Trombocitopenija (trombopenija) је smanjenje broja trombocita u krvi ispod 150x109/L (liberalna definicija), čiji je broj, u krvi, u fiziološkim uslovima 150 do 400x109/L- krvi.[1] Klinički značajno krvarenje se retko javlja ukoliko je broj trombocita iznad 50x109/L, uz napomenu da se pored broja trombocita uvek mora u obzir uzeti i funkcija trombocita.[2][3] Za razliku od liberalne, restriktivna trombocitopenije karakteriše se brojem trombocita manjim od 100x109/L. Ova vrsta trombocitopenije definisana je u Global Registry of Acute Coronary Events (GRACE) i studijama koje ispituju trombocitopeniju nastalu primenom GPIIb/IIIa antagonista, kao i nekim drugim istraživanjima trombocitopenija u antifosfolipidnom sindromu.6,7,8[4][5][6]

Кратке чињенице Latinski, Klasifikacija i spoljašnji resursi ...
Trombocitopenija
LatinskiThrombocytopaenia
Thumb
Mikroskopski izgled krvi u trombocitopeniji
Klasifikacija i spoljašnji resursi
SpecijalnostHematologija
Patologija
MKB-10D69.6, P61.0
MKB-9-CM287.3, 287.4, 287.5
OMIM188000 313900
DiseasesDB27522
MedlinePlus000586
Patient UKTrombocitopenija
MeSHD013921
Затвори

Oblici trombocitopenije

Prema poreklu trombocitopenija može biti:

  • urođena (retko),
  • stečena.
Више информација Oblici, Uzroci ...
ObliciUzroci
Pseudotrombocitopenija
(Lažna trombocitopenija)		Netačan broj trombocita u krvi , ili laboratorijski artefakt, koji se dešava in vitro, zbog njegove povezanosti sa primenom etilen diamin tetra sirćetne kiseline (EDTA) kao antikoagulansa ili ređe citrata, koji tokom ispitivanja uzorka krvi izazivaju lažnu sliku smanjenog broja cirkulišućih trombocita.[7]
Diluciona trombocitopenijaKao posledica primen velikih količina produkata krvi bez trombocita i i.v. unosa tečnosti
Distribuciona trombocitopenijaKao posledica sekvestracija u slezini – hipersplenizam (ciroza jetre sa kongestivnom splenomegalijom, Gaucherova bolest, mijelofibroza sa mijeloidnom metaplazijom itd.)
Pojačana destrukcija trombocita

Neimunološki uzrokovana
Diseminovana intravaskularna koagulopatija (DIK) – Trombotična trombocitopenijska purpura (TTP), Hemolitičko uremijski sindrom (HUS) – HELLP-hemoliza,[а] eklampsija – Sepsa i neke sistemske infekcije(hepatitis, infekcija EBV ili CMV,Parvo virus) – Infekcije rikecijama i parazitima(malarija) – Gubitak trombocita naarteficijalnim površinama (CABG, intravaskularni kateteri, IABP, vaskularne proteze) – Urođene i stečene valvularnemane, kardiomiopatije, embolija pluća

Imunonološki posredovