From Wikipedia, the free encyclopedia
ஆர்மீனியா (Armenia, /ɑːrˈmiːniə/ (ⓘ), /ɑːrˈmiːnjə/ ஆர்மீனியம்: Հայաստան, ஹயஸ்தான்), அதிகாரபூர்வமாக ஆர்மீனியக் குடியரசு என்பது, ஐரோவாசியாவின் தெற்குக் காக்கசசு மலைப்பகுதியில், கிழக்கு ஐரோப்பாவுக்கும் தென்மேற்கு ஆசியாவுக்கும் இடையில் உள்ள எல்லைப்பகுதியில் அமைந்துள்ள நாடு.[2] இதன் எல்லைப் பகுதிகளாக மேற்கே துருக்கி, வடக்கே ஜார்ஜியா, கிழக்கே நகர்னோ-கரபாக் குடியரசு, மற்றும் அசர்பைஜான், தெற்கே ஈரான், அசர்பைஜானின் நாக்சிவன் சுயாட்சிக் குடியரசு ஆகிய நாடுகள் உள்ளன. இதன் தலைநகரம் யெரெவான் ஆகும். கிறிஸ்தவத்தை அதிகாரபூர்வ சமயமாக அறிவித்த (கி.பி. 4 ஆம் நூற்றாண்டில்) உலகின் முதல் நாடு ஆர்மீனியா ஆகும்.[3]
ஆர்மீனியக் குடியரசு Հայաստանի Հանրապետություն ஹயாஸ்தானி ஹன்ராபெட்டுயுன் | |
---|---|
குறிக்கோள்: ஆர்மீனியன்: Մեր Հայրենիք (மெர் ஹய்ரெனிக்) "நாம் தந்தைநாடு" | |
நாட்டுப்பண்: மெர் ஹேய்ரெனிக் ("நம் தந்தை நாடு") | |
தலைநகரம் | யெரெவான்1 |
பெரிய நகர் | தலைநகரம் |
ஆட்சி மொழி(கள்) | ஆர்மீனியம் |
அரசாங்கம் | ஒருமுகக் குடியரசு |
ராபர்ட் கோக்காரியன் | |
ஆந்த்ரனிக் மார்கர்யன் | |
விடுதலை | |
• அறிவிப்பு | ஆகஸ்ட் 23 1990 |
• ஏற்றுக்கொண்டது | செப்டம்பர் 21 1991 |
• அறுதியிட்டது | டிசம்பர் 25 1991 |
• ஆர்மீனிய மக்களின் தோற்றம் | ஆகஸ்ட் 11 கிமு 2492 |
• உரார்ட்டு இராச்சியத்தின் தொடக்கம் | கிமு 1000 |
• ஆர்மீனியா இராச்சியத்தின் தொடக்கம் | கிமு 600 |
• கிறிஸ்தவம் தனதாக்கம் | 301 |
• ஆர்மீனிய மக்களாட்சிக் குடியரசின் தொடக்கம் | மே 28, 1918 |
பரப்பு | |
• மொத்தம் | 29,800 km2 (11,500 sq mi) (141 ஆவது) |
• நீர் (%) | 4.71 |
மக்கள் தொகை | |
• 2005 மதிப்பிடு | 3,215,800[1] (136 ஆவது2) |
• 2001 கணக்கெடுப்பு | 3,002,594 |
மொ.உ.உ. (கொ.ஆ.ச.) | 2005 மதிப்பீடு |
• மொத்தம் | $14.17 பில்லியன் (127 ஆவது) |
• தலைவிகிதம் | $4,270 (115 ஆவது) |
மமேசு (2004) | 0.768 Error: Invalid HDI value · 80 ஆவது |
நாணயம் | ஆர்மேனிய டிராம் (AMD) |
நேர வலயம் | ஒ.அ.நே+4 (ஒருங்கிணைந்த அனைத்துலக நேரம்) |
அழைப்புக்குறி | 374 |
ஐ.எசு.ஓ 3166 குறியீடு | AM |
இணையக் குறி | .am |
1 Alternatively spelled as "Erevan", "Jerevan", or "Erivan". 2 Rank based on 2005 UN estimate of de facto population. |
நாட்டின் அசல் பூர்வீக ஆர்மீனிய பெயர் Հայք (ஹேக்); இருப்பினும், இது தற்போது அரிதாகவே பயன்படுத்தப்படுகிறது. சமகால பெயர் Հայաստան (ஹயஸ்தான்) என்பது இடைக்காலத்தில் பாரசீக பின்னொட்டு -ஸ்தான் (இடம்) சேர்ப்பதன் மூலம் பிரபலமானது. [மேற்கோள் தேவை]. இருப்பினும், ஹயஸ்தான் என்ற பெயரின் தோற்றம் மிகவும் முந்தைய தேதிகளில் காணப்பட்டது மற்றும் அகதாங்கேலோஸ், பைசான்டியம் ஃபாஸ்டஸ், கஜார் பர்பெட்சி, கோரியூன் மற்றும் செபியோஸ் ஆகியோரின் படைப்புகளில் சுமார் 5 ஆம் நூற்றாண்டில் முதன்முதலில் சான்றளிக்கப்பட்டது.
இந்த பெயர் பாரம்பரியமாக ஹேக் (Հայկ) என்பதிலிருந்து பெறப்பட்டது, ஆர்மீனியர்களின் புகழ்பெற்ற தேசபக்தர் மற்றும் நோவாவின் ஒரு பேரன், பேரன், 5 ஆம் நூற்றாண்டு கி.பி. கிமு 2492 இல் பெல் மற்றும் அராரத் பகுதியில் தனது தேசத்தை நிறுவினார். பெயரின் மேலும் தோற்றம் நிச்சயமற்றது. ஹே என்ற பெயர் கூட்டமைக்கப்பட்ட, ஹிட்டிட் வசால் மாநிலங்களில் ஒன்றான சாயானா-ஆஸி (கிமு 1600-1200) என்பதிலிருந்து வந்தது என்றும் மேலும் குறிப்பிடப்பட்டுள்ளது.
ஆர்மீனியா என்ற பழைய பெயரானது பழைய பாரசீக பெஹிஸ்துன் கல்வெட்டில் (கிமு 515) ஆர்மினா (பழைய பாரசீக a.png பழைய பாரசீக ra.png பழைய பாரசீக mi.png பழைய பாரசீக i.png பழைய பாரசீக na.png) என சான்றளிக்கப்பட்டுள்ளது. பண்டைய கிரேக்க சொற்கள் Ἀρμενία (ஆர்மீனியா) மற்றும் Ἀρμένιοι (ஆர்மேனியோய், "ஆர்மீனியர்கள்") முதலில் மிலேட்டஸின் ஹெகாடேயஸ் (சி. கிமு 550 - சி. 476 பிசி) ஆல் குறிப்பிடப்பட்டது. சில பாரசீக பயணங்களில் பணியாற்றும் கிரேக்கப் பொது ஜெனோஃபோன், கிமு 401 இல் ஆர்மேனிய கிராம வாழ்க்கை மற்றும் விருந்தோம்பலின் பல அம்சங்களை விவரிக்கிறார்.
சில அறிஞர்கள் ஆர்மேனியா என்ற பெயரை ஆரம்பகால வெண்கல யுக நிலை ஆர்மணி (ஆர்மனும், ஆர்மி) அல்லது தாமதமான வெண்கல யுகம் ஆர்மே (சுப்ரியா) உடன் இணைத்துள்ளனர். இந்த ராஜ்ஜியங்களில் எந்த மொழிகள் பேசப்பட்டன என்று தெரியாததால் இந்த இணைப்புகள் முடிவற்றவை. கூடுதலாக, ஆர்மே வான் ஏரிக்கு மேற்கே (அநேகமாக சேசனுக்கு அருகில், அதனால் பெரிய ஆர்மீனியா பகுதியில்) அமைந்துள்ளது என்று ஒப்புக் கொள்ளப்பட்டாலும், அர்மானியின் பழைய தளத்தின் இடம் விவாதத்திற்குரியது. சில நவீன ஆராய்ச்சியாளர்கள் அதை நவீன சம்சாத்துக்கு அருகில் வைத்துள்ளனர், மேலும் இது ஆரம்பகால இந்தோ-ஐரோப்பிய மொழி பேசும் மக்களால் குறைந்தபட்சம் ஓரளவு மக்கள்தொகை கொண்டதாகக் கூறியுள்ளனர். ஆர்மீனியா என்ற பெயர் அர்மினியில், யூரார்டியனில் "ஆர்மே வசிப்பவர்" அல்லது "ஆர்மியன் நாடு" என்பதற்காக தோன்றியிருக்கலாம். யூரார்டியன் நூல்களின் ஆர்மே பழங்குடி உறுமுவாக இருக்கலாம், அவர்கள் கிமு 12 ஆம் நூற்றாண்டில் தங்கள் கூட்டாளிகளான முஷ்கி மற்றும் காஸ்கியர்களுடன் வடக்கில் இருந்து அசீரியா மீது படையெடுக்க முயன்றனர். உரோமு வெளிப்படையாக சேசனுக்கு அருகில் குடியேறியது, அவர்களின் பெயரை ஆர்மே மற்றும் அருகிலுள்ள ஊர்மே மற்றும் உள் உருமு நிலங்களுக்கு வழங்கியது.
கிமு 1446 இல் எகிப்திய பாரோ துட்மோஸ் III குறிப்பிட்ட எர்மெனென் நிலம் (மின்னி அல்லது அருகில் அமைந்துள்ளது) ஆர்மீனியாவைக் குறிப்பதாக இருக்கலாம் என்றும் ஊகிக்கப்படுகிறது.
மோர்ஸ் ஆஃப் சோரின் மற்றும் மைக்கேல் சாம்ச்சியான் ஆகிய இருவரது வரலாறுகளின்படி, ஆர்மீனியா ஹாய்கின் ஒரு வாரிசான ஆரமின் பெயரிலிருந்து வந்தது. டேபிள் ஆஃப் நேஷன்ஸ் ஆராமை ஷெமின் மகன் என்று பட்டியலிடுகிறது, அவருக்கு ஜூபிலி புத்தகம் சான்றளிக்கிறது,
"ஆராமுக்கு நான்காவது பகுதி, டிக்ரிஸ் மற்றும் யூப்ரடீஸ் இடையே உள்ள மெசொப்பொத்தேமியாவின் நிலம் கல்தீஸின் வடக்கே அஷ்ஹூர் மலைகளின் எல்லை மற்றும் அராரா நிலம் வரை வந்தது."
ஜூபிலிஸ் 8:21 அரராத் மலைகளை ஷேமுக்கு ஒதுக்குகிறது, இது ஜூபிலிஸ் 9: 5 ஆராமுக்கு பிரிக்கப்பட வேண்டும் என்று விளக்குகிறது. வரலாற்றாசிரியர் ஃபிளேவியஸ் ஜோசஃபஸ் தனது யூதர்களின் தொல்பொருட்களில்,
"கிரேக்கர்கள் சிரியர்கள் என்று அழைக்கப்பட்ட ஆராமில் அரமியர்கள் இருந்தனர்; ... ஆரமின் நான்கு மகன்களில், உஸ் டிராக்கோனிடிஸ் மற்றும் டமாஸ்கஸை நிறுவினார்: இந்த நாடு பாலஸ்தீனம் மற்றும் செலேரியா இடையே உள்ளது. உல் ஆர்மீனியாவை நிறுவினார்; அது இப்போது சராக்ஸ் ஸ்பாசினி என்று அழைக்கப்படுகிறது. "
முக்கிய கட்டுரைகள்: வரலாற்றுக்கு முந்தைய ஆர்மீனியா, ஆர்மீனியர்களின் வரலாறு, ஆர்மீனியாவின் சாட்ராபி, ஆர்மீனியா இராச்சியம் (பழங்காலம்), ரோமன் ஆர்மீனியா, சசானியன் ஆர்மேனியா, குறைவான ஆர்மீனியா மற்றும் ஆர்மீனிய தொல்பொருள்
ஆர்மேனியா அராரத் மலைகளைச் சுற்றியுள்ள உயரமான பகுதிகளில் உள்ளது. ஆர்மீனியாவில் வெண்கல யுகத்தில் மற்றும் அதற்கு முந்தைய, கிமு 4000 ஆம் ஆண்டின் ஆரம்பகால நாகரிகத்தின் சான்றுகள் உள்ளன. 2010 மற்றும் 2011 ஆம் ஆண்டுகளில் ஆரேனி -1 குகை வளாகத்தில் தொல்பொருள் ஆய்வுகள் உலகின் ஆரம்பகால தோல் காலணி, பாவாடை மற்றும் ஒயின் தயாரிக்கும் வசதியைக் கண்டுபிடித்தன.
ஆர்மீனியாவின் புகழ்பெற்ற நிறுவனர் ஹேக்கின் கதையின்படி, கிமு 2107 இல் ஹேக் பாபிலோனிய போரின் கடவுளான பெலஸுக்கு எதிராக எஞ்சில் ஆற்றின் கரையில் சவுடெப்பில் முதல் ஆர்மீனிய அரசை நிறுவினார். வரலாற்று ரீதியாக, இந்த நிகழ்வு கிமு 2115 இல் சுமேரின் குட்டியன் வம்சத்தால் அக்காட் அழிக்கப்பட்டதோடு ஒத்துப்போகிறது, இந்த சமயத்தில் ஹேக் "தனது குடும்பத்தின் 300 க்கும் மேற்பட்ட உறுப்பினர்களுடன்" புராணத்தில் கூறியது போல், மற்றும் ஆரம்பத்தில் கிமு 2154 இல் அக்காடியன் பேரரசின் வீழ்ச்சியால் ஒரு மெசொப்பொத்தேமிய இருண்ட யுகம் ஏற்பட்டபோது, அவர் மெசொப்பொத்தேமியாவை விட்டு வெளியேறச் செய்யும் புராணக்கதையின் பின்னணியாக செயல்பட்டிருக்கலாம்.
பல வெண்கல வயது கலாச்சாரங்கள் மற்றும் மாநிலங்கள் கிரேட்டர் ஆர்மீனியா பகுதியில் செழித்து வளர்ந்தன, இதில் ட்ரையலேடி-வனட்ஸர் கலாச்சாரம், ஹயாசா-அஸ்ஸி மற்றும் மிட்டானி (தென்மேற்கு வரலாற்று ஆர்மீனியாவில் அமைந்துள்ளது), இவை அனைத்தும் இந்தோ-ஐரோப்பிய மக்களைக் கொண்டதாக நம்பப்படுகிறது. நைரி கூட்டமைப்பு மற்றும் அதன் வாரிசான உரர்டு, ஆர்மீனிய மலைப்பகுதிகளில் தங்கள் இறையாண்மையை அடுத்தடுத்து நிறுவினர். மேற்கூறிய நாடுகள் மற்றும் கூட்டமைப்புகள் ஒவ்வொன்றும் ஆர்மீனியர்களின் இனப்பிறப்பில் பங்குபெற்றன.] யெரெவனில் கண்டுபிடிக்கப்பட்ட ஒரு பெரிய கியூனிஃபார்ம் லேபிடரி கல்வெட்டு ஆர்மீனியாவின் நவீன தலைநகரம் கிமு 782 கோடையில் கிங் அர்கிஷ்டி I. யெரெவன் என்பவரால் நிறுவப்பட்டது என்பதை நிறுவியது. அதன் அடித்தளத்தின் சரியான தேதியை ஆவணப்படுத்த வேண்டும்.
கி.மு. கிமு 190 இல் கிங் ஆர்டாக்ஸியாஸ் I இன் கீழ் செலூசிட் பேரரசின் செல்வாக்கு மண்டலத்திலிருந்து இந்த ராஜ்யம் முழுமையாக இறையாண்மை பெற்றது மற்றும் ஆர்டாக்ஸியாட் வம்சத்தின் ஆட்சியைத் தொடங்கியது. ஆர்மீனியா கிமு 95 முதல் 66 வரை டைக்ரான்ஸ் தி கிரேட் கீழ் அதன் உயரத்தை எட்டியது, ரோமன் குடியரசின் கிழக்கே அதன் காலத்தின் மிக சக்திவாய்ந்த ராஜ்ஜியமாக மாறியது.
