Middelmeer
From Wikipedia, the free encyclopedia
Dät Middelmeer lait twiske Europa, Afrika un Deele fon Asien (Deele fon Faanderasien, t.B. die Deel Littik Asien). Truch juu Sträite fon Gribraltar is dät Middelmeer mäd n Atlantisken Ozean ferbuunen, uur dät Marmarameer uk mäd juu Swotte See un truch dän kunstelk bauden Suez-Kanoal uk mäd dät Roode Meer, dät ja n Uutlooper fon n Indisken Ozean is.
Wichtige Äien, do deer oane fljoote, sunt
- Nil,
- Ebro,
- Tiber,
- Rhone,
- Cheliff
- un Po.
Daach is apgruunde fon ju hooge Ferdampenge die Soalt-Oundeel mäd 3,8 % wät haager as in dän Atlantik, die bloot 3,5% Soalt änthoaldt.
Uum't Middelmeer tou häd sik uum't Middelmeer een heele Riege fon äddere Hoochkultuuren äntwikkeld, biespilswiese do oolde Ägyptere, do Hethitere do Minoere, do Oolde Griechen, do Phöniziere, do Oolde Roomske. Dät Middelmeer liech in't Säntrum fon't Roomske Riek un wuude deeruum ap Latiensk al Mare Mediterraneum ("Middelloundske See") of eenfach Mare Nostrum ("Uus See") naamd.
Däälich is dät Middelmeer waareldwied deerfoar bekoand, dät älk Jier groote Massen oun Ljuude deer oane ferdrinke, do in'e Hoopenge ap'n beeter Lieuwend fersäike, fon Afrikoa ätter Europa tou kuumen.