సాన్ మారినో

శాన్ మారినో, అధికారికంగా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ శాన్ మారినో అనీ^[1][2] లేక తరచుగా మోస్ట్ సెరెన్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ శాన్ మారినో అని పిలిచే ఈ దేశం చుట్టూ ఇటలీ విస్తరించిన అతిచిన్న భూపరివేష్టిత దేశం. ఇది అపెనైనె పర్వతాల ఈశాన్య భాగంలో ఇటాలియన్ ద్వీపకల్పంలో ఉంది. దీని విస్తీర్ణం కేవలం 61చ.కి.మీ (24 చ.మై.), జన సంఖ్య 33,562. ^[6] దీని రాజధాని శాన్ మారినో నగరం, అతిపెద్ద నగరం సెర్రావల్లె. శాన్ మారినో ఐరోపా కౌన్సిల్‌లోని సభ్యదేశాలన్నింటిలో అత్యల్ప జనసంఖ్య కలిగి ఉంది.

రిపబ్లిక్ ఆఫ్ శాన్‌మారియో[1][2]
జండా కోట్ ఆఫ్ ఆర్మ్స్
నినాదం: "Libertas" (Latin) "Freedom"
గీతం: ఇన్నో నాజియోల్ డెల్లా రిపబ్లికా "రిపబ్లిక్ జాతీయ గీతం"
Location of  సాన్ మారినో  (green) in ఐరోపా  (dark grey)  —  [Legend]
రాజధాని	శాన్ మారియో నగరం 43°56′N 12°26′E
అతిపెద్ద settlement	డోగనా 43°58′52.57″N 12°29′22.2″E
అధికార భాషలు	ఇటాలియన్
జాతులు	ఇటాలియన్లు
పిలుచువిధం	సమరినీస్
ప్రభుత్వం	యూనిటరీ పార్లమెంటరీ డైరెక్టొరల్ రిపబ్లిక్
• కెప్టెన్స్ రీజెంట్	స్టీఫెనో పల్మేరీ మాటియో సియాచీ
శాసనవ్యవస్థ	శాన్ మారినో పార్లమెంటు
స్వతంత్రం
• రోమన్ సామ్రాజ్యం నుంచి	301 సెప్టెంబరు 3 సా.శ.
• రాజ్యాంగం	1600 అక్టోబర్ 8
విస్తీర్ణం
• మొత్తం	61.2 కి.మీ2 (23.6 చ. మై.)[1] (191వ)
• నీరు (%)	0
జనాభా
• 2016 (జూలై) estimate	33,285[1] (216వ)
• జనసాంద్రత	520/చ.కి. (1,346.8/చ.మై.) (23వ)
GDP (PPP)	2017 estimate
• Total	$2.09 billion[3] (175వ)
• Per capita	$60,651[3] (11వ)
GDP (nominal)	2017 estimate
• Total	$1.55 billion[3] (174వ)
• Per capita	$44,947[3] (13వ)
హెచ్‌డిఐ (2013)	0.875[4] very high · 26వ
ద్రవ్యం	యూరో (EUR)
కాల విభాగం	UTC+1 (సీఈటీ)
• Summer (DST)	UTC+2 (సీ.ఈ.ఎస్‌.టి.)
వాహనాలు నడుపు వైపు	కుడివైపు
ఫోన్ కోడ్	+378 (+39 0549 ఇటలీ ద్వారా ఫోన్ చేయాలి)
Internet TLD	.sm
సంప్రదాయానుసారం. ఐరాస సభ్య దేశాల మానవ అభివృద్ధి సూచిక.
మూలాలు: [1][5]

ప్రస్తుత క్రొయేషియా దేశంలోని రబ్ ద్వీపంలో ఉన్న ప్రాచీన రోమన్ కాలనీకి చెందిన సెయింట్ మారినస్ పేరు నుండి ఈ పేరు వచ్చింది. పౌరాణికంగా సా.శ. 257లో లిబిన్యన్ పైరేట్స్ నాశనం చేసిన రిమిని నగరం గోడల పునర్నిర్మాణంలో మారిసన్ పాల్గొన్నాడు. మారినస్ సా.శ. 301లో మోంటే టైటానోపై ఒక స్వతంత్ర సన్యాసుల సమాజాన్ని చూశాడని చెప్తారు. దీని ఆధారంగా శాన్ మారినో పురాతనమైన రాజ్యాంగ రిపబ్లిక్‌గానూ, అతి పురాతనమైన సార్వభౌమ రాజ్యంగానూ పేర్కొనబడింది.^[7] శాన్ మారినో రాజ్యాంగం (లెగెస్ స్టాత్యుటే రిపబ్లిక్ శాన్టి మారిని) అయిన 16 వ శతాబ్దం చివరలో ఆరు లాటిన్ పుస్తకాల గుచ్ఛం, శాన్ మారినో దాని ఆధారంగా పాలించబడుతుంది. ఇది దేశంలోని రాజకీయ వ్యవస్థను, ఇతర విషయాలను నిర్దేశిస్తుంది. ఈ దేశంలో ఇప్పటికీ పూర్వపు రాజ్యాంగం అమలులో ఉంది. ^[8]

దేశ ఆర్థిక వ్యవస్థ ప్రధానంగా పరిశ్రమలు, సేవారంగం, పర్యాటక రంగాల మీద ఆధారపడుతుంది. ఇది అనేక అభివృద్ధి చెందిన ఐరోపా ప్రాంతాలతో పోల్చదగిన జి.డి.పి. (తలసరి) కలిగివుంది. తద్వారా ప్రపంచంలోని అత్యంత సంపన్న దేశాలలో ఒకటిగా గుర్తించబడుతోంది. శాన్ మారినో ఐరోపాలో అత్యల్ప నిరుద్యోగ శాతంతో, జాతీయ రుణం లేకుండా, మిగులు బడ్జెట్‌తో అత్యంత స్థిరమైన ఆర్థిక వ్యవస్థల్లో ఒకటిగా ఉంది.^[1] ప్రజల కన్నా ఎక్కువ వాహనాలు ఉన్న ఏకైక దేశం ఇది. దౌత్యపరంగా సాన్‌మారిసన్ "యునైటింగ్ ఫర్ కాన్సెన్సస్"లో ప్రధాన సభ్యదేశంగా ఉంది.^[9].

చరిత్ర

Illustration of Saint Marinus, the founder of the Republic of San Marino, and prominent cultural figure

సెయింట్ మారినస్ తన జీవితకాల స్నేహితుడు లియోతో నేటి క్రొయేషియాలో అర్బా ద్వీపాన్ని విడిచిపెట్టి రిమోని నగరానికి ఒక స్టోన్‌మొసన్‌ వెళ్లాడు.అక్కడ ఆయన తన క్రైస్తవ ప్రసంగాలు తరువాత డయోక్లేటియానిక్ వైరం కారణంగా తరువాత అతను సమీప ంలోని మోంటే టైటానోకి పారిపోయాడు. అక్కడ అతను ఒక చిన్న చర్చిని నిర్మించాడు, ఇది ప్రస్తుతం నగరం, శాన్ మారినో రాజ్యంగా స్థాపించబడింది. ఇది కొన్నిసార్లు టైటానిక్ రిపబ్లిక్గా పిలువబడుతుంది. ^[10] ఇప్పుడు రిపబ్లిక్ గా పిలువబడుతున్న అధికారిక తేదీ 3 సెప్టెంబరు 301. 1631 లో పాపసీలు దేశ స్వాతంత్ర్యం గుర్తించారు.