அடுத்த நூற்றாண்டுகளில், பார்டியன் பேரரசின் ஒரு கிளையாக இருந்த ஆர்மீனியாவின் அர்சசிட் வம்சத்தின் நிறுவனர் திரிடேட்ஸ் I இன் ஆட்சியின் போது ஆர்மீனியா பாரசீக பேரரசின் செல்வாக்கு மண்டலத்தில் இருந்தது. அதன் வரலாறு முழுவதும், ஆர்மீனியா இராச்சியம் சுதந்திர காலங்கள் மற்றும் சமகால பேரரசுகளுக்கு உட்பட்ட சுயாட்சி காலங்கள் இரண்டையும் அனுபவித்தது. இரண்டு கண்டங்களுக்கிடையேயான அதன் மூலோபாய இருப்பிடம் அசீரியா உட்பட பல மக்களின் படையெடுப்புகளுக்கு உட்பட்டது (ஆஷர்பானிபாலின் கீழ், கிமு 669-627 இல், அசீரியாவின் எல்லைகள் ஆர்மீனியா மற்றும் காகசஸ் மலைகள் வரை சென்றடைந்தன), மேடிஸ், அகேமனிட் பேரரசு, கிரேக்கர்கள், பார்த்தியர்கள், ரோமானியர்கள், சசானியன் பேரரசு, பைசண்டைன் பேரரசு, அரேபியர்கள், செல்ஜுக் பேரரசு, மங்கோலியர்கள், ஒட்டோமான் பேரரசு, ஈரானின் அடுத்தடுத்த சஃபாவிட், அஃப்ஷரித் மற்றும் கஜார் வம்சங்கள் மற்றும் ரஷ்யர்கள்.
பண்டைய ஆர்மீனியாவில் மதம் வரலாற்று ரீதியாக பாரசீகத்தில் ஜோராஸ்ட்ரியனிசத்தின் தோற்றத்திற்கு வழிவகுத்த நம்பிக்கைகளின் தொகுப்போடு தொடர்புடையது. இது குறிப்பாக மித்ராவின் வழிபாட்டில் கவனம் செலுத்தியதுடன், அரமஸ்த், வாகன், அனாஹித் மற்றும் அஸ்திக் போன்ற கடவுள்களின் பாந்தியனையும் உள்ளடக்கியது. நாடு சூரிய ஆர்மேனிய நாட்காட்டியைப் பயன்படுத்தியது, இது 12 மாதங்களைக் கொண்டது.
கிபி 40 க்கு முன்பே கிறிஸ்தவம் நாடு முழுவதும் பரவியது. ஆர்மீனியாவின் மூன்றாம் திருடேட்ஸ் (238-314) கிறிஸ்தவத்தை 301 இல் மாநில மதமாக ஆக்கியது, ஓரளவு, சசானியன் பேரரசை மீறி, பத்து ஆண்டுகளுக்கு முன்பு, அதிகாரப்பூர்வமாக முதல் கிறிஸ்தவ நாடாக மாறியது. ரோமானியப் பேரரசு கேலரியஸின் கீழ் கிறிஸ்தவத்திற்கு அதிகாரப்பூர்வ சகிப்புத்தன்மையை வழங்கியது, மேலும் கான்ஸ்டன்டைன் தி கிரேட் ஞானஸ்நானம் பெறுவதற்கு 36 ஆண்டுகளுக்கு முன்பு. இதற்கு முன், பார்த்தியன் காலத்தின் பிற்பகுதியில், ஆர்மீனியா முக்கியமாக ஜோராஸ்ட்ரிய நாடாக இருந்தது.
428 இல் ஆர்மீனியா இராச்சியம் வீழ்ச்சியடைந்த பிறகு, ஆர்மீனியாவின் பெரும்பகுதி சசானியன் பேரரசிற்குள் மார்ஸ்பானேட்டாக இணைக்கப்பட்டது. 451 இல் நடந்த ஆவரையர் போரைத் தொடர்ந்து, கிறிஸ்தவ ஆர்மீனியர்கள் தங்கள் மதத்தை பராமரித்தனர் மற்றும் ஆர்மீனியா தன்னாட்சி பெற்றது.
சசானியன் காலத்திற்குப் பிறகு (428-636), ஆர்மீனியா உமையாட் கலிபாவின் கீழ் ஒரு தன்னாட்சி அதிபராக ஆர்மீனியாவாக உருவெடுத்தது, முன்பு பைசண்டைன் பேரரசால் கைப்பற்றப்பட்ட ஆர்மீனிய நிலங்களை மீண்டும் இணைத்தது. சமஸ்தானம் ஆர்மீனியாவின் இளவரசரால் ஆளப்பட்டது, கலிபா மற்றும் பைசண்டைன் பேரரசரால் அங்கீகரிக்கப்பட்டது. இது அரேபியர்களால் உருவாக்கப்பட்ட நிர்வாகப் பிரிவு/எமிரேட் ஆர்மினியாவின் ஒரு பகுதியாகும், இதில் ஜார்ஜியா மற்றும் காகசியன் அல்பேனியாவின் சில பகுதிகளும் அடங்கும், மேலும் அதன் மையத்தை ஆர்மீனிய நகரமான டிவினில் இருந்தது. ஆர்மீனியா 884 வரை நீடித்தது, ஆர்மீனியாவின் அஷோத் I இன் கீழ் பலவீனமான அப்பாஸிட் கலிபாவிலிருந்து சுதந்திரம் திரும்பியது.
மீண்டும் தோன்றிய ஆர்மீனிய ராஜ்யம் பாக்ரதுனி வம்சத்தால் ஆளப்பட்டது மற்றும் 1045 வரை நீடித்தது. காலப்போக்கில், பாக்ராடிட் ஆர்மீனியாவின் பல பகுதிகள் சுதந்திர ராஜ்யங்களாக பிரிக்கப்பட்டன மற்றும் வாஸ்புராகன் இராச்சியம் போன்ற தெற்கில் உள்ள ஹவுஸ் ஆஃப் தெற்கு, சியுனிக் ராஜ்யம் பாக்ராடிட் மன்னர்களின் மேலாதிக்கத்தை அங்கீகரிக்கும் அதே வேளையில், நவீன நாகோர்னோ-கராபாக் பிரதேசத்தில் கிழக்கு அல்லது ஆர்ட்சாக் இராச்சியம்.
1045 இல், பைசண்டைன் பேரரசு பாக்ராடிட் ஆர்மீனியாவைக் கைப்பற்றியது. விரைவில், மற்ற ஆர்மீனிய மாநிலங்களும் பைசண்டைன் கட்டுப்பாட்டின் கீழ் வந்தன. 1071 இல் செல்ஜுக் பேரரசு பைசண்டைன்களை தோற்கடித்து ஆர்மீனியாவை மஞ்சிகேர்ட் போரில் கைப்பற்றி செல்ஜுக் பேரரசை நிறுவினார். அவரது உறவினர், ஆர்மீனியாவின் காகிக் II, அனி மன்னர், ஆர்மீனியாவின் இளவரசர் ரூபன் I என்ற ஆர்மீனியரின் படுகொலை செய்தவர்களின் கைகளில் மரணம் அல்லது அடிமைத்தனத்திலிருந்து தப்பிக்க, டாரஸ் மலைகளின் பள்ளத்தாக்கில் தனது நாட்டு மக்களுடன் சென்றார். சிலிசியாவின் டார்சஸில். அரண்மனையின் பைசண்டைன் கவர்னர் அவர்களுக்கு தங்குமிடம் கொடுத்தார், அங்கு சிலிசியாவின் ஆர்மீனிய இராச்சியம் இறுதியாக 6 ஜனவரி 1198 இல் இளவரசர் ரூபனின் வாரிசான ஆர்மீனியாவின் அரசர் லியோ I இன் கீழ் நிறுவப்பட்டது.
சிலிசியா ஐரோப்பிய சிலுவைப் படையினரின் வலுவான கூட்டாளியாக இருந்தது, மேலும் கிழக்கில் கிறிஸ்தவமண்டலத்தின் கோட்டையாக தன்னைப் பார்த்தது. ஆர்மீனிய மக்களின் ஆன்மீகத் தலைவரான ஆர்மீனிய அப்போஸ்தலிக் தேவாலயத்தின் கத்தோலிக்கர்களின் இருக்கையை இப்பகுதிக்கு மாற்றுவதன் மூலம் ஆர்மீனிய வரலாறு மற்றும் மாநிலத்தில் சிலிசியாவின் முக்கியத்துவம் சான்றளிக்கப்படுகிறது.
