From Wikipedia, the free encyclopedia
పర్భణీ (ఆంగ్లం:Parbhani) మహారాష్ట్రలోని ఒక నగరం. ఇది పర్భాని జిల్లా పరిపాలనా ప్రధాన కేంద్రం. ఔరంగాబాద్, నాందేడ్ తరువాత మహారాష్ట్రలోని మరాఠ్వాడ ప్రాంతంలో అతిపెద్ద నగరాలలో పర్భాని ఒకటి. పర్భాని 200 కి.మీ. ఔరంగాబాద్ ప్రాంతీయ ప్రధాన కేంద్రం నుండి దూరంగా ఉండగా, ఇది 491 కి.మీ. రాష్ట్ర రాజధాని ముంబై నుండి దూరంగా ఉంది. మొత్తం మరాఠ్వాడ ప్రాంతంతో పాటు పర్భాని పూర్వపు నిజాం రాష్ట్రంలో ఒక భాగం; తరువాత హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో ఒక భాగం; 1956 లో రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత అది అప్పటి బొంబాయి రాష్ట్రంలో భాగమైంది; 1960 నుండి, ఇది ప్రస్తుత మహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలో భాగం.[1] మహారాష్ట్రలోని నాలుగు వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయాలలో ఒకటి అయిన వసంతరావు నాయక్ మరాఠ్వాడా వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయానికి పర్భాని నిలయం. అంతేకాకుండా, పర్బానీలో తురాబుల్ హక్ దర్గాలో వార్షిక ఉత్సవం కూడా ఉంది, ఇది ప్రతి సంవత్సరం లక్షలాది మంది పర్యాటకులు సందర్శిస్తారు.[2][3]
పర్భణీ Parbhani | |
---|---|
Nickname: సెయింట్స్ నగరం | |
Coordinates: 19.27°N 76.78°E | |
దేశం | భారతదేశం |
జిల్లా | పర్భాని |
Established | 1610 A.D |
Named for | ప్రభావతి దేవత |
విస్తీర్ణం | |
• పట్టణం | 57.61 కి.మీ2 (22.24 చ. మై) |
Elevation | 347 మీ (1,138 అ.) |
జనాభా (2011) | |
• జనసాంద్రత | 8,128/కి.మీ2 (21,050/చ. మై.) |
• Metro | 6,51,580 |
భాషలు | |
• అధికారిక | మరాఠీ |
Time zone | UTC+5:30 (IST) |
పిన్కోడ్ | 431401, and 431402 |
Telephone code | +91-2452 |
ISO 3166 code | ISO 3166-2:IN|IN-MH |
Vehicle registration | MH-22 పర్భణీ జిల్లా) |
Website |
పురాతన కాలంలో, పర్భాని "పర్భానికర్ నగరి" అని పిలిచేవారు [4] (మరాఠ్వాడ) ప్రభావత దేవి భారీ ఆలయం ఉనికి కారణంగా. " ప్రభావతి " అనే పేరుకు లక్ష్మీ పార్వతి దేవత అని అర్ధం.[5] ప్రస్తుత పేరు పర్భాని ప్రభావతి రూపం.[6] పర్భాని ముస్లిం పాలనలో 650 సంవత్సరాలకు పైగా, దక్కన్ సుల్తానేట్లు, మొఘలులు తరువాత హైదరాబాద్ నిజాం . 1948 లో భారత సైన్యం ఆపరేషన్ పోలో వరకు ఈ పట్టణం నిజాం పాలనలో హైదరాబాద్ రాజ్యంలో భాగంగా ఉంది.[7][8] ఆ తరువాత ఇది స్వతంత్ర రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఇండియాలో భాగమైంది.[9] 1956 వరకు ఈ పట్టణం భారతదేశంలో హైదరాబాద్ రాష్ట్రంలో ఒక భాగంగా ఉంది. ఆ సంవత్సరం పరిపాలనా సంస్కరణలు హైదరాబాద్ రాష్ట్రం విడిపోవడం, పర్భాని ప్రక్కనే ఉన్న పట్టణాలు బహుభాషా బొంబాయి రాష్ట్రానికి బదిలీ చేయబడ్డాయి. [10] 1960 నుండి ఇది మహారాష్ట్ర రాష్ట్రంలో ఒక భాగం.[11]
