	16 జూలై – 15 ఆగస్టు
6	భాడన్	ਭਾਦੋਂ	30	16 ఆగస్టు – 14 సెప్టెంబరు
7	ఆస్సు	ਅੱਸੂ	30	15 సెప్టెంబరు – 14 అక్టోబరు
8	కటక్	ਕੱਤਕ	30	15 అక్టోబరు – 13 నవంబరు
9	మఘర్	ਮੱਘਰ	30	14 నవంబరు – 13 డిసెంబరు
10	పోహ్	ਪੋਹ	30	14 డిసెంబరు – 12 జనవరి
11	మాఘ్	ਮਾਘ	30	13 జనవరి – 11 ఫిబ్రవరి
12	ఫాగున్	ਫੱਗਣ	30/31	12 ఫిబ్రవరి – 13 మార్చి

ముఖ్యమైన సంఘటనలు	నానాక్‌షాహి తేదీ	గ్రెగోరియన్ తేదీ
గురుగోవింద సింగ్ జన్మదినం, పదవ సిక్కు గురువు	23 పోహ్	5 జనవరి
గురు హర్ రాయి జన్మదినం, ఏడవ సిక్కుగురు	19 మాఘ్	31 జనవరి
గురు హర రాయ్ ఏడవ గురువుగా వచ్చిన రోజు నానాక్షహి కేలండరు కొత్త సంవత్సరం. హోలా మొహల్లా పండగ	1 చెత్	14 మార్చి
గురు హర్‌గోవింద, ఆరవ సిక్కు గురువు మరణం.	6 చెత్	19 మార్చి
ఖల్సా యొక్క సమన్వయం. గురునానక్ జన్మదినం	1 వైశాఖ్	14 ఏప్రిల్
గురు అంగద్, రెండవ సిక్కు గురువు సృష్టికర్త తిరిగి విలీనం	3 వైశాఖ్	16 ఏప్రిల్
గురు అమరదాస్ మూడవ సిక్కు గురువుగా స్వీకారం.	3 వైశాఖ్	16 ఏప్రిల్
గురు హర్‌కిషన్, ఎనిమిదవ సిక్కు గురువు మరణం.	3 వైశాఖ్	16 ఏప్రిల్
గురు తేఘ్ బహదూర్ తొమ్మిదవ సిక్కు గురువుగా స్వీకారం.	3 వైశాఖ్	16 ఏప్రిల్
గురు అంగద్ జన్మదినం, రెండవ సిక్కు గురువు.	5 వైశాఖ్	18 ఏప్రిల్
గురు తేఘ్ బహదూర్ జన్మదినం, తొమ్మిదవ సిక్కు గురువు.	5 వైశాఖ్	18 ఏప్రిల్
గురు అర్జన్ జన్మదినం, ఐదవ సిక్కు గురువు.	19 వైశాఖ్	2 మే
గురు అమరదాస్ జన్మదినం, మూడవ సిక్కుగురువు.	9 జెత్	23 మే
గురు హరగోవింద సిక్కుల ఆరవ సిక్కు గురువుగా స్వీకారం.	28 జెత్	11 జూన్
గురు అర్జన్ , ఐదవ సిక్కు గురువు లాహోర్లో వీరమరణం	2 హర్	16 జూన్
గురు హరగోవింద సింగ్, ఆరవ సిక్కు గురువు జన్మదినం.	21 హర్	5 జూలై
గురు గోవింద సాహిబ్	6 సావన్	21 జూలై
గురు హర్ కిషన్ సాహిబ్	8 సావన్	23 జూలై
గురు గ్రంథ్ సాహిబ్, సిక్కు మతగ్రంథం, స్వర్ణ దేవాలయంలో మొదటిసారి ఉంచారు.	17 భడోన్	1 సెప్టెంబరు
గురు అమర్ దాస్ , మూడవ సిక్కు గురువు మరణం.	2 అస్సు	16 సెప్టెంబరు
గురు రామ దాస్, నాల్గవ సిక్కు గురువు స్వీకారం.	2 అస్సు	16 సెప్టెంబరు
గురు రామదాస్, నాల్గవ సిక్కు గురువు మరణం.	2 అస్సు	16 సెప్టెంబరు
గురు అర్జన్ ఐదవ సిక్కు గురువుగా ప్రమాణం.	2 అస్సు	16 సెప్టెంబరు
గురు అంగద్ రెండవ సిక్కు గురువుగా ప్రమాణం.	4 అస్సు	18 సెప్టెంబరు
గురు నానక్, మొదటి సిక్కు గురువు మరణం.	8 అస్సు	22 సెప్టెంబరు
గురు రామదాస్ ,నాల్గవ సిక్కు గురువు జననం.	25 అస్సు	9 అక్టోబరు
గురు హర్ రాయి, ఏడవ సిక్కు గురువు మరణం.	6 కటక్‌	20 అక్టోబరు
గురు హర్‌కిషన్ ఐదవ సిక్కు గురువుతా స్వీకారం.	6 కటక్‌	20 అక్టోబరు
సిక్కు గ్రంథం యొక్క సార్వభౌమత్వాన్ని ప్రకటించారు.	6 కటక్‌	20 అక్టోబరు
గురు గోవింద సింగ్, పదవ సిక్కు గురువు మరణం	7 కటక్‌	21 అక్టోబరు
గురు గోవింద సింగ్ పదవ సిక్కు గురువుగా స్వీకారం	11 మఘర్	24 నవంబరు
గురు తేజ్ బహాదూర్ ఢిల్లీలో బలి.	11 మఘర్	24 నవంబరు
గురు గోవింద్ సింగ్ కుమారులు అజిత్ సింగ్, జుఝార్ సింగ్ ల బలి	8 పోహ్	21 డిసెంబరు
గురు గోవిద సింగ్ కుమారులు జోరావర్ సింగ్, ఫతేహ్ సింగ్ లను సిర్హింద్‌లో వధించారు	13 పోహ్	26 డిసెంబరు

ఇవి కూడా చూడండి.

• గ్రెగోరియన్ కేలండర్
• హిందూ కేలండర్
• బిక్రమి కాలెండర్

మూలాలు

1. Louis E. Fenech, W. H. McLeod (2014) Historical Dictionary of Sikhism. Rowman & Littlefield
2. Knut A. Jacobsen (2008) South Asian Religions on Display: Religious Processions in South Asia and in the Diaspora. Routledge
3. Nesbitt, Eleanor (2016) Sikhism: A Very Short Introduction. Oxford University Press
4. "What is the Sikh Nanakshahi calendar". allaboutsikhs.com. Archived from the original on 2008-05-10. Retrieved 2016-07-31.
5. "Nanakshahi Calendar at BBC". BBC. 2003-07-29. Retrieved 2008-05-09.
6. Parkash, Chander (14 March 2003). "Nanakshahi calendar out". www.tribuneindia.com. The Tribune. Retrieved 13 March 2018.
7. Gurbani And Nanakshahi Calendar Nanakshahi Sangrand Dates in Gregorian Calendar - Forever from 14 మార్చి 2003 CE / 535 NS

ఇతర లింకులు

• Nanakshahi.net, website of Mr. Pal Singh Purewal, the creator of the Nanakshahi Calendar, this site contains detailed articles about this calendar
• Nanakshahi Calendar at SGPC.net
• Nanakshahi Calendar at BBC
• Gurpurab Nanakshahi Calendar
• Nanakshahi Calendar (JavaScript)
• Nanakshahi Day with Holidays and API Archived 2016-05-03 at the Wayback Machine