செல்ஜுக் பேரரசு விரைவில் வீழ்ச்சியடையத் தொடங்கியது. 12 ஆம் நூற்றாண்டின் முற்பகுதியில், ஜகாரிட் குடும்பத்தின் ஆர்மீனிய இளவரசர்கள் செல்ஜுக் துருக்கியர்களை வெளியேற்றினர் மற்றும் வடக்கு மற்றும் கிழக்கு ஆர்மீனியாவில் ஜகாரிட் ஆர்மீனியா என்று அழைக்கப்படும் அரை சுயாதீன அதிபரை நிறுவினர், இது ஜார்ஜிய இராச்சியத்தின் ஆதரவின் கீழ் நீடித்தது. ஆர்பெலியன் வம்சம் நாட்டின் பல்வேறு பகுதிகளில், குறிப்பாக சியுனிக் மற்றும் வயோட்ஸ் டிஜோரில் ஜகாரிட்களுடன் கட்டுப்பாட்டைப் பகிர்ந்து கொண்டது, அதே நேரத்தில் ஹசன்-ஜலாலியன் மாளிகை ஆர்ட்சாக் மற்றும் உதிக் மாகாணங்களை ஆர்ட்சாக் இராச்சியமாகக் கட்டுப்படுத்தியது.
மேலும் தகவல்: ஈரானிய ஆர்மீனியா (1502-1828), ஒட்டோமான் பேரரசில் ஆர்மீனியர்கள் மற்றும் ரஷ்ய ஆர்மீனியா
1230 களில், மங்கோலிய சாம்ராஜ்யம் ஜகாரிட் ஆர்மீனியாவையும் பின்னர் ஆர்மீனியாவின் எஞ்சிய பகுதியையும் கைப்பற்றியது. மங்கோலிய படையெடுப்புகள் மற்ற மத்திய ஆசிய பழங்குடியினரான காரா கொயுன்லு, திமுரிட் வம்சம் மற்றும் Ağ கோயுன்லு போன்றவர்களால் விரைவில் 13 ஆம் நூற்றாண்டு முதல் 15 ஆம் நூற்றாண்டு வரை தொடர்ந்தன. இடைவிடாத படையெடுப்புகளுக்குப் பிறகு, ஒவ்வொன்றும் நாட்டிற்கு அழிவைக் கொண்டுவருகின்றன, காலப்போக்கில் ஆர்மீனியா பலவீனமடைந்தது.
16 ஆம் நூற்றாண்டில், ஒட்டோமான் பேரரசு மற்றும் ஈரானின் சஃபாவிட் வம்சம் ஆர்மீனியாவைப் பிரித்தது. 16 ஆம் நூற்றாண்டின் முற்பகுதியில் இருந்து, மேற்கு ஆர்மீனியா மற்றும் கிழக்கு ஆர்மீனியா இரண்டும் சஃபாவிட் பேரரசின் கீழ் வந்தன. மேற்கு ஆசியாவில் நீடிக்கும் நூற்றாண்டு துருக்கி-ஈரானிய புவிசார் அரசியல் போட்டி காரணமாக, ஒட்டோமான்-பாரசீகப் போர்களின் போது இப்பிரதேசத்தின் குறிப்பிடத்தக்க பகுதிகள் இரண்டு போட்டி பேரரசுகளுக்கு இடையே அடிக்கடி சண்டையிடப்பட்டன. 16 ஆம் நூற்றாண்டின் நடுப்பகுதியில் இருந்து அமாஸ்யா அமைதியுடனும், 17 ஆம் நூற்றாண்டின் முதல் பாதியில் இருந்து ஜுஹாப் உடன்படிக்கையுடன் 19 ஆம் நூற்றாண்டின் முதல் பாதி வரையிலும், கிழக்கு ஆர்மீனியா அடுத்தடுத்து சஃபாவிட், அஃப்ஷரித் மற்றும் கஜார் பேரரசுகளால் ஆளப்பட்டது. மேற்கு ஆர்மீனியா ஒட்டோமான் ஆட்சியின் கீழ் இருந்தது.
1604 முதல், ஈரானின் அப்பாஸ் I தனது பிராந்தியத்தில் ஒரு "எரிந்த பூமி" கொள்கையை தனது வடமேற்கு எல்லைகளை எந்த ஆக்கிரமிப்பு ஒட்டோமான் படைகளுக்கும் எதிராகப் பாதுகாத்தார், இந்த கொள்கையானது ஆர்மீனியர்களை தங்கள் தாயகத்திற்கு வெளியே கட்டாயமாக மீள்குடியேற்றுவதை உள்ளடக்கியது.
1813 குலிஸ்தான் ஒப்பந்தம் மற்றும் 1828 துர்க்மெஞ்சாய் ஒப்பந்தம், முறையே ருஸ்ஸோ-பாரசீகப் போர் (1804-13) மற்றும் ருஸ்ஸோ-பாரசீகப் போர் (1826-28) ஆகியவற்றைத் தொடர்ந்து, ஈரானின் கஜார் வம்சம் மாற்றமுடியாமல் கிழக்கு ஆர்மீனியாவை விட்டுக்கொடுக்க வேண்டிய கட்டாயம் ஏற்பட்டது. , ஏரிவன் மற்றும் கராபக் கானேட்ஸ், ஏகாதிபத்திய ரஷ்யா வரை. இந்த காலம் ரஷ்ய ஆர்மீனியா என்று அழைக்கப்படுகிறது.
மேற்கு ஆர்மேனியா ஒட்டோமான் ஆட்சியின் கீழ் இருந்தபோதிலும், ஆர்மீனியர்கள் தங்கள் சொந்த இடங்களுக்குள் கணிசமான சுயாட்சி வழங்கப்பட்டது மற்றும் பேரரசின் மற்ற குழுக்களுடன் (ஆளும் துருக்கியர்கள் உட்பட) ஒப்பீட்டளவில் இணக்கமாக வாழ்ந்தனர். இருப்பினும், கடுமையான முஸ்லீம் சமூகக் கட்டமைப்பின் கீழ் கிறிஸ்துவர்களாக, ஆர்மீனியர்கள் பரவலான பாகுபாட்டை எதிர்கொண்டனர். ஒட்டோமான் பேரரசிற்குள் அதிக உரிமைகளை அவர்கள் பெறத் தொடங்கியபோது, சுல்தான் அப்துல் ஹமீத் II, பதிலுக்கு, 1894 மற்றும் 1896 க்கு இடையில் ஆர்மீனியர்களுக்கு எதிராக அரசு வழங்கிய படுகொலைகளை ஏற்பாடு செய்தார், இதன் விளைவாக 80,000 முதல் 300,000 மக்கள் இறந்தனர். ஹமீடியன் படுகொலைகள், அவர்கள் அறியப்பட்டபடி, ஹமீதுக்கு சர்வதேச அவப்பெயரை "ரெட் சுல்தான்" அல்லது "ப்ளடி சுல்தான்" என்று வழங்கியது.
1890 களில், ஆர்மேனிய புரட்சிகர கூட்டமைப்பு, பொதுவாக தஷ்னக்சுட்யூன் என்று அழைக்கப்படுகிறது, ஒட்டோமான் பேரரசிற்குள் செயல்பட்டு வந்தது, பேரரசின் பல்வேறு சிறிய குழுக்களை ஒன்றிணைத்து, ஆர்மீனிய கிராமங்களை படுகொலைகளிலிருந்து சீர்திருத்தம் செய்ய ஆதரிக்கும் நோக்கத்துடன் பேரரசின் ஆர்மீனிய மக்கள் வசிக்கும் பகுதிகள். தஷ்னக்சுட்யூன் உறுப்பினர்கள் ஆர்மீனிய ஃபெடாய் குழுக்களையும் உருவாக்கினர், இது ஆர்மீனிய பொதுமக்களை ஆயுத எதிர்ப்பு மூலம் பாதுகாத்தது. "சுதந்திரமான, சுயாதீனமான மற்றும் ஒருங்கிணைந்த" ஆர்மீனியாவை உருவாக்குவதற்கான பரந்த குறிக்கோளுக்காகவும் டாஷ்னாக்ஸ் பணியாற்றினார், இருப்பினும் அவர்கள் சில சமயங்களில் சுயாட்சியை ஆதரிப்பது போன்ற மிகவும் யதார்த்தமான அணுகுமுறைக்கு ஆதரவாக இந்த இலக்கை ஒதுக்கினர்.