1797 లో నెపోలియన్ సైన్యం ముందస్తు శాన్ మారినో స్వాతంత్ర్యానికి ఒక చిన్న బెదిరింపును అందించింది. కానీ దేశం ఆంటొనియో ఒనోఫ్రికి ద్వారా నెపోలియన్ గౌరవం, స్నేహాన్ని సంపాదించి స్వేచ్ఛాయుతమైన పాలన కోల్పోకుండా ఉంది. జోక్యానికి ధన్యవాదాలు తెలుపుతూ నెపోలియన్ గ్యాస్పార్డ్ మోంగేకు పంపిన ఒక లేఖలో, సైన్స్, ఆర్టుకు చెందిన ఫ్రెంచ్ ప్రభుత్వం శాస్త్రవేత్త, కమాండర్ రిపబ్లిక్ స్వాతంత్ర్యానికి హామీ ఇచ్చాడు.దాని అవసరాలకు అనుగుణంగా దాని భూభాగాన్ని విస్తరించడానికి కూడా హామీ ఇచ్చాడు. ఈ ప్రతిపాదన ద్వారా ఇతర రాజ్యాల నుండి భవిష్యత్తులో ప్రతీకారం ఎదురౌతుందని భయపడి ప్రతిపాదన తిరస్కరించబడింది.^[11][12]

The San Marino constitution of 1600

19 వ శతాబ్దంలో ఇటాలియన్ ఏకీకరణ ప్రక్రియ తరువాతి దశలో ఐక్యత కోసం మద్దతునిచ్చినందుకు హింసకు గురౌతున్న అనేక మంది శరణార్ధులకు శాన్ మారినో ఆశ్రయం ఇచ్చింది. ఈ మద్దతును గుర్తిస్తూ శాన్ మారినో కోరికను కొత్త ఇటాలియన్ రాజ్యంలో చేర్చకూడదని గియుసేప్ గారిబాల్డి అంగీకరించాడు. శాన్ మారినో ప్రభుత్వం యునైటెడ్ స్టేట్స్ అధ్యక్షుడు అబ్రహం లింకన్‌ను గౌరవ పౌరుడిగా చేసింది. రిపబ్లికన్ "రిపబ్లికన్ సూత్రాలపై స్థాపించిన ప్రభుత్వం సురక్షితంగా, శాశ్వతమైనదిగా వ్యవహరించే సామర్థ్యం కలిగివుంది" అని ఆయన పేర్కొన్నారు.^[13][14]

1915 మే 23న మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో 1915 మే 23 న ఆస్ట్రియా-హంగరీలో ఇటలీ యుద్ధం ప్రకటించినప్పుడు శాన్ మారినో తటస్థంగా ఉండిపోయింది. ఇటలీ తటస్థ వైఖరిని వ్యతిరేకిచింది.శాన్ మారినో తన కొత్త రేడియో టెలిగ్రాఫ్ స్టేషన్‌ ద్వారా ఆస్ట్రియన్ గూఢచారులకు సహకారం అందిస్తుందని ఇటలీ సందేహించింది.ఇటలీ రిపబ్లిక్‌లో కారబినీరీ నిర్బందాన్ని బలవంతంగా స్థాపించడానికి ప్రయత్నించింది. తరువాత అది రిపబ్లిక్ టెలిఫోన్ లైన్లను కత్తిరించింది. పది మంది వాలంటీర్లు ఇద్దరు ఇటాలియన్ దళాలు ఇటాలియన్ ఫ్రంట్లో పోరాటంలో పాల్గొన్నారు. వీరిలో మొట్టమొదటిగా పోరాటాలు, రెండవది రెడ్ క్రాస్ ఫీల్డ్ హాస్పిటల్ నిర్వహించే వైద్య సబ్బంధిలో పనిచేసింది. ఈ ఆసుపత్రి ఉనికి తరువాత ఆస్ట్రియా - హంగరీ శాన్ మారినోతో దౌత్య సంబంధాలను నిలిపివేసింది.^[15]1923 నుండి 1943 వరకు సాన్ మారినీస్ ఫాసిస్ట్ పార్టీ (పి.ఎఫ్.ఎస్.) పాలనలో ఉంది.

British troops at Monte Titano during the battle of San Marino, September 1944

న్యూయార్క్ టైమ్స్ నుండి 1940 సెప్టెంబరు 17 లో యునైటెడ్ కింగ్డం మీద యుద్ధం ప్రకటించినట్లు ఒక వ్యాసంలో తప్పుగా నివేదించబడింది. అయితే తటస్థంగా ఉంది. ^[16] తరువాత సామ్రాజ్యిక ప్రభుత్వం బ్రిటీష్ ప్రభుత్వానికి యునైటెడ్ కింగ్డం మీద యుద్ధాన్ని ప్రకటించలేదు అని ప్రకటించింది.^[17]ఇటలీలో బెనిటో ముస్సోలినీ పతనం తరువాత మూడు రోజుల తరువాత పి.ఎఫ్.ఎస్. పాలన కూలిపోయింది, కొత్త ప్రభుత్వం ఈ వివాదంలో తటస్థతను ప్రకటించింది. 1944 ఏప్రిల్ 1 న ఫాసిస్టులు అధికారాన్ని తిరిగి పొందారు. కాని తటస్థతను అలాగే ఉంచారు. అయినప్పటికీ 1944 జూన్ 26 న సాన్ మారినో జర్మనీ దళాలచే ఆక్రమించబడిందని, దుకాణాలను, మందుగుండు సామగ్రిని ఉపయోగించుకునేందుకు ఉపయోగించబడుతుందని భావించి శాన్ మారినో రాయల్ ఎయిర్ ఫోర్స్‌ సాన్ మారినో మీద బాంబు దాడి చేసింది. అదే రోజున శామ్మెరినాస్ ప్రభుత్వం తన భూభాగంలో ఏ సైనిక స్థావరాలు లేదా సామగ్రిని ఏర్పాటు చేయలేదని ప్రకటించింది. తరువాత పోరాట దళాలు ప్రవేశించటానికి అనుమతించబడలేదు.^[18] మిత్రరాజ్యాల దళాలు గోతిక్ లైన్ పై వెళ్ళినప్పుడు శాన్ మారినో వేల మంది పౌర శరణార్ధులను అంగీకరించారు. ^[19] సెప్టెంబరు 1944 లో సాన్ మారినో యుధ్ధంలో మిత్రరాజ్యాలచే ఓడించబడిన తరువాత జర్మనీ దళాలు కొంతకాలం సాన్ మారినోను ఆక్రమించింది.ఇది 1945, 1957 మధ్యకాలంలో కార్యాలయంలో సమ్మేళనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీ, సామ్రామేనిస్ సోషలిస్ట్ పార్టీల మధ్య సంకీర్ణం కొనసాగింది.^[20][21]

సాన్ మారినొ ప్రపంచంలో అతి చిన్న రిపబ్లిక్.1968లో నౌరు స్వతంత్రం నౌరూస్ భూభాగ వైశాల్యం కేవలం 21 కిమీ 2 (8.1 చదరపు మైళ్ళు మాత్రమే). అయితే నౌరు అధికార పరిధి పరిసర జలాలపై 4,31,000 చ.కి.మీ. (1,66,000 చ.మై.) శాన్ మారినో భూభాగం కన్నా వేల రెట్లు అధికంగా ఉంటుంది.^[22]శాన్ మారినో 1988 లో ఐరోపా మండలిలో, 1992 లో ఐక్యరాజ్యసమితిలో సభ్యదేశం అయింది. ఇది యూరోను కరెంసీగా ఉపయోగిస్తున్నప్పటికీ యూరోపియన్ యూనియన్ సభ్యదేశంగా కానీ, యూరోజోన్ సభ్యదేశం కానీ కాలేదు.