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం పర్భాని నగర జనాభా 307,170. మగ ఆడ జనాభా వరుసగా 157,628 149,563, 1000 పురుషులకు 949 మంది స్త్రీలు. పర్భాని నగరం సగటు అక్షరాస్యత రేటు 84.34 శాతం (225,298 మంది), పురుషుల అక్షరాస్యత 90.71 శాతం, స్త్రీలు 77.70 శాతం. జనాభా లెక్కల ప్రకారం, పర్భాని నగరంలో పిల్లల జనాభా (0–6 సంవత్సరాల వయస్సు) మొత్తం 40,075, అందులో 21,187 మంది పురుషులు, 18,888 మంది మహిళలు, 1000 మంది పురుషులకు 981 మంది మహిళలు ఉన్నారు.[12]
పర్భానీలో వ్యవసాయ పరిశోధన చరిత్ర స్వాతంత్య్రానికి పూర్వం నాటిది. ఇది 1918 లో పూర్వపు నిజాం రాష్ట్రం "ప్రధాన ప్రయోగాత్మక వ్యవసాయ క్షేత్రం" ప్రారంభంతో ప్రారంభమైంది. ఏదేమైనా, వ్యవసాయ విద్య హైదరాబాద్లో మాత్రమే అందుబాటులో ఉంది, కాని జొన్న, పత్తి, పండ్ల కోసం పంట పరిశోధన కేంద్రాలు పర్భానిలో ఉన్నాయి.[13]
మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు హైదరాబాద్ రాష్ట్ర ప్రభుత్వం 1956 లో పర్భాని వద్ద ఈ ప్రాంతంలో మొదటి వ్యవసాయ కళాశాల స్థాపించబడింది. వ్యవసాయ అనుబంధ రంగాలలో విద్యను అందించడానికి పరిశోధనలను చేపట్టడానికి సులభతరం చేయడానికి వ్యవసాయ వృద్ధి ప్రాంతీయ ఆకాంక్షలను నెరవేర్చడానికి ప్రస్తుత పరిశోధన వసంతరావు నాయక్ మరాఠ్వాడా వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం 1972 మే 18 న "మరాఠ్వాడ వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయం" గా స్థాపించబడింది. మరాఠ్వాడ ప్రాంతంలో సాంకేతిక బదిలీ.[13] మహారాష్ట్రలోని నాలుగు వ్యవసాయ విశ్వవిద్యాలయాలలో ఇది ఒకటి.
1970 ల నుండి, పర్భాని విద్యా, పరిశోధన విస్తరణ కార్యకలాపాల కేంద్రంగా నిరూపించబడింది.[14] భారతీయ పత్తి జాతికి చెందిన ప్రసిద్ధ 'గౌరాని' పత్తి పర్భని వద్ద పరిశోధన సౌకర్యాల ఫలితం.[15]
సరస్వతి ధన్వంతరి డెంటల్ కాలేజ్,[16] రాజీవ్ గాంధీ కాలేజ్ ఆఫ్ అగ్రికల్చర్, అండ్ ఫుడ్ టెక్నాలజీ,[17] బెలేశ్వర్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ నర్సింగ్, సీతారాంజి ముండాడ మరాఠ్వా పాలిటెక్నిక్ కాలేజ్,[18] జ్ఞానోపాసక్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఆర్ట్స్, కామర్స్, సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, శారదా మహావిద్యలయ [19] యశ్వంత్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ, బయోఇన్ఫర్మేటిక్స్ అండ్ బయోటెక్నాలజీ, డాక్టర్ జాకీర్ హుస్సేన్ కాలేజ్, కర్మయోగి దాదా జూనియర్ కాలేజ్ గోదావరి శిక్షన్ ప్రసరక్ మండల్ బి. రఘునాథ్ ఆర్ట్స్, కామర్స్ అండ్ సైన్స్ కాలేజీ.[20] నగరంలోని శ్రీ శివాజీ కళాశాల ఆర్ట్స్, కామర్స్, సైన్స్,[21][22] లా,[23] ఇంజనీరింగ్ డిప్లొమా,[24] ఇంజనీరింగ్ అండ్ మేనేజ్మెంట్,[25] ఫార్మసీలో డిప్లొమాతో సహా అనేక కోర్సులను నిర్వహిస్తుంది.[26]
