నెల

నెల (మాసం) కాలమునకు ప్రమాణం. ఇది క్యాలండర్లలో ఉపయోగించబడుతుంది. ఇది చంద్రుని కదలికకు సంబంధించిన సహజ కాలానికి సుమారు సమానంగా ఉంటుంది. చంద్రుడు, నెల అనేవి ఒకదానికొకటి సంబంధం ఉన్న పదాలు. సాంప్రదాయకంగా ఈ భావన చంద్ర దశలతో ఉధ్బవించింది. అటువంటి నెలలను చాంద్రమాన మాసములు అంటారు. ఇది సుమారు 29.53 రోజులకు సమనంగా ఉంటుంది. త్రవ్వకాలలో లభించిన గణన కర్రలు (టాలీ స్టిక్) ల నుండి పాలియోలిథిక్ యుగం యుగం ప్రారంభంలోనే ప్రజలు చంద్రుని దశలకు సంబంధించి రోజులు లెక్కించారని పరిశోధకులు ఊహించారు. భూమి-సూర్య రేఖకు సంబంధించి చంద్రుని కక్ష్య కాలం ఆధారంగా సైనోడిక్ నెలలు నేటికీ చాలా క్యాలెండర్లకు ఆధారం. అవి సంవత్సరానికి విభజించడానికి ఉపయోగిస్తారు.

చంద్రమానంప్రకారం ఒక నెల 30 రోజుల కాలానికి సమానము. అయితే సూర్యమానం ప్రకారం 28-31 రోజులు వుండవచ్చును. ఒక సంవత్సర కాలంలో 12 నెలలు. మాసం అనగా 12 నెలలు కాలం. నెల సుమారు 30 రోజులు. నెలకు రెండు పక్షములు. ఒక పక్షం అనగా 15 రోజులు. అవి కృష్ణ పక్షం, శుక్ల పక్షం. చాంద్రమానం ప్రకారం చంద్రుని కళలు అమావాస్య నుండి పౌర్ణము వరకు కాలంలో దిన దినం చంద్రుని కళ ప్రవర్థమానమవుతుంది. ఈ కాలాన్ని శుక్ల పక్షం అనీ, పౌర్ణమి నుండి అమవాస్య వరకు చంద్రుని కళ రోజు రోజుకూ క్షీణిస్తుంది. ఈ కాలాన్ని కృష్ణ పక్షమనీ అంటారు. తెలుగు క్యాలండరు ప్రకారం అమావాస్య నుండి అమావాస్య వరకు ఒక మాసముగా పరిగణిస్తారు.

ఖగోళ శాస్త్రంలో నెలల రకాలు

మునివేళ్లతో సంవత్సరంలో ఉన్న నెలలలోని రోజులు లెక్కించటం

కింది రకాల నెలలు ప్రధానంగా ఖగోళశాస్త్రంలో ప్రాముఖ్యత కలిగి ఉన్నాయి, వాటిలో ఎక్కువ భాగం (కానీ నక్షత్రమాసం, ఉష్ణమండల నెలల మధ్య వ్యత్యాసం కాదు) మొదట బాబిలోనియన్ చంద్ర ఖగోళశాస్త్రంలో గుర్తించబడ్డాయి.