భౌగోళికం

The fortress of Guaita on Mount Titano

Map of San Marino

శాన్ మారినో అనేది దక్షిణ ఐరోపాలో ఇటలీ సరిహద్దుల పర్యవేష్టితంగా ఉన్న ఒక ఎన్క్లేవ్ (భూభాగం). ఇది ఎమీలియా రొమాగ్నా, మార్చే ప్రాంతాల సరిహద్దులో, రిమిని వద్ద అడ్రియాటిక్ తీరం నుండి సుమారు 10 కిమీ (6.21 మైళ్ళు) దూరంలో ఉంది. భౌగోళికంగా సాన్‌మారినో పర్వతమయ భూభాగం కలిగి ఉంటుంది.ఇది ఎటువంటి చదునైన మైదానం లేకుండా పర్వతమయ భౌగోళిక స్థితి కలిగి ఆల్ఫైన్ పర్వత శ్రేణిలో భాగంగా ఉంటుంది. దేశంలో అత్యున్నత స్థానం మోంటే టైటానో శిఖరాగ్రం సముద్ర మట్టానికి 749 మీ (2,457 అడుగులు) ఎత్తులో ఉంది. ఏదైనా ముఖ్యమైన పరిమాణంలో ఎలాంటి జలాశయాలు లేవు. ఐరోపాలో సాన్ మారినో వైశాల్యపరంగా మూడవ అతి చిన్న దేశంగా ఉంది.ఇతర రెండు చిన్న దేశాలు వాటికన్ సిటీ, మొనాకో మాత్రమే ఉన్నాయి. ఇది ప్రపంచంలోనే ఐదవ అతి చిన్న దేశం.^[23]

వాతావరణం

శీతోష్ణస్థితి ఖండాంతర ప్రభావాలతో మధ్యధరా, వెచ్చని వేసవికాలాలు, ద్వీపకల్పంలోని అంతర్గత ప్రాంతాల్లో మధ్యమంగా ఉండే చల్లని చలికాలాలు ఉంటాయి.

శీతోష్ణస్థితి డేటా - San Marino
నెల	జన	ఫిబ్ర	మార్చి	ఏప్రి	మే	జూన్	జూలై	ఆగ	సెప్టెం	అక్టో	నవం	డిసెం	సంవత్సరం
సగటు అధిక °C (°F)	7 (45)	9 (48)	14 (57)	17 (63)	23 (73)	28 (82)	30 (86)	30 (86)	25 (77)	20 (68)	13 (55)	8 (46)	19 (66)
రోజువారీ సగటు °C (°F)	4 (39)	5.5 (41.9)	10 (50)	13 (55)	18.5 (65.3)	23 (73)	25 (77)	25 (77)	20.5 (68.9)	16 (61)	10 (50)	5.5 (41.9)	14.7 (58.3)
సగటు అల్ప °C (°F)	1 (34)	2 (36)	6 (43)	9 (48)	14 (57)	18 (64)	20 (68)	20 (68)	16 (61)	12 (54)	7 (45)	3 (37)	11 (51)
సగటు అవపాతం mm (inches)	34.0 (1.34)	37.6 (1.48)	34.2 (1.35)	51.5 (2.03)	41.6 (1.64)	36.0 (1.42)	34.5 (1.36)	49.2 (1.94)	85.6 (3.37)	69.8 (2.75)	59.2 (2.33)	75.4 (2.97)	608.6 (23.98)
Source: World Weather Online[24]

ఆర్థిక వ్యవస్థ

Tourism, together with banking, is the country's main source of revenue.

శాన్ మారినో ఒక యూరోపియన్ యూనియన్ సభ్యదేశం కానప్పటికీ, ఐరోపా సమాఖ్య కౌన్సిల్తో ఒప్పందం ప్రకారం కరెన్సీగా యూరోను ఉపయోగించుకోవచ్చు; ఇది యూరో నాణేల తమ స్వంతజాతీయ చిహ్నాలతో రూపొందించి ఉపయోగించుకునే హక్కును కూడా మంజూరు చేసింది. యూరో కంటే ముందు ఉపయోగమ్లో ఉన్న సమ్మెరినిసీస్ లిరా ఇటాలియన్ లిరాతో కూడా మార్పిడి చేసుకునేవారు. కొద్దిమంది సమ్మెరినీస్ యూరో నాణేలు ముందు లిరా విషయంలో ప్రధానంగా నాణెం సేకరించే వారు ఆసక్తి కనబరుస్తున్నారు.

శాన్ మారినో తలసరి జీడీపీ $ 55,449 అ.డా, జీవన ప్రమాణం డెన్మార్క్కు సమానంగా ఉంటుంది. పరిశ్రమలలో బ్యాంకింగ్, ఎలక్ట్రానిక్స్, సెరామిక్స్ ప్రాధాన్యత వహిస్తూ ఉన్నాయి. ప్రధాన వ్యవసాయ ఉత్పత్తులు వైన్, జున్ను ప్రాధాన్యత వహిస్తున్నాయి. శాన్ మారినో ఇటలీ నుండి ప్రధానమైన వస్తువులను దిగుమతి చేస్తుంది.

శాన్ మారినో తపాలా స్టాంపులు,ప్ దేశంలో పోస్ట్ చేయబడిన మెయిల్కు చెల్లుబాటు అయ్యేవి. ఎక్కువగా ఫిలటెలిస్టులకు విక్రయించబడతాయి. ఆదాయం ముఖ్యమైన ఆదాయవనరుగా ఉన్నాయి. శాన్ మారినో చిన్న యూరోపియన్ పోస్టల్ అడ్మినిస్ట్రేషన్ సహకార సభ్యదేశంగా ఉంది.

పన్నులు

శాన్ మారినోలో కార్పొరేట్ లాభాలు పన్ను రేటు 19%. పెట్టుబడి లాభాలు 5% పన్నుకు లోబడి ఉంటాయి; వడ్డీ 13% ఆక్రమిత పన్నుకు లోబడి ఉంటుంది.

1972 లో ఇటలీలో విలువ-ఆధారిత పన్ను (వి.ఎ.టి.) వ్యవస్థ ప్రవేశపెట్టబడింది. ఇది శాన్ మారినోలో 1939 స్నేహపూర్వక ఒప్పందానికి అనుగుణంగా వర్తించబడింది. అంతేకాకుండా శాన్ మారినో దిగుమతి చేసుకున్న వస్తువులపై పన్ను విధించబడింది. అయితే ఇటువంటి పన్నులు జాతీయ ఉత్పత్తులకు వర్తించవు. 1996 వరకు శాన్ మారినోలో ఉత్పత్తి చేయబడిన, విక్రయించే వస్తువుల పరోక్ష పన్నులకు కాదు.

యూరోపియన్ యూనియన్ కస్టమ్స్ ఒప్పందం ప్రకారం శాన్ మారినో దిగుమతి చేసుకున్న వస్తువులపై పన్ను విధింపును దిగుమతి విధికి సమానంగా కొనసాగిస్తున్నారు. అంతేకాకుండా, ఇటాలియన్ వేట్ స్థానంలో, సాధారణ VAT ప్రవేశపెట్టబడింది.