పర్భాని రైల్వే స్టేషన్ దక్షిణ మధ్య రైల్వే మండలంలోని సికింద్రాబాద్-మన్మడ్ విభాగంలో ఉన్న ఒక రైల్వే జంక్షన్.[27] ఈ పట్టణం మహారాష్ట్రలోని ముంబై, పూణే, నాగ్పూర్, ఔరంగాబాద్, నాసిక్ కొల్హాపూర్ వంటి ప్రధాన నగరాలకు సౌకర్యంని కలిగి ఉంది. ఇది న్యూ ఢిల్లీ, బెంగళూరు, హైదరాబాద్, చెన్నై, అజ్మీర్, భోపాల్, అమృత్సర్, అలహాబాద్, రామేశ్వరం, తిరుపతి విశాఖపట్నం వంటి ఇతర భారతీయ నగరాలకు కూడా అనుసంధానించబడి ఉంది.[28]
పర్భాని సెంట్రల్ బస్ స్టేషన్ పర్భానిని భారతదేశంలోని ఇతర రాష్ట్రాలైన ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ, కర్ణాటక, గుజరాత్ మధ్య ప్రదేశ్ లతో కలుపుతుంది. మహారాష్ట్రలోని ఇతర మెట్రోపాలిటన్ నగరాలకు పర్భాని మధ్య ప్రైవేట్ ఆపరేటర్ల ఎంఎస్ఆర్టిసి పర్భాని డివిజన్ బహుళ రోజువారీ బస్సులు ఉన్నాయి తక్కువ పౌనపున్యంలో ఉన్నప్పటికీ, పైన పేర్కొన్న ఇతర రాష్ట్రాల నుండి మెట్రోపాలిటన్ నగరాలకు బస్సులు ఉన్నాయి.
జాతీయ రహదారి 61 పాత సంఖ్య జాతీయ రహదారి 222, ఇది తెలంగాణ మహారాష్ట్రలను కలుపుతుంది, ఈ పట్టణం గుండా వెళుతుంది, ఇది ముంబై, నాందేడ్కు సౌకర్యంని కలిగి ఉంటుంది. జాతీయ రహదారి 61 కళ్యాణ్ వద్ద జాతీయ రహదారి 3 లోకి ప్రవేశిస్తుంది. ఈ రహదారులు పర్భాని కోసం మరింత సౌకర్యం ఎంపికలను తెరుస్తాయి, ఈశాన్య నగరాలు ఇండోర్, ఝాన్సీ, ఆగ్రా ఈశాన్య నగరాలైన వారణాసి, నాగ్పూర్, ఆదిలాబాద్, నిజామాబాద్, హైదరాబాద్, బెంగళూరు కన్యాకుమారిలతో నగరాలకు బస్సులు ఉన్నాయి.
పర్భాని ఆర్ధికవ్యవస్థ ఎక్కువగా వ్యవసాయం అగ్రిబిజినెస్ మీద ఆధారపడి ఉంటుంది.[29] ఈ ప్రాంతంలోని పరిశ్రమల అభివృద్ధికి మహారాష్ట్ర ఇండస్ట్రియల్ డెవలప్మెంట్ కార్పొరేషన్ ప్రాంతం ఉంది, కానీ పెద్ద పరిశ్రమలు లేవు.[30]
పర్భాని ఆల్ ఇండియా రేడియో (పర్భానికర్) రేడియో స్టేషన్ ప్రారంభించబడింది, 1968 నుండి పనిచేస్తుంది. నాలుగు స్టూడియోలతో, ఇది మరాఠీ, హిందీ, ఇంగ్లీష్, ఉర్దూ సంస్కృత భాషలలో కార్యక్రమాలను ఉత్పత్తి చేస్తుంది. ఇది డబ్బింగ్ సేవలను కూడా అందిస్తుంది. ప్రసారంలో పర్భాని, నాందేడ్, హింగోలి, లాటూర్, జల్నా, బీడ్ ఉస్మానాబాద్ జిల్లాలు ఉన్నాయి, దీని ఫలితంగా సుమారు 10 లక్షల మంది ప్రేక్షకులు ఉన్నారు. ప్రసారం ఫ్రీక్వెన్సీ 1305 kHz (MW).[31] పర్భానికి దూరదర్శన్ రిలే సెంటర్ కూడా ఉంది.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.