ஒட்டோமான் பேரரசு வீழ்ச்சியடையத் தொடங்கியது, 1908 இல், இளம் துருக்கியப் புரட்சி சுல்தான் ஹமீது அரசாங்கத்தை கவிழ்த்தது. ஏப்ரல் 1909 இல், ஒட்டோமான் பேரரசின் அதனா விலையில் அடனா படுகொலை ஏற்பட்டது, இதன் விளைவாக 20,000-30,000 ஆர்மீனியர்கள் இறந்தனர். பேரரசில் வாழும் ஆர்மீனியர்கள் யூனியன் மற்றும் முன்னேற்றக் குழு தங்கள் இரண்டாம் வகுப்பு நிலையை மாற்றும் என்று நம்பினர். ஆர்மீனிய சீர்திருத்தத் தொகுப்பு (1914) ஆர்மீனியப் பிரச்சினைகளுக்கு ஒரு இன்ஸ்பெக்டர் ஜெனரலை நியமிப்பதன் மூலம் ஒரு தீர்வாக வழங்கப்பட்டது.
முதலாம் உலகப் போர் வெடித்ததால், காகசஸ் மற்றும் பாரசீக பிரச்சாரங்களில் ஒட்டோமான் பேரரசு மற்றும் ரஷ்ய சாம்ராஜ்யத்திற்கு இடையே மோதல் ஏற்பட்டது. இஸ்தான்புலில் உள்ள புதிய அரசாங்கம் ஆர்மீனியர்களை அவநம்பிக்கையுடனும் சந்தேகத்துடனும் பார்க்கத் தொடங்கியது, ஏனென்றால் ஏகாதிபத்திய ரஷ்ய இராணுவம் ஆர்மீனிய தன்னார்வலர்களைக் கொண்டிருந்தது. 24 ஏப்ரல் 1915 இல், ஆர்மீனிய புத்திஜீவிகள் ஒட்டோமான் அதிகாரிகளால் கைது செய்யப்பட்டனர், மேலும் தெஹ்சிர் சட்டத்துடன் (29 மே 1915), இறுதியில் அனடோலியாவில் வாழ்ந்த ஆர்மீனியர்களில் பெரும் பகுதியினர் ஆர்மீனிய இனப்படுகொலை என அறியப்பட்டதில் அழிந்தனர்.
இனப்படுகொலை இரண்டு கட்டங்களாக செயல்படுத்தப்பட்டது: ஆண்களை கொன்று குவிப்பதன் மூலம் மொத்த ஆண்களை கொல்வது மற்றும் கட்டாயப்படுத்தப்பட்ட தொழிலாளர்களுக்கு இராணுவ கட்டாயப்படுத்தல் . இராணுவ எஸ்கார்ட்களால் முன்னோக்கி செலுத்தப்பட்டு, நாடு கடத்தப்பட்டவர்கள் உணவு மற்றும் தண்ணீரை இழந்தனர் மற்றும் அவ்வப்போது கொள்ளை, கற்பழிப்பு மற்றும் படுகொலைக்கு உட்படுத்தப்பட்டனர். இப்பகுதியில் உள்ளூர் ஆர்மேனிய எதிர்ப்பு இருந்தது, ஒட்டோமான் பேரரசின் செயல்பாடுகளுக்கு எதிராக உருவாக்கப்பட்டது. 1915 முதல் 1917 வரையிலான நிகழ்வுகள் ஆர்மீனியர்கள் மற்றும் பெரும்பான்மையான மேற்கத்திய வரலாற்றாசிரியர்களால் அரசால் வழங்கப்பட்ட வெகுஜனக் கொலைகள் அல்லது இனப்படுகொலை என்று கருதப்படுகிறது.
இந்த இனப்படுகொலை இன்றுவரை நடந்ததாக துருக்கி அதிகாரிகள் மறுக்கின்றனர். ஆர்மீனிய இனப்படுகொலை முதல் நவீன இனப்படுகொலைகளில் ஒன்றாக அங்கீகரிக்கப்பட்டது. [82] [83] அர்னால்ட் ஜே.டோயன்பீ நடத்திய ஆராய்ச்சியின் படி, 1915 முதல் 1916 வரை நாடு கடத்தப்பட்ட போது 600,000 ஆர்மீனியர்கள் இறந்ததாக மதிப்பிடப்பட்டுள்ளது. இருப்பினும், இந்த எண்ணிக்கை இனப்படுகொலையின் முதல் வருடத்தை மட்டுமே கணக்கிடுகிறது மற்றும் இறந்த அல்லது கொல்லப்பட்டவர்களை கணக்கில் எடுத்துக்கொள்ளாது இந்த அறிக்கை 24 மே 1916 அன்று தொகுக்கப்பட்டது. சர்வதேச இனப்படுகொலை அறிஞர்கள் சங்கம் "ஒரு மில்லியனுக்கும் அதிகமானோர்" என்று கூறுகிறது. கொல்லப்பட்டவர்களின் மொத்த எண்ணிக்கை 1 முதல் 1.5 மில்லியனுக்கும் அதிகமானதாக மதிப்பிடப்பட்டுள்ளது.
ஆர்மீனியா மற்றும் ஆர்மீனிய புலம்பெயர்ந்தோர் 30 ஆண்டுகளுக்கும் மேலாக இந்த நிகழ்வுகளை இனப்படுகொலை என்று அதிகாரப்பூர்வமாக அங்கீகரிக்க பிரச்சாரம் செய்து வருகின்றனர். இந்த நிகழ்வுகள் பாரம்பரியமாக ஆண்டுதோறும் ஏப்ரல் 24, ஆர்மீனிய தியாகிகள் தினம் அல்லது ஆர்மீனிய இனப்படுகொலை தினமாக நினைவுகூரப்படுகின்றன.
முக்கிய கட்டுரை: ஆர்மீனியாவின் முதல் குடியரசு
முதலாம் உலகப் போரின் போது ஒட்டோமான் ஆர்மீனியாவின் பெரும்பகுதியைப் பெறுவதில் நிகோலாய் யூடெனிச் மற்றும் ஆர்மீனியர்கள் தன்னார்வப் பிரிவுகளில் ஆர்மீனியர்கள் மற்றும் ஆந்த்ரேனிக் ஒசானியன் மற்றும் டோவ்மாஸ் நசர்பேகியன் ஆகியோரால் கட்டளையிடப்பட்ட ஏகாதிபத்தியப் படைகளின் ரஷ்ய காகசஸ் இராணுவம் 1917 ஆம் ஆண்டு போல்ஷிவிக் புரட்சியின் மூலம் இழந்தது. [மேற்கோள் தேவை] அந்த நேரத்தில், ரஷ்ய கட்டுப்பாட்டில் உள்ள கிழக்கு ஆர்மீனியா, ஜார்ஜியா மற்றும் அஜர்பைஜான் ஆகியவை டிரான்ஸ்காகேசியன் ஜனநாயக கூட்டமைப்பு குடியரசில் ஒன்றாக பிணைக்க முயன்றன. எவ்வாறாயினும், இந்த கூட்டமைப்பு பிப்ரவரி முதல் மே 1918 வரை நீடித்தது, அப்போது மூன்று கட்சிகளும் அதை கலைக்க முடிவு செய்தன. இதன் விளைவாக, கிழக்கு ஆர்மேனியாவின் தஷ்னக்சுட்யூன் அரசாங்கம் மே 28 அன்று தனது சுதந்திரத்தை ஆர்மேனியாவின் முதல் குடியரசாக ஆரம் மானுகியன் தலைமையில் அறிவித்தது.
முதல் குடியரசின் குறுகிய கால சுதந்திரம் போர், பிராந்திய தகராறுகள் மற்றும் ஒட்டோமான் ஆர்மீனியாவிலிருந்து அகதிகளின் வருகையால் நிறைந்தது, அவர்களுடன் நோய் மற்றும் பட்டினியைக் கொண்டு வந்தது. என்டென்டே பவர்ஸ் புதிதாக நிறுவப்பட்ட ஆர்மீனிய மாநிலத்திற்கு நிவாரண நிதி மற்றும் பிற வகையான உதவிகள் மூலம் உதவ முயன்றது.