పర్యాటకం

పర్యాటకం దేశ జి.డి.పిలో 22% పైగా ఉంది.^[25] 2014 లో సుమారుగా 2 మిలియన్ల మంది పర్యాటకులు సందర్శించారు.^[26]

ఇటలీతో సంబంధాలు

సాన్ మారినో భూభాగంలో కొన్ని ఆర్థిక కార్యకలాపాలను నిర్దేశిస్తూ, 1862 నుంచి శాన్ మారినో, ఇటలీ సమావేశాలలో నిమగ్నమై ఉన్నాయి.^[27]

ఇటలీ ప్రభుత్వ గుత్తాధిపత్యంలో ఉన్న పొగాకు, వస్తువుల ఉత్పత్తిని శాన్ మారినోలో నిషేధించారు. డైరెక్ట్ దిగుమతి నిషేధించబడింది: మూడవ పక్షం నుండి వచ్చే వస్తువులన్నీ దేశానికి చేరుకునే ముందు ఇటలీ గుండా ప్రయాణించాలి. దాని సొంత పోస్టల్ స్టాంపులు ముద్రించటానికి అనుమతి ఉన్నప్పటికీ శాన్ మారినో తన సొంత కరెన్సీని ఉపయోగించడానికి అనుమతించబడదు, ఇటలీ మింటును ఉపయోగించుకోవలసి ఉంటుంది. జూదం చట్టపరమైనది, నియంత్రించబడుతుంది; అయినప్పటికీ, 2007 కు ముందు కేసినోలు చట్టవిరుద్ధమైనవి. ప్రస్తుతం చట్టబద్ధంగా పనిచేసే కాసినో ఒకటి ఉంది.

ఈ పరిమితులకు బదులుగా ఇటలీ శాన్ మారినో వార్షిక స్టైపెండ్, వ్యయం, సముద్రపు ఉప్పు (సంవత్సరానికి 250 టన్నుల కంటే ఎక్కువ), పొగాకు (40 టన్నులు), సిగరెట్లు (20 టన్నులు), అగ్గిపెట్టెలు (అపరిమిత మొత్తం)అందిస్తుంది.^[28]

రిహద్దు వద్ద ఇటలీతో ఏ లాంఛనాలు లేవు. అయితే, పర్యాటక కార్యాలయ సందర్శకులు తమ పాస్పోర్ట్ లకు అధికారికంగా రద్దు చేసిన స్మారక స్టాంపులను కొనుగోలు చేయవచ్చు.

గణాంకాలు

సాన్‌మారినో జనసంఖ్య సుమారుగా 33,000. వీరిలో 4,800 మంది విదేశీ నివాసితులు ఉన్నారు. వీరిలో ఎక్కువమంది ఇటాలియన్ పౌరులు ఉన్నారు. మరో 12,000 విదేశాల్లో నివసిస్తున్నారు (ఇటలీలో 5,700, అమెరికాలో 3,000, ఫ్రాంసులో 1,900, అర్జెంటీనాలో 1,600 మంది) ఉన్నారు.

1976 తరువాత మొదటి జనాభా గణనను 2010 లో నిర్వహించారు. 2011 చివరినాటికి ఫలితాలు వెలువడతాయని అంచనా వేయబడ్డాయి. అయితే 13% కుటుంబాలు వారి స్వంత వ్యవసాయ క్షేత్రాలకు తిరిగి చేరలేదు.

మాట్లాడే ప్రాథమిక భాష ఇటాలియన్; రాంగ్నొల్ కూడా విస్తృతంగా మాట్లాడతారు.

సాన్ మారినో ప్రజల ఆయుర్ధాయం ప్రపంచంలో అత్యధికంగా ఉంది.^[1]

ప్రముఖులు

• గిమోవని బాటిస్ట బెల్లోజ్సి (1506 శాన్ మారినో - 1554) ఒక సమ్మేర్మేనిస్ వాస్తుశిల్పి
• ఫ్రాన్సిస్కో మరియా మారిని (డి పెసారో) (1630-1686) శకం అత్యుత్తమ సంగీతకారుడు.
• లిటిల్ టోనీ (గాయకుడు) (1941 - 2013) ఒక పాప్, రాక్ సంగీతకారుడు
• పాశ్వేల్ వాలెంటినీ (శాన్ మారినోలో 1953 లో జన్మించారు) బహుళ మంత్రిత్వ శాఖలను నిర్వహించిన రాజకీయవేత్త
• మాసిమో బొనిని (శాన్ మారినోలో 1959 లో జన్మించాడు) జువెంటస్ కొరకు ఆడిన ఒక సమరైమినీస్ ఫుట్ బాల్ ఆటగాడు
• సిమోన్ పసిని (శాన్ మారినోలో 1981 లో జన్మించాడు) ఒక సమార్మినీస్ ఫుట్బాల్ ఆటగాడు, స్థానిక క్లబ్ ఫోల్గార్ కోసం మిడ్ఫీల్డర్గా
• మాన్యువల్ పోగాలియా (శాన్ మారినోలో 1983 లో జన్మించారు) ఒక గ్రాండ్ ప్రిక్స్ మోటార్ సైకిల్ రోడ్ రేసింగ్ ప్రపంచ ఛాంపియన్
• అలెక్స్ డె ఏంజెలిస్ (శాన్ మారినోలో 1984 లో జననం) ఒక గ్రాండ్ ప్రిక్స్ మోటార్ సైకిల్ రోడ్ రేసింగ్ ప్రపంచ ఛాంపియన్.
• డేవిడె సిమోన్సినీ (జననం 1986 ఆగస్టు 30 శాన్ మారినోలో) సాన్మరినీస్ క్లబ్, శాన్ మారినో క్లబ్ ఎ.సి. లిబెర్టాస్, శాన్ మారినో జాతీయ ఫుట్ బాల్ జట్టుకు డిఫెండర్గా వ్యవహరిస్తాడు.
• ఆల్డో జూనియర్ సిమోన్సిని (సన్ మారినోలో 1986 ఆగస్టు 30 న జన్మించాడు) సాన్మరినీస్ ఫుట్బాల్ క్రీడాకారుడు, శాన్ మారినో క్లబ్ ఎ.సి. లిబెర్టాస్, శాన్ మారినో నేషనల్ ఫుట్ బాల్ జట్టుకు గోల్కీపర్ గా వ్యవహరిస్తాడు.
• అలెశాండ్రో బయాంచి (శాన్ మారినోలో 19 జూలై 1989 న జన్మించాడు) శాన్ మారినో ఇంటర్నేషనల్ ఫుట్బాల్ క్రీడాకారుడు,
• సైమన్ బెనెడెట్టిని (శాన్ మారినోలో 1997 లో జన్మించాడు) ఒక గోల్ కీపర్గా పాల్గొన్న ఒక సమ్మర్మినీస్ ఫుట్ బాల్ ఆటగాడు
• వేలెంటినా మానేటా (శాన్ మారినోలో 1975 మార్చి 1 న జన్మించారు) శామ్యూరినీస్ గాయకుడు, శాన్ మారినోకు యూరోవిజన్ సాంగ్ కాంటెస్ట్లో నాలుగుసార్లు ప్రాతినిధ్యం వహించాడు.