1. భ్రమణ రహిత నిర్దేశ చట్రంలో నక్షత్రమాసం (sidereal month) చంద్రుని కక్ష్య కాలంగా నిర్వచించబడింది. (ఇది సగటున అదే చట్రంలో దాని భ్రమణ కాలానికి సమానం) ఇది సుమారు 27.32166 రోజులు (27 రోజులు, 7 గంటలు, 43 నిమిషాలు, 11.6 సెకన్లు). ఇది రెండుసార్లు "స్థిర" నక్షత్రాన్ని దాటడానికి చంద్రుని తీసుకునే సమయానికి దగ్గరగా ఉంటుంది (వేర్వేరు నక్షత్రాలు వేర్వేరు ఫలితాలను ఇస్తాయి ఎందుకంటే అన్నింటికీ చాలా తక్కువ సరైన కదలిక ఉంటుంది, నిజంగా స్థితిలో స్థిరంగా లేవు).
2. చాంద్రమాన మాసం అనేది చాలా సుపరిచితమైన చంద్ర వలయం. ఇది భూమిపై ఒక పరిశీలకుడు చూసే విధంగా ఒక నిర్దిష్ట దశ (అమావాస్య లేదా పౌర్ణమి వంటివి) రెండు వరుస సంఘటనల మధ్య కాల వ్యవధిగా నిర్వచించబడింది. ఈ చాంద్రమాన మాసం కాలం విలువ 29.53059 రోజులు (29 రోజులు, 12 గంటలు, 44 నిమిషాలు, 2.8 సెకన్లు). సైనోడిక్ నెల సగటు పొడవు 29.53059 రోజులు (29 రోజులు, 12 గంటలు, 44 నిమిషాలు, 2.8 సెకన్లు). భూమి చుట్టూ చంద్ర కక్ష్య యొక్క అధికం కావడం కారణంగా (, తక్కువ స్థాయిలో, సూర్యుని చుట్టూ భూమి యొక్క దీర్ఘవృత్తాకార కక్ష్య ఉన్నప్పుడు) చాంద్రమాన మాసం పొడవు ఏడు గంటల వరకు మారవచ్చు.
3. ఉష్ణమండల నెల అంటే చంద్రుడు ఆకాశం యొక్క ఒకే విషువత్తు బిందువు గుండా రెండుసార్లు వెళ్ళే సగటు సమయం. ఇది 27.32158 రోజులు, విషవత్తుల ముందస్తు కారణంగా చాంద్రమాన నెల (27.32166) రోజుల కంటే చాలా తక్కువ.
4. ఒక క్రమరహిత నెల అంటే చంద్రుడు పెరిజీ (భూమి నుండి కనిష్ఠ దూరంలోని బిందువు ) నుండి పెరిజీకి వెళ్ళడానికి తీసుకునే సగటు సమయం-ఇది భూమికి దగ్గరగా ఉన్నప్పుడు చంద్రుని కక్ష్యలో ఉన్న పాయింట్. క్రమరహిత నెల సగటున 27.55455 రోజులు.
5. డ్రాకోనిక్ నెల, డ్రాకోనిటిక్ నెల లేదా నోడల్ నెల అంటే చంద్రుడు దాని కక్ష్య యొక్క అదే నోడ్‌కు తిరిగి వచ్చే కాలం; నోడ్స్ అంటే చంద్రుని కక్ష్య భూమి యొక్క కక్ష్య యొక్క తలం దాటిన రెండు బిందువులు. దీని వ్యవధి సగటున 27.21222 రోజులు.

గ్రేగారియన్ కాలెండరు

ఇందులో 12 నెలలు ఉంటాయి. ఇవి అన్ని ఒకే విలువను కలిగి ఉండవు. సరాసరి నెలసరి కాలం 30.436875 రోజులు.

నెల సంఖ్య	నెల పేరు	రోజులు
1	జనవరి	31 రోజులు
2	ఫిబ్రవరి	28 రోజులు, 29 లీపు సంవత్సరంలో
3	మార్చి	31 రోజులు
4	ఏప్రిల్	30 రోజులు
5	మే	31 రోజులు
6	జూన్	30 రోజులు
7	జూలై	31 రోజులు
8	ఆగస్టు	31 రోజులు
9	సెప్టెంబరు	30 రోజులు
10	అక్టోబరు	31 రోజులు
11	నవంబరు	30 రోజులు
12	డిసెంబరు	31 రోజులు

హిందూ కాలెండరు

చాంద్రమానం ప్రకారం వివిధ ప్రాంతాలలో ఉపయోగిస్తున్న కాలెండర్లలో నెలలు:

	సంస్కృత పేరు	తమిళ పేరు	తెలుగు పేరు
1	చైత్ర (चैत्र)	చతిరాయ్ (சித்திரை)	చైత్రము
2	వైశాఖ (वैशाख)	వైకాశి (வைகாசி)	వైశాఖము
3	జ్యేష్ఠ (ज्येष्ठ)	ఆని (ஆனி)	జ్యేష్ఠము
4	ఆషాఢ (आषाढ)	ఆడి (ஆடி)	ఆషాఢము
5	శ్రావణ (श्रावण)	ఆవని (ஆவணி)	శ్రావణము
6	భాద్రపద (भाद्रपद)	పుర్రతసి (புரட்டாசி)	భాద్రపదము
7	అశ్విన (अश्विन)	ఐపాసి (ஐப்பசி)	ఆశ్వయుజము
8	కార్తీక (कार्तिक)	కార్తిగై (கார்த்திகை)	కార్తీకము
9	మార్గశిర (मार्गशीर्ष)	మార్గజి (மார்கழி)	మార్గశిరము
10	పౌష (पौष)	తాయ్ (தை)	పుష్యము
11	మాఘ (माघ)	మాసి (மாசி)	మాఘము
12	ఫాల్గుణ (फाल्गुन)	పంగుణీ (பங்குனி)	ఫాల్గుణము

మూలాలు