போரின் முடிவில், வெற்றிபெற்ற சக்திகள் ஒட்டோமான் பேரரசை பிரிக்க முயன்றன. 1920 ஆகஸ்ட் 10 அன்று சேவ்ரெஸில் கூட்டணி மற்றும் இணைந்த அதிகாரங்கள் மற்றும் ஒட்டோமான் பேரரசிற்கு இடையே கையெழுத்திடப்பட்டது, ஆர்மேனிய குடியரசின் இருப்பை தக்கவைத்துக்கொள்வதாகவும், ஒட்டோமான் ஆர்மேனியாவின் முன்னாள் பிரதேசங்களை அதனுடன் இணைப்பதாகவும் சவ்ரேஸ் ஒப்பந்தம் உறுதியளித்தது. ஆர்மீனியாவின் புதிய எல்லைகளை அமெரிக்க ஜனாதிபதி உட்ரோ வில்சன் வரைய வேண்டும் என்பதால், ஒட்டோமான் ஆர்மீனியா "வில்சோனியன் ஆர்மேனியா" என்றும் குறிப்பிடப்பட்டது. கூடுதலாக, சில நாட்களுக்கு முன்பு, 5 ஆகஸ்ட் 1920 அன்று, சிலிசியாவில் உள்ள உண்மையான ஆர்மீனிய நிர்வாகம், ஆர்மீனிய தேசிய ஒன்றியத்தின் மிஹ்ரான் டமாடியன், பிரெஞ்சு பாதுகாப்பின் கீழ் சிலிசியாவின் சுதந்திரத்தை ஆர்மீனிய தன்னாட்சி குடியரசாக அறிவித்தார்.
அமெரிக்காவின் பாதுகாப்பின் கீழ் ஆர்மீனியாவை ஒரு ஆணையாக மாற்றுவது குறித்து பரிசீலிக்கப்பட்டது. இருப்பினும், இந்த ஒப்பந்தம் துருக்கிய தேசிய இயக்கத்தால் நிராகரிக்கப்பட்டது, அது நடைமுறைக்கு வரவில்லை. இந்த இயக்கம் துருக்கியின் சரியான அரசாங்கத்தை அறிவிப்பதற்கான ஒரு சந்தர்ப்பமாக இந்த ஒப்பந்தத்தைப் பயன்படுத்தியது, இஸ்தான்புல் அடிப்படையிலான முடியாட்சியை அங்காராவை அடிப்படையாகக் கொண்ட ஒரு குடியரசாக மாற்றியது.
1920 இல், துருக்கிய தேசியவாதப் படைகள் கிழக்கில் இருந்து வளர்ந்து வரும் ஆர்மீனிய குடியரசு மீது படையெடுத்தன. 1877-1878 ருஸ்ஸோ-துருக்கியப் போருக்குப் பிறகு ரஷ்யா இணைக்கப்பட்ட ஆர்மீனியப் பகுதிகளை கசோம் கராபெக்கீரின் கட்டளையின் கீழ் துருக்கியப் படைகள் கைப்பற்றி பழைய நகரமான அலெக்ஸாண்ட்ரோபோல் (இன்றைய கியூம்ரி) யை ஆக்கிரமித்துள்ளன. வன்முறை மோதல் இறுதியாக 2 டிசம்பர் 1920 அன்று அலெக்ஸாண்ட்ரோபோல் உடன்படிக்கையுடன் முடிவடைந்தது. இந்த ஒப்பந்தம் ஆர்மீனியாவை அதன் பெரும்பாலான இராணுவப் படைகளை நிராயுதபாணியாக்க கட்டாயப்படுத்தியது. "செவர்ஸ் ஒப்பந்தத்தில் வழங்கப்பட்டது. அதே நேரத்தில், சோவியத் பதினோராவது இராணுவம், கிரிகோரி ஆர்ட்சோனிகிட்ஸின் கட்டளையின் கீழ், நவம்பர் 29 அன்று கரவன்சரையில் (இன்றைய இஜெவன்) ஆர்மீனியா மீது படையெடுத்தது. டிசம்பர் 4 க்குள், ஆர்ட்ஜோனிகிட்ஸின் படைகள் யெரெவனுக்குள் நுழைந்தன மற்றும் குறுகிய கால ஆர்மீனிய குடியரசு சரிந்தது.
குடியரசின் வீழ்ச்சிக்குப் பிறகு, பிப்ரவரி எழுச்சி விரைவில் 1921 இல் நடந்தது, மற்றும் ஆர்மீனியப் படைகளால் மலேசிய ஆர்மேனியா குடியரசை ஸ்தாபிக்க வழிவகுத்தது. தெற்கு ஆர்மீனியாவின் பகுதி. சுமேனிக் மாகாணத்தை ஆர்மீனியாவின் எல்லைக்குள் சேர்க்க சோவியத் ஒப்பந்தங்களுக்குப் பிறகு, கிளர்ச்சி முடிவுக்கு வந்தது மற்றும் செம்படை ஜூலை 13 அன்று இப்பகுதியின் கட்டுப்பாட்டை எடுத்தது.
முக்கிய கட்டுரை: ஆர்மீனிய சோவியத் சோசலிச குடியரசு
ருமேனியா செம்படையால் இணைக்கப்பட்டது மற்றும் ஜார்ஜியா மற்றும் அஜர்பைஜானுடன் சேர்ந்து, சோவியத் சோசலிச குடியரசுகளின் ஒன்றியத்தில் டிரான்ஸ்காக்கசியன் SFSR (TSFSR) இன் ஒரு பகுதியாக மார்ச் 4, 1922 இல் இணைக்கப்பட்டது. -கார்ஸின் சோவியத் ஒப்பந்தம். உடன்படிக்கையில், துருக்கி சோவியத் யூனியனுக்கு அட்ஜராவின் கட்டுப்பாட்டை படுமியின் துறைமுக நகரமான கர்ஸ், அர்தஹான் மற்றும் ஐடார் ஆகிய நகரங்களின் மீது இறையாண்மைக்கு பதிலாக அனுமதித்தது, இவை அனைத்தும் ரஷ்ய ஆர்மேனியாவின் ஒரு பகுதியாக இருந்தது.
டிஎஸ்எஃப்எஸ்ஆர் 1922 முதல் 1936 வரை இருந்தது, அது மூன்று தனித்தனி நிறுவனங்களாகப் பிரிக்கப்பட்டது (ஆர்மேனியன் எஸ்எஸ்ஆர், அஜர்பைஜான் எஸ்எஸ்ஆர் மற்றும் ஜார்ஜியன் எஸ்எஸ்ஆர்). ஆர்மேனியர்கள் யுஎஸ்எஸ்ஆருக்குள் உறவினர் நிலைத்தன்மையை அனுபவித்தனர். அவர்கள் மாஸ்கோவிலிருந்து மருந்து, உணவு மற்றும் பிற ஏற்பாடுகளைப் பெற்றனர், மற்றும் ஒட்டோமான் பேரரசின் கொந்தளிப்பான இறுதி ஆண்டுகளைப் போலல்லாமல் கம்யூனிஸ்ட் ஆட்சி ஒரு இனிமையான தைலம் என்பதை நிரூபித்தது. சோவியத் ஒன்றியத்தின் மதச்சார்பற்ற கொள்கைகளுடன் போராடிய தேவாலயத்திற்கு நிலைமை கடினமாக இருந்தது. விளாடிமிர் லெனினின் மரணத்திற்குப் பிறகு மற்றும் ரஷ்ய உள்நாட்டுப் போரின் போது நிகழ்வுகள் நிகழ்ந்த பிறகு, ஜோசப் ஸ்டாலின் CPSU இன் பொதுச் செயலாளரானார், அக்காலத்தில் சோவியத் ஒன்றியத்தின் மிக சக்திவாய்ந்த நிலை.