మతం

San Marino Cathedral

శాన్ మారినో ప్రధానంగా క్యాథలిక్ రాజ్యంగా ఉంది.^[1]జనాభాలో 97% మంది రోమన్ క్యాథలిక్ విశ్వాసులున్నారు. కానీ ఇది మతంగా స్థాపించబడ లేదు. కాథలిక్ అభ్యాసంపట్ల విశ్వాసం ఉన్నవారిలో సుమారుగా సగం మంది ఉన్నారు.^[29] శాన్ మారినోలో " ఎపిస్కోపల్ సీ " లేదు. దాని పేరు ప్రస్తుత డియోసెసన్ శీర్షికగా ఉంది. చారిత్రాత్మకంగా శాన్ మారినోలోని వివిధ పారిష్లు రెండు ఇటాలియన్ డియోసెస్ల (డియోసెసెస్ అఫ్ మోంటేఫెల్ట్రో, డియోసెస్ అఫ్ రిమిని) మధ్య విభజించబడ్డాయి. 1977 లో మోంటేఫెల్ట్రో, రిమినిల మధ్య సరిహద్దును సవరణ చేయబడింది. తద్వారా శాన్ మారినో ప్రజలందరూ మోంటేఫెల్ట్రో డియోసెస్లో చేరారు. మాంటీఫెల్ట్రో-శాన్ మారినో బిషప్ ఇటలీ లోని పెసారో ఇ ఉర్బినోలోని పెన్నబిల్లిలో నివసించేవాడు.

ఏదేమైనా పన్ను చెల్లింపుదారులకు కాథలిక్ చర్చికి లేదా ఇతర "ఇతర" ధార్మిక సంస్థలకు వారి ఆదాయం పన్నులో 0.3% కేటాయింపు కోసం అభ్యర్థించే హక్కు ఉంది. ఈ చర్చిలలో వాల్డెన్సియన్ చర్చి, యెహోవాసాక్షుల రెండు మతపరమైన సమూహాలు ఉన్నాయి.

రోమన్ కాథలిక్ డియోసెస్ ఆఫ్ శాన్ మారినో-మోంటేఫెల్ట్రో 1977 వరకు మోంటేఫెల్ట్రో చారిత్రాత్మక డియోసెస్‌గా ఉంది. ప్రస్తుత డియోసెస్ శాన్ మారినోలోని అన్ని పారిష్లను కలిగి ఉంది. మొనాఫెల్ట్రో మొట్టమొదటి ప్రస్తావన, మోనా ఫెరేత్రి, చార్లెమాగ్నే పెప్న్ విరాళాన్ని ధ్రువీకరించిన డిప్లొమాలలో ఉంది. మోంటేఫెల్ట్రో మొట్టమొదటి బిషప్ అగాథో (826). నివాసం శాన్ లియోలో ఉంది. ఇది బిషప్ ఫ్లామినియోస్ డోండి (1724)ఆధ్వర్యంలో సాన్ లియోకి మళ్లీ బదిలీ అయింది. కానీ తరువాత అది పెన్నబిల్లికి తిరిగి వచ్చింది. ^[30]

సాన్ మారినోలో కనీసం 600 సంవత్సరాల నుండి యూదుల ఉనికి ఉంది.^[31] శాన్ మారినోలో యూదుల మొట్టమొదటి ప్రస్తావన 14 వ శతాబ్దం చివరి నాటిది. యూదుల వ్యాపార లావాదేవీలను రికార్డు చేసిన అధికారిక పత్రాలు ఉన్నాయి. 15 - 17 వ శతాబ్దాల్లో సాన్ మారినోలో ఒక యూదు సమాజం ఉనికిని తెలిజేయడానికి యూదుల వ్యవహారాలను వివరించి ధ్రువీకరించే అనేక పత్రాలు ఉన్నాయి.^[32] యూదులు ప్రభుత్వఅధికారిక రక్షణను అనుమతించారు.

రెండో ప్రపంచ యుద్ధం సందర్భంగా నాజీ ప్రక్షాళన నుండి 1,00,000 మంది ఇటాలియన్లు, యూదులకు (ఆ సమయములో సమ్మారినీస్ జనాభా సుమారు 10 రెట్లు ) శాన్ మారినో ఆశ్రయం కల్పించింది. నేడు కొద్దిమంది యూదులు మాత్రమే ఉన్నారు. ^[33]

Religions in San Marino (2011)^[1]

మతం	%
రోమన్ కాథలిక్	97.2%
ప్రొటెస్టెంట్	1.1%
ఇతర క్రైస్తవులు	0.7%
యూదులు	0.1%
ఇతరులు	0.1%
ఏ మతానికి చెందని వారు	0.7%
సమాధానం చెప్పని వారు	0.1%

రవాణారంగం

దేశంలో ప్రధాన రహదారి శాన్ మారినో హైవేగా ఉంది. అధికారులు ప్రత్యేకమైన సమ్మరైన్స్ లైసెన్స్ ప్లేట్లతో లైసెన్స్ కలిగిన ప్రైవేట్ వాహనాలను కలిగి ఉంటారు. వీటిలో నీలం బొమ్మలు, కోట్ ఆఫ్ హాండ్స్ తో తెల్లగా ఉంటాయి. సాధారణంగా ఒక అక్షరం నాలుగు సంఖ్యలు ఉంటాయి. అనేక వాహనాలు అంతర్జాతీయ వాహన గుర్తింపు కోడును కూడా కలిగి ఉంటాయి (నలుపు రంగులో తెలుపు రంగులో ఆర్.ఎస్.ఎం.ఉన్న స్టికర్).

శాన్ మారినోలో ఎటువంటి బహిరంగ విమానాశ్రయాలు లేవు కానీ టోర్రాసియాలో ఉన్న ఒక చిన్న ప్రైవేట్ ఎయిర్ప్లిప్, బోర్గో మాగ్గియోర్లో ఉన్న అంతర్జాతీయ హెలిపోర్ట్ ఉన్నాయి. రిమిని నగరానికి సమీప ంలోని ఫెడెరికో ఫెల్లిని ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్టులో " ఎయిర్ బేసు " చేరిన పర్యాటకులను బస్సు ద్వారా బదిలీ చేస్తారు. శాన్ మారినో ద్వారా రెండు నదులు ప్రవహిస్తున్నప్పటికీ ప్రధాన నీటి రవాణా లేదు. పోర్ట్ లేదా నౌకాశ్రయం లేదు.

ప్రజా రవాణా

శాన్ మారినోలో రవాణాసౌకర్యాలు పరిమితంగానే ఉంటాయి. రిమినీ, సాన్ మారినో నగరాల మధ్య దినసరి బసుసేవలు లభిస్తుంటాయి. ఇటలీ నుండి శాన్ మారినోకు ప్రయాణిస్తున్న పర్యాటకులు, రెండూ దేశాలమద్య ప్రయాణించే కార్మికులకు ఇద్దరికీ ఈ బస్ సర్వీస్ సహకరిస్తూ ఉంది. రిమినిలో, శాన్ మారినోలో మద్య సుమారు 20 స్థానాల్లో బసు స్టాపులు ఉన్నాయి. రిమిని రైల్వే స్టేషన్, శాన్ మారినో కోచ్ స్టేషన్ టెర్మినస్ స్టాప్లతో ఈ సేవ నిలిపివేయబడింది.

లైసెన్స్ టాక్సీ సేవ పరిమితంగా దేశవ్యాప్తంగా అందుబాటులో ఉంది. రిపబ్లిక్లో ఏడు లైసెన్స్ టాక్సీ కంపెనీలు పనిచేస్తూ ఉన్నాయి.^[34] ఇటాలియన్ ప్రయాణీకులతో ప్రయాణిస్తున్న ఇటాలియన్ టాక్సీలు శాన్ మారినోలో తరచూ కనిపిస్తుంటాయి.

