బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్
From Wikipedia, the free encyclopedia
ద్వీప వక్రతకు వెనుక భాగంలో ఏర్పడిన సముద్ర బేసిన్ ను బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ (Back-arc Basin) గా వ్యవహరిస్తారు. ఇది ద్వీప వక్రతకు ఖండాలకు మధ్యన విస్తరించిన సముద్ర ప్రాంతం. ఇవి సాధారణంగా పశ్చిమ పసిఫిక్ మహాసముద్రంలో పలకల అభిసరణ సరిహద్దుల వద్ద ఎక్కువగా కనిపిస్తాయి. బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ లకు ఉదాహరణలు: కురిల్ బేసిన్, జపాన్ సముద్రం, ఒఖోటోస్క్ సముద్రం, ఫిలిప్పీన్స్ సముద్రంలోని 'మెరియానా ద్రోణీ' (Mariana Trough), దక్షిణ ఫిజి బేసిన్ మొదలైనవి. సాధారణంగా సముద్ర భూతల వ్యాప్తి (Seafloor spreading) సముద్రాంతర్గత రిడ్జ్ ల వద్ద జరుగుతుంది. అయితే గతిశీలకమైన (dynamic) సబ్డక్షన్ ప్రక్రియ వలన బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ లో కూడా నేరుగా సముద్ర భూతల వ్యాప్తి జరుగుతుంది. ఫలితంగా బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ క్రమేణా విస్తరిస్తూ వుంటుంది.
బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ లు హైడ్రోథర్మల్ క్రియాశీలతను సూచించే ముఖ్యమైన ప్రాంతాలు. క్రియాశీలకంగా వున్న బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ లో లోతైన సముద్ర బిల ద్వారాలు (deep sea vents) ఏర్పడి ఉష్ణ ప్రవాహం అధిక స్థాయిలలో జరుగుతుంది. జీవ వైవిధ్యతకు నిలయంగా వున్న బ్యాక్ ఆర్క్ బేసిన్ లు విభిన్న సముద్ర జీవరాశులను సంరక్షిస్తూ ఆశ్రయం కలిగిస్తున్నాయి.