இரண்டாம் உலகப் போரில் ஆர்மீனியா எந்தப் போரையும் நடத்தவில்லை. போரின் போது 500,000 ஆர்மீனியர்கள் (மக்கள்தொகையில் கிட்டத்தட்ட மூன்றில் ஒரு பங்கு) செஞ்சிலுவைச் சங்கத்தில் பணியாற்றினர், மேலும் 175,000 பேர் இறந்தனர்.
1953 இல் ஜோசப் ஸ்டாலின் இறந்தபிறகு மற்றும் CPSU இன் புதிய பொதுச் செயலாளராக நிகிதா குருசேவ் தோன்றிய பிறகு இப்பகுதியில் சுதந்திரக் குறியீடு முன்னேற்றம் கண்டதாகக் கூறப்படுகிறது. விரைவில், ஆர்மீனியாவின் எஸ்எஸ்ஆரில் வாழ்க்கை விரைவான முன்னேற்றத்தைக் காணத் தொடங்கியது. ஸ்டாலினின் செயலாளராக இருந்தபோது மட்டுப்படுத்தப்பட்ட தேவாலயம், 1955 ஆம் ஆண்டில் கத்தோலிக்கஸ் வாஸ்கென் I தனது அலுவலகத்தின் கடமைகளைப் பொறுப்பேற்றபோது புத்துயிர் பெற்றது. 1967 ஆம் ஆண்டில், ஆர்மீனிய இனப்படுகொலையில் பாதிக்கப்பட்டவர்களுக்கான நினைவுச்சின்னம் ஹ்ராஸ்டான் பள்ளத்தாக்கிற்கு மேலே உள்ள சிட்செர்னாக்கபெர்ட் மலையில் கட்டப்பட்டது. யெரெவன். 1965 இல் நடந்த சோகமான நிகழ்வின் ஐம்பதாவது ஆண்டு விழாவில் வெகுஜன ஆர்ப்பாட்டங்கள் நடந்த பிறகு இது நிகழ்ந்தது.
1980 களில் கோர்பச்சேவ் காலத்தில், கிளாஸ்னோஸ்ட் மற்றும் பெரெஸ்ட்ரோயிகாவின் சீர்திருத்தங்களுடன், ஆர்மீனியர்கள் சோவியத் கட்டப்பட்ட தொழிற்சாலைகள் கொண்டு வந்த மாசுபாட்டை எதிர்த்து, தங்கள் நாட்டிற்கு சிறந்த சுற்றுச்சூழல் பாதுகாப்பு கோரத் தொடங்கினர். சோவியத் அஜர்பைஜான் மற்றும் அதன் தன்னாட்சி மாவட்டமான நாகோர்னோ-கராபாக், பெரும்பான்மை-ஆர்மீனிய பிராந்தியத்திற்கும் இடையே பதற்றங்கள் உருவாகின. 1970 ல் சுமார் 484,000 ஆர்மீனியர்கள் அஜர்பைஜானில் வாழ்ந்தனர். கராபாக் ஆர்மீனியர்கள் சோவியத் ஆர்மீனியாவுடன் ஒன்றிணைக்க கோரினர். ஆர்மீனியாவில் கராபாக் ஆர்மீனியர்களை ஆதரித்து அமைதியான ஆர்ப்பாட்டங்கள் அஜர்பைஜானில் ஆர்மேனிய எதிர்ப்பு படுகொலைகளைச் சந்தித்தன, சும்கெயிட் போன்றது, அதைத் தொடர்ந்து ஆர்மீனியாவில் அஜர்பைஜான் எதிர்ப்பு வன்முறை ஏற்பட்டது. ஆர்மீனியாவின் பிரச்சனைகளை ஒருங்கிணைப்பது 1988 ல் 7.2 என்ற கணம் கொண்ட பேரழிவு தரும் நிலநடுக்கம்.
கோர்பச்சேவின் ஆர்மீனியாவின் எந்தவொரு பிரச்சினையையும் போக்க இயலாமை ஆர்மீனியர்களிடையே ஏமாற்றத்தை உருவாக்கியது மற்றும் சுதந்திரத்திற்கான பசியை வளர்த்தது. மே 1990 இல், புதிய ஆர்மீனிய இராணுவம் (NAA) நிறுவப்பட்டது, சோவியத் செம்படையிலிருந்து தனித்தனியாக ஒரு பாதுகாப்புப் படையாகச் சேவை செய்தது. 1918 ஆம் ஆண்டின் முதல் ஆர்மீனியா குடியரசை நிறுவுவதை நினைவுகூர ஆர்மீனியர்கள் முடிவு செய்தபோது, யெரெவனை தளமாகக் கொண்ட NAA மற்றும் சோவியத் உள்நாட்டுப் பாதுகாப்புப் படைகள் (MVD) துருப்புக்களுக்கு இடையே விரைவில் மோதல் வெடித்தது. இந்த வன்முறையால் ரயில் நிலையத்தில் MVD உடன் நடந்த துப்பாக்கிச் சூட்டில் ஐந்து ஆர்மீனியர்கள் கொல்லப்பட்டனர். MVD அதிகப்படியான சக்தியைப் பயன்படுத்தியதாகவும், அவர்கள் சண்டையைத் தூண்டியதாகவும் அங்கிருந்த சாட்சிகள் கூறினார்கள்.
ஆர்மீனிய போராளிகளுக்கும் சோவியத் துருப்புக்களுக்கும் இடையே மேலும் துப்பாக்கிச் சண்டை தலைநகருக்கு அருகிலுள்ள சோவெட்டாஷனில் நிகழ்ந்தது, இதன் விளைவாக 26 க்கும் மேற்பட்டோர் இறந்தனர், பெரும்பாலும் ஆர்மீனியர்கள். 1990 ஜனவரியில் பாகுவில் ஆர்மீனியர்களின் படுகொலை அஜர்பைஜான் தலைநகர் பாகுவில் இருந்த 200,000 ஆர்மீனியர்கள் அனைவரையும் ஆர்மீனியாவுக்கு தப்பி ஓட வைத்தது. ஆகஸ்ட் 23, 1990 அன்று, ஆர்மீனியா தனது பிராந்தியத்தில் தனது இறையாண்மையை அறிவித்தது. 17 மார்ச் 1991 அன்று, ஆர்மீனியா, பால்டிக் மாநிலங்கள், ஜார்ஜியா மற்றும் மால்டோவா ஆகியவற்றுடன் சேர்ந்து, நாடு முழுவதும் பொது வாக்கெடுப்பை புறக்கணித்தது, இதில் 78% வாக்காளர்கள் சோவியத் யூனியனை சீர்திருத்த வடிவத்தில் தக்கவைத்து வாக்களித்தனர்.
முக்கிய கட்டுரை: ஆர்மீனியாவின் வரலாறு § சுதந்திர ஆர்மீனியா (1991-இன்று)
21 செப்டம்பர் 1991 அன்று, மாஸ்கோ, ஆர்எஸ்எஃப்எஸ்ஆரில் தோல்வியுற்ற ஆகஸ்ட் புரட்சிக்குப் பிறகு ஆர்மீனியா தனது மாநிலத்தை அதிகாரப்பூர்வமாக அறிவித்தது. லெவோன் டெர்-பெட்ரோசியன் அக்டோபர் 16, 1991 அன்று புதிதாக சுதந்திரமான ஆர்மீனியா குடியரசின் முதல் ஜனாதிபதியாக தேர்ந்தெடுக்கப்பட்டார். 26 டிசம்பர் 1991 அன்று, சோவியத் யூனியன் இல்லாதது மற்றும் ஆர்மீனியாவின் சுதந்திரம் அங்கீகரிக்கப்பட்டது.
அண்டை நாடான அஜர்பைஜானுடனான முதல் நாகோர்னோ-கராபாக் போர் மூலம் பாதுகாப்பு மந்திரி வாஸ்கென் சர்க்சியனுடன் சேர்ந்து டெர்மோ-பெட்ரோசியன் ஆர்மீனியாவை வழிநடத்தினார். ஆரம்ப சோவியத் பிந்தைய ஆண்டுகள் பொருளாதார சிக்கல்களால் சிதைக்கப்பட்டன, இது கராபாக் மோதலின் ஆரம்பத்தில் அஜர்பைஜான் பாப்புலர் ஃப்ரண்ட் அஜர்பைஜான் எஸ்எஸ்ஆரை ஆர்மேனியாவுக்கு எதிராக ஒரு ரயில்வே மற்றும் வான் முற்றுகையைத் தூண்டும்படி அழுத்தம் கொடுத்தது. இந்த நடவடிக்கை ஆர்மீனியாவின் பொருளாதாரத்தை திறம்பட முடக்கியது, ஏனெனில் அதன் 85% சரக்கு மற்றும் பொருட்கள் ரயில் போக்குவரத்து மூலம் வந்தன. 1993 இல், துருக்கி அஜர்பைஜானுக்கு ஆதரவாக ஆர்மீனியாவுக்கு எதிரான முற்றுகையில் இணைந்தது.