మోంటే టైటానోకి ఏరియల్ ట్రామ్వే

మోంటె టిటానో నగరాన్ని శాన్ మారినో నగరంతో కలిపి 1.5 కిలోమీటర్ల (0.93 మైళ్ళు) ఏరియల్ ట్రామ్వే ఉంది. ఇది శాన్ మారినో నగరాన్ని మోంటూ టైటానో, రిపబ్లిక్లో ఒక పెద్ద పట్టణం అయిన బొర్డో మగియార్‌తో అనుసంధానిస్తూ ఉంది. బోర్డో మగియార్‌ సమ్మేరినీస్ సెటిల్మెంటుకు చెందిన ప్రజలు సంఖ్యాపరంగా రెండవ స్థానంలో ఉన్నారు. ఇక్కడ నుంచి దేశంఅతి పెద్ద స్థావరం అయిన డొకానాకు స్థానిక బస్సు సేవ మరింతగా అందుబాటులో ఉంది. రెండు ఏరియల్ ట్రామ్వే కార్లు (గోండోలాస్) రోజూ సుమారు 15 నిమిషాలకు ఒకసారి సేవలు అందిస్తూ పనిచేస్తాయి. ట్రామ్వేని నిర్వహించడానికి ఇంజనీర్ల ఉపయోగం కోసం ఒక సర్వీసు కారు సౌకర్యం ఉంది.

రైలు మార్గాలు

నేడు, శాన్ మారినోలో రైల్వే లేదు కాని రెండో ప్రపంచ యుద్ధానికి ముందు కొంతకాలం రిమినీలో ఇటాలియన్ రైలు నెట్వర్కుతో దేశంను కలిపే ఫెర్రోవియా రిమిని-సాన్ మారినో అనే ఒకేఒక గేజ్ లైన్ ఉండేది. పర్వత ప్రాంత స్థావరంలో ఉన్న రాజధాని నగరం శాన్ మారినో నగరంలో టెర్మినస్ స్టేషన్ నిర్మించడంలో సమస్యలు తలెత్తిన కారణంగా వాల్డ్రాగోన్ గ్రామం నిర్మించడానికి ప్రణాళిక రూపుదిద్దబడింది. కానీ ఈ మార్గాన్ని రాజధాని వర్గం వరకు విస్తరించబడింది. ఇందులో అనేక సొరంగాలు భాగంగా ఉన్నాయి. ఈ రైలు మార్గం 1932 జూన్ 12 న ప్రారంభించబడింది. ^[35] ఈ సమయంలో ఇది అధునాతన వ్యవస్థగా భావించబడింది. ఓవర్హెడ్ తీగలతో పనిచేసే విద్యుత్ రైల్వే మార్గంగా మార్చబడుతూ ఈ రైలు మార్గం చాలా బాగా నిర్మించబడింది. ఈ మార్గంలో ప్రయాణికులు అధికంగా ప్రయాణించే వారు. కానీ ఈ మార్గం రెండో ప్రపంచ యుద్ధం సమయంలో పూర్తిగా నాశనం చేయబడింది. ప్రస్తుతం వంతెనలు, సొరంగాలు, స్టేషన్లు వంటి అనేక సౌకర్యాలు కనిపిస్తున్నాయి. వాటిలో కొన్ని పార్కులు, ఫుట్ పాతులు, ట్రాఫిక్ మార్గాలుగా మార్చబడ్డాయి.

సంస్కృతి

A painting in the Museo di Stato di San Marino by Pompeo Batoni

శాన్ మారినో రాజధానిలో మోంటే టైటానో పర్వతశ్రేణిలో మూడు శిఖరాలపై శాన్ మారినో మూడు గోపురాలు ఉన్నాయి. వాటిని శాన్ మారినో జంఢా, కోట్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్ రెండింటిపై చిత్రీకరించారు. ఈ మూడు గోపురాలు: గైత ఈ మూడింటిలో పురాతనమైనది (దీనిని 11 వ శతాబ్దంలో నిర్మించారు); 13 వ శతాబ్దంలో నిర్మించబడిన సెస్టా మోంటే టైటానో శిఖరాలలో అత్యంత ఎత్తైన శిఖరంలో నిర్మించబడింది. 14 వ శతాబ్దపు మోంటేల్ మోంటే టైటానో శిఖరాలలో ఉన్న అతిచిన్న గోపురం ఇది. ఇప్పటికీ ఇది ప్రైవేటు యాజమాన్యంలో ఉంది.

విశ్వవిద్యాలయం

యూనివర్సిటా డిగ్లి స్టూడి డెల్లా రిపబ్లికా డి శాన్ మారినో (రిపబ్లిక్ ఆఫ్ శాన్ మారినో విశ్వవిద్యాలయం)^[36] ప్రధాన విశ్వవిద్యాలయం అయిన ఇందులో స్కూలా సూపర్యోరి డి స్టూడియో స్టోరిసి డి సాన్ మారినో (అడ్వాన్స్డ్ స్కూల్ ఆఫ్ హిస్టారికల్ స్టడీస్), పరిశోధనకు ప్రత్యేకం, ప్రొఫెసర్ లూసియానో కాన్ఫోరా సమన్వయపరచిన ఇంటర్నేషనల్ సైంటిఫిక్ కమిటీ ఆధ్యర్యంలో పనిచేస్తున్న ఇంటర్నేషనల్ స్టడీ సెంటర్ భాగంగా ఉన్నాయి. ఇతర ముఖ్యమైన విద్యాసంస్థలలో మ్యూజికల్ సమ్మేర్మెనియస్ (సమ్మరినీస్ మ్యూజికల్ ఇన్స్టిట్యూట్, ^[37] అకాడెమీ ఇంటర్నేషనలే డి లా సైనెకోజ్ శాన్ మారినో లేదా అకాడెమియా ఇంటర్లాజినలె డెలె సైన్స్ సాన్ మారినో (ఇంటర్నేషనల్ అకాడమీ అఫ్ సైన్సెస్ సాన్ మారినో).^[38] తరువాతి బోధన, శాస్త్రీయ ప్రచురణల కోసం ఎస్పెరాంటోను భాషగా పిలుస్తారు; అదనంగా ఇది ఎలక్ట్రానిక్ విద్యా సాంకేతికత (ఇ-లెర్నింగ్ అని కూడా పిలుస్తారు) విస్తృతంగా ఉపయోగించుకుంటుంది. ఇటాలియన్ రచయిత ఉంబెర్టో ఎకో శాన్ మారినోలో "శారీరక నిర్మాణాలు లేకుండా విశ్వవిద్యాలయాన్ని" సృష్టించేందుకు ప్రయత్నించాడు.^[39]

క్రీడలు

సాన్ మారినోలో ఫుట్బాల్ అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడగా ఉంది. అదనంగా బాస్కెట్బాల్, వాలీబాల్ కూడా ప్రజాదరణ పొందాయి. ఈ మూడు క్రీడలకు స్వంత సమాఖ్యలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా శాన్ మారినో ఫుట్బాల్ ఫెడరేషన్, శాన్ మారినో బాస్కెట్బాల్ ఫెడరేషన్, శాన్ మారినో వాలీబాల్ ఫెడరేషన్ ఉన్నాయి. అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన క్రీడ అయినప్పటికీ శాన్ మారినో జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు కొన్ని విజయాలను మాత్రమే సాధించింది.

పార్ట్ టైమర్లను మాత్రమే తయారు చేసింది. ఇది ప్రధాన టోర్నమెంటు కొరకు ఎప్పుడూ అర్హత సాధించలేదు. 25 సంవత్సరాల చరిత్రలో 2004 లో లీచ్టెన్‌స్టెయిన్‌కు వ్యతిరేకంగా విజయం సాధించింది.^[40] 1994 ఫిఫా ప్రపంచ కప్పు యూరోపియన్ క్వాలిఫైర్ల కాలంలో టర్కీతో 1993-0-0 తో డ్రాగా ముగిసిన పోటీ వారి అత్యంత ముఖ్యమైనదిగా భావించబడుతుంది.^[41] ప్రపంచంలోని అత్యంత అసమర్ధమైన జట్లు అయినప్పటికీ వారు అంతర్జాతీయ ఫుట్బాల్ (క్రిస్టియన్ బెంటెకే విరమించుకున్నారు) క్రీడలో వేగవంతమైన గోల్ సాధించిన రికార్డును కలిగి ఉండటంతో డేవిడ్ గ్వాల్టిరీ ఇంగ్లండ్ జాతీయ ఫుట్బాల్ జట్టు మ్యాచ్ ప్రారంభమైన తర్వాత 8.3 సెకన్ల స్కోర్ చేశాడు. 1993 లో అదే ప్రపంచ కప్ క్వాలిఫైయర్ల ఆఖరి రౌండులో 7-1తో ఓడిపోయారు. ^[42]

ఇటలీలోని ఐమోలాలో 2005 శాన్ మారినో గ్రాండ్ ప్రిక్స్ నిర్వహించారు

ఫార్ములా వన్ రేస్, శాన్ మారినో గ్రాండ్ ప్రిక్స్, దీనికి దేశం పేరు పెట్టినప్పటికీ క్రీడలు మాత్రం అక్కడ జరగలేదు. దీనికి బదులుగా ఇటలీ పట్టణమైన ఐమోలాలోని ఆటోడోమో ఎంజో ఇ డినో ఫెరారీలో (శాన్ మారినోలో 100 కిమీ) (60 మైళ్ళు) వాయువ్యంలో జరిగింది. ఈ అంతర్జాతీయ ఈవెంటును క్యాలెండర్ నుండి 2007 లో తొలగించారు.

శాన్ మారినో రిమిని కోస్ట్ మోటార్సైకిల్ గ్రాండ్ ప్రిక్స్ 2007 లో పునఃస్థాపించబడ్డాయి. మిస్రోనో వరల్డ్ సర్క్యూట్ మార్కో సిమోన్సెల్లీలో జరుగుతుంది. అలాగే శాన్ మారినో వరల్డ్ సూపర్బైక్ చాంపియన్షిప్ జరుగుతుంది.

శాన్ మారినోలో ప్రొఫెషనల్ బేస్బాల్ జట్టు ఉంది. ఇది ఇటలీ టాప్ డివిజన్లో ఆడుతుంది. ఇది కాంటినెంటల్ టాప్ క్లబ్బుల తరఫున యూరోపియన్ కప్ టోర్నమెంట్లో పలుసార్లు పాల్గొంది. 1996, 2000, 2004, 2007 లో ఈ క్రీడలకు ఆతిథ్యం ఇచ్చింది. ఇది 2006 లో ఛాంపియన్షిప్పును గెలుచుకుంది. 2010 లో రన్నర్‌గా నిలిచింది.^[43]

ఇటలీతో కలిసి శాన్ మారినో 2019 లో " యు.ఇ.ఎఫ్.ఎ. యూరోపియన్ అండర్ -21 చాంపియన్షిప్పును " నిర్వహిస్తారు. సెరెవాల్లెలోని స్టేడియో ఒలింపికోలో నిర్వహించే క్రీడలలో ఈ జట్లు పాల్గొంటాయి. సాన్ మారినో ఒలంపిక్ క్రీడలలో పతకాలు సాధించలేదు.

ఆహారం

A piadina, a dish characteristic of the Italian region of Romagna and of its enclave of San Marino

శాన్ మారినో వంటకం ఇటాలియన్ ఆహారాలకు అతి సమీప ంగా ఉంటుంది. ముఖ్యంగా ఎమిలియా-రొమాగ్‌నా, మార్చే ప్రాంతాల్లో ఇది అధికంగా ఉంటుంది. శాన్ మారినోకు మాత్రమే ప్రత్యేకమైన వంటకాలు, ఆహార ఉత్పత్తులను కలిగి ఉంది. టార్టా ట్రే మొన్టి ("మూడు పర్వతప్రాంతాల కేక్" లేదా "మూడు టవర్స్ కేక్"), శాన్ మారినో మూడు టవర్స్ చిత్రపటం చిత్రించిన కవరులో ప్యాక్ చేసిన చేసిన పొరలు పొరల కేక్ వీటిలో ఒకయి. దేశంలో చిన్న వైన్ పరిశ్రమ కూడా ఉంది.

యునెస్కో

సైట్ శాన్ మారినో: హిస్టారిక్ సెంటర్, మౌంట్ టైటానో 2008 లో యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ లిస్టులో భాగంగా మారింది. కెనడాలోని క్యూబెక్లో 21 దేశాలతో కూడిన యునెస్కో వరల్డ్ హెరిటేజ్ కమిటీ 32 వ సెషన్లో ఈ నిర్ణయం తీసుకుంది.

సంగీతం

దేశం సుదీర్ఘమైన, ధనిక సంగీత సంప్రదాయం కలిగి ఉంది. ఇది ఇటలీకి దగ్గరి సంబంధాన్ని కలిగి ఉంటుంది. కానీ ఇది స్వతంత్రంగా ఉంటుంది. 17 వ శతాబ్దంలో సమరైమినస్ ఫ్రాన్సిస్కో మరియా మారిని డి పెసారో మొదలైన సంగీతకారులు ఈ యుగంలో ఉత్తమమైన సంగీతాన్ని అందించారు.

శాన్ మారినో ఎనిమిది సార్లు యూరోవిజన్ సంగీత పోటీలో పాల్గొన్నాడు. 2014 లో మొదటి ఫైనల్ సాధించింది. వేలెంటినా మోనెట్, "మేబె" పాటతో ఈ విజయం సాధ్యం అయింది.

ప్రభుత్వ శలవులు, పండుగలు

తారీఖు	పేరు	వివరణ
1 జనవరి	కొత్తసంవత్సరం	కొత్త సంవత్సరం ఆరంభం పండుగ
6 జనవరి	ఎపిఫని	ఏసుక్రీస్తును దర్శించడానికి ముగ్గురు ఙానులు రావడాన్ని సంస్మరించుకునే పండుగ
5 ఫిబ్రవరి	సెయింటు అగాథా విందు	సెయింటు అగాథా సంస్మరణ, స్వాతంత్ర్యం లభించి రిపబ్లిక్కుగా అవతరించిన రోజు.
మార్చి మాసంలో పౌర్ణమి తరువాత వచ్చే మొదటి ఆదివారం	ఈస్టర్	ఏసుక్రీస్తు తిరిగి చేచిన రోజు
ఈస్టర్ తరువాత వచ్చే సోమవారం	ఈస్టర్ సోమవారం	ఈస్టర్ తరువాత సోమవారం
25 మార్చి	అరెంగొ వార్షిక దినం	అరెంగో వార్షిక దినం, ఫెస్టా డెల్లె మిలైజీ (ఉద్యమకారుల విందు)
1 మే	శ్రామికుల దినం	శ్రామికులు, ఉద్యోగులు ఉత్సవం
ట్రినిటీ సండే తరువాత వచ్చే మొదటి గురువారం	కార్పస్ క్రిస్టీ	ఏసుక్రీస్తు శరీరం, రక్తం స్మరించుకునే దినం
28 జూలై	ఫాసిజం నుండి విముక్తి	సమ్మరనీస్ ఫాసిస్టు పార్టీ సంస్మరణ దినం
15 ఆగస్టు	ఫెర్రగోస్టో అసంప్షన్	కన్య మేరీ స్వర ప్రవేశం
3 సెప్టెంబరు	శాన్ మారినో, రిపబ్లిక్ విందు	శాన్ మారినో జాతీయ విందు.
1 నవంబరు	సైంటుల దినం	సైంటులు అందరికీ అంకితం
2 నవంబరు	యుద్ధవీరుల సంస్మరణ దినం	శాన్ మారినో యుద్ధంలో ప్రాణాలు ఆర్పించిన వారిని సంస్మరించే దినం
8 డిసెంబరు	ఇమ్మాక్యులేట్ కంసెప్షన్	కన్యమేరీ గర్భం పాపరహితం అని నిరూపించిన దినం
24 డిసెంబరు	క్రిస్మస్ సాయంత్రం	ఏసు క్రీస్తు జననానికి ముందు రోజు.
25 డిసెంబరు	క్రిస్మసు	ఏసుక్రీస్తు జమించిన రోజు
26 డిసెంబరు	సెయింటూ స్టీసెన్ డే	సెయింటూ స్టీఫెన్ సంస్మరణ రోజు
31 డిసెంబరు	కొత్తసంవర్సరం	సంవత్సరం చివరి రోజు ఉత్సాహంగా జరుపుకోవడం