1994-ல் ரஷ்ய தரப்பு போர் நிறுத்தத்திற்குப் பிறகு கராபக் போர் முடிவுக்கு வந்தது. அஜர்பைஜானின் நாகார்னோ-கராபாக் உட்பட 16% சர்வதேச அளவில் அங்கீகரிக்கப்பட்ட பிரதேசத்தை கைப்பற்றிய கராபக் ஆர்மீனியப் படைகளுக்கு இந்த போர் வெற்றிகரமாக அமைந்தது. 2020 வரை ஆர்மீனிய ஆதரவுப் படைகள் நடைமுறையில் அனைத்துப் பகுதிகளிலும் கட்டுப்பாட்டில் இருந்தன. ஆர்மீனியா மற்றும் அஜர்பைஜான் ஆகிய இரு நாடுகளின் பொருளாதாரங்களும் முழுமையான தீர்மானம் இல்லாததால் பாதிக்கப்பட்டுள்ளன மற்றும் துருக்கி மற்றும் அஜர்பைஜானுடனான ஆர்மீனியாவின் எல்லைகள் மூடப்பட்டுள்ளன. 1994 ஆம் ஆண்டில் அஜர்பைஜான் மற்றும் ஆர்மீனியா இரண்டும் போர் நிறுத்தத்திற்கு ஒப்புக்கொண்டபோது, 30,000 பேர் கொல்லப்பட்டனர் மற்றும் ஒரு மில்லியனுக்கும் அதிகமானோர் இடம்பெயர்ந்துள்ளனர். பிற்கால 2020 கராபாக் போரில் பல ஆயிரம் பேர் கொல்லப்பட்டனர்.
21 ஆம் நூற்றாண்டில் ஆர்மீனியா பல இன்னல்களை எதிர்கொண்டது. இது சந்தை பொருளாதாரத்திற்கு முழு மாற்றத்தை ஏற்படுத்தியுள்ளது. 2014 ஆம் ஆண்டு நிலவரப்படி, உலகின் 41 வது "பொருளாதார சுதந்திரம் இல்லாத நாடு" என்று ஒரு ஆய்வு கூறுகிறது. ஐரோப்பா, அரபு லீக் மற்றும் காமன்வெல்த் சுதந்திர நாடுகளுடனான அதன் உறவுகள் ஆர்மீனியாவை வர்த்தகத்தை அதிகரிக்க அனுமதித்துள்ளது. எரிவாயு, எண்ணெய் மற்றும் பிற பொருட்கள் இரண்டு முக்கிய வழிகளில் வருகின்றன: ஈரான் மற்றும் ஜார்ஜியா. 2016 ஆம் ஆண்டு நிலவரப்படி, ஆர்மீனியா இரு நாடுகளுடனும் நல்லுறவைப் பேணி வந்தது. [மேம்படுத்தல் தேவை]
2018 ஆர்மீனிய புரட்சி என்பது ஆர்மீனியாவில் ஏப்ரல் முதல் மே 2018 வரை ஆர்மீனிய நாடாளுமன்ற உறுப்பினர் நிகோல் பாஷின்யன் (சிவில் ஒப்பந்தக் கட்சியின் தலைவர்) தலைமையிலான பல்வேறு அரசியல் மற்றும் சிவில் குழுக்களால் நடத்தப்பட்ட அரசாங்க எதிர்ப்பு போராட்டங்கள் ஆகும். ஆர்மீனியாவின் ஜனாதிபதியாக செர்ஜ் சர்க்சியான் தொடர்ந்து மூன்றாவது முறையாகவும் பின்னர் குடியரசுக் கட்சி கட்டுப்பாட்டில் உள்ள அரசாங்கத்திற்கு எதிராகவும் ஆரம்பத்தில் எதிர்ப்புகள் மற்றும் அணிவகுப்புகள் நடந்தன. பாஷின்யன் அதை "தெளிவுபடுத்தல் தேவை" "வெல்வெட் புரட்சி" என்று அறிவித்தார்.
மார்ச் 2018 இல், ஆர்மீனிய நாடாளுமன்றம் ஆர்மீனியாவின் புதிய ஜனாதிபதியாக ஆர்மென் சர்க்ஸ்யனைத் தேர்ந்தெடுத்தது. ஜனாதிபதி அதிகாரத்தை குறைப்பதற்கான சர்ச்சைக்குரிய அரசியலமைப்பு சீர்திருத்தம் செயல்படுத்தப்பட்டது, அதே நேரத்தில் பிரதமரின் அதிகாரம் பலப்படுத்தப்பட்டது. மே 2018 இல், நாடாளுமன்றம் எதிர்க்கட்சித் தலைவர் நிகோல் பஷின்யனை புதிய பிரதமராக தேர்ந்தெடுத்தது. அவரது முன்னோடி செர்ஜ் சர்க்சியன் இரண்டு வாரங்களுக்கு முன்னதாக ராஜினாமா செய்தார்.
27 செப்டம்பர் 2020 அன்று, தீர்க்கப்படாத நாகோர்னோ-கராபாக் மோதல் காரணமாக ஒரு முழு அளவிலான போர் வெடித்தது. ஆர்மீனியா மற்றும் அஜர்பைஜான் ஆகிய இரு இராணுவப் படைகளும் இராணுவ மற்றும் பொதுமக்கள் உயிரிழப்புகளை அறிவித்தன. ஆர்மேனியா மற்றும் அஜர்பைஜானுக்கு இடையிலான ஆறு வாரப் போரை முடிவுக்கு கொண்டுவருவதற்கான நாகோர்னோ-கராபாக் போர் நிறுத்த ஒப்பந்தம் ஆர்மீனியாவின் தோல்வி மற்றும் சரணடைதல் என பலரால் பார்க்கப்பட்டது.
ஆர்மீனியாவில் காலநிலை குறிப்பிடத்தக்க வகையில் ஹைலேண்ட் கண்டமாகும். கோடை காலம் வெப்பமாகவும், வறண்டதாகவும், வெயிலாகவும் இருக்கும், இது ஜூன் முதல் செப்டம்பர் நடுப்பகுதி வரை நீடிக்கும்.
வெப்பநிலை 22 முதல் 36 °C (72 மற்றும் 97 °F) க்கு இடையில் மாறுபடும். இருப்பினும், குறைந்த ஈரப்பதம் அளவு அதிக வெப்பநிலையின் விளைவைக் குறைக்கிறது. மலைகள் மீது வீசும் மாலை காற்று ஒரு வரவேற்கத்தக்க புத்துணர்ச்சி மற்றும் குளிரூட்டும் விளைவை வழங்குகிறது.நீரூற்றுகள் குறுகியவை, இலையுதிர் காலம் நீளமானது. அவற்றின் துடிப்பான மற்றும் வண்ணமயமான பசுமையாக அறியப்படுகிறது.
குளிர்காலம் ஏராளமான பனியுடன் மிகவும் குளிராக இருக்கும், வெப்பநிலை −10 முதல் −5 °C (14 மற்றும் 23 °F) வரை இருக்கும். குளிர்கால விளையாட்டு ஆர்வலர்கள் யெரெவனுக்கு வெளியே முப்பது நிமிடங்கள் அமைந்துள்ள சாக்காட்ஸோர் மலைகளில் பனிச்சறுக்கு விளையாடுகிறார்கள். ஆர்மீனிய மலைப்பகுதிகளில் அமைந்துள்ள செவன் ஏரி, அதன் உயரத்துடன் ஒப்பிடும்போது உலகின் இரண்டாவது பெரிய ஏரியாகும், இது கடல் மட்டத்திலிருந்து 1,900 மீட்டர் (6,234 அடி) உயரத்தில் உள்ளது.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.