మూలాలు

1. San Marino entry at The World Factbook
2. "San Marino". Encyclopædia Britannica. 2012. Retrieved 1 March 2011.
3. San Marino. Imf.org.
4. Filling Gaps in the Human Development Index Archived 5 అక్టోబరు 2011 at the Wayback Machine, United Nations ESCAP, February 2009
5. "San Marino" (PDF). UNECE Statistics Programme. UNECE. 2009. Archived from the original (PDF) on 30 జూన్ 2017. Retrieved 13 March 2010.
6. "Informazioni sulla popolazione – Repubblica di San Marino, portale ufficiale". Sanmarino.sm. Archived from the original on 12 నవంబరు 2016. Retrieved 11 November 2016.
7. "Europe's Micro-States: (04) San Marino". Deutsche Welle. 24 July 2014. Retrieved 28 July 2014.
8. "The United States has "the longest surviving constitution."". PolitiFact.com. Retrieved 26 September 2012.
9. "'UNITING FOR CONSENSUS' GROUP OF STATES INTRODUCES TEXT ON SECURITY COUNCIL REFORM TO GENERAL ASSEMBLY - Meetings Coverage and Press Releases". Un.org. Retrieved 3 August 2017.
10. Charles, comte de Bruc, The Republic of San Marino (Cambridge: 1880).
11. "From 1500 to beginning 1800, Napoleon in San Marino". Sanmarinosite.com. Archived from the original on 18 మే 2009. Retrieved 16 డిసెంబరు 2017.
12. Histoire abrégée des traités de paix entre les puissances de l'Europe depuis la Paix de Westphalie, Christophe-Guillaume Koch, ed., Paris, 1817, vol. V, p. 19.
13. "San Marino". United States Diplomatic History. U. S. Department of State. Retrieved 29 May 2011.
14. Irving Wallace, The Book of Lists 3
15. "San Marino e la Prima Guerra Mondiale". Educazione.sm. Retrieved 24 October 2009.
16. "GALES SCATTER NAZI CHANNEL FLEETS; ITALIANS THRUST DEEPER INTO EGYPT (9/18/40)". 209.157.64.200. 18 September 2010. Archived from the original on 24 ఫిబ్రవరి 2013. Retrieved 16 September 2013.
17. Diplomatic papers, 1944, p. 292
18. Diplomatic papers, 1944, p. 291
19. "Guerre Mondiali e Fascismo nella storia di San Marino". Sanmarinosite.com. Archived from the original on 10 ఏప్రిల్ 2014. Retrieved 16 డిసెంబరు 2017.
20. Manali Desai (27 November 2006). State Formation and Radical Democracy in India. Taylor & Francis. p. 142. ISBN 978-0-203-96774-4. Retrieved 31 August 2013.
21. Alan James Mayne (1 January 1999). From Politics Past to Politics Future: An Integrated Analysis of Current and Emergent Paradigms. Greenwood Publishing Group. p. 59. ISBN 978-0-275-96151-0. Retrieved 31 August 2013.
22. "Fishery and Aquaculture Country Profiles: Nauru". Food and Agriculture OrganizaLtion of the United Nations. Retrieved 27 May 2010.
23. Planet, Lonely. "San Marino – Lonely Planet". Lonely Planet. Retrieved 18 November 2016.
24. "San Marino weather averages". World Weather Online. Retrieved 15 June 2015.
25. "Turismo: San Marino fa i conti con la recessione economica, l'Italia guarda con fiducia al 2010" (in Italian). San Marino RTV. 11 January 2010. Archived from the original on 11 మే 2011. Retrieved 13 March 2010.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
26. "Tourists flows" (PDF). statistica.sm. Statistical Office of San Marino. Archived from the original (PDF) on 22 డిసెంబరు 2015. Retrieved 31 మార్చి 2018.
27. "Convenzioni Bilaterali – Accordi bilaterali con l'Italia" (in Italian). Segreteria di stato per gli affari esteri e politici. Archived from the original on 4 జనవరి 2013. Retrieved 31 మార్చి 2018.{{cite web}}: CS1 maint: unrecognized language (link)
28. "Convenzione di amicizia e buon vicinato 1939 (1980 transcript)" (PDF) (in Italian). 1980. Archived from the original on 1 నవంబరు 2013. Retrieved 28 December 2012.{{cite web}}: CS1 maint: bot: original URL status unknown (link) CS1 maint: unrecognized language (link)
29. World and Its Peoples. Marshall Cavendish. 2009. p. 856. ISBN 0-7614-7893-0.
30. Knight, Kevin (2009). "Diocese of Montefeltro". newadvent.org. Retrieved 25 November 2012.
31. "San Marino". 1906 Jewish Encyclopedia. JewishEncyclopedia.com. Retrieved 25 November 2012.
32. "La". Publibook. Archived from the original on 9 అక్టోబరు 2014. Retrieved 11 మే 2018.
33. Sheib, Ariel. "Virtual Jewish history tour: San Marino". jewishvirtuallibrary.org. Retrieved 25 November 2012.
34. Licensed taxi companies are listed on the "Government tourism website". Archived from the original on 1 మే 2010. Retrieved 28 ఆగస్టు 2018.
35. Internacia Fervojisto (International Railways), 2005.6, p. 85. In Esperanto
36. "Università degli Studi di San Marino". Unirsm.sm. Retrieved 24 October 2009.
37. "Istituto Musicale Sammarinese". Ims.sm. Retrieved 24 October 2009.
38. "Accademia Internazionale delle Scienze". Ais-sanmarino.org. Retrieved 24 October 2009.
39. "Umberto Eco biography". Liquidsky.net. 16 January 1994. Archived from the original on 11 జనవరి 2015. Retrieved 16 September 2013.
40. "SAN MARINO VS. LIECHTENSTEIN 1 – 0". Soccerway. Retrieved 15 March 2017.
41. "San Marino v Turkey". Scoreshelf. Archived from the original on 16 మార్చి 2017. Retrieved 28 ఆగస్టు 2018.
42. "Christian Benteke nets fastest international goal in 8.1 seconds". Espnfc.com. Retrieved 16 March 2017.
43. "2008 Mister-Baseball Final European Top 50 – fact, certain, about, 2008, European, baseball, season, club, dominated, This". Mister Baseball. 6 November 2007. Archived from the original on 10 అక్టోబరు 2009. Retrieved 24 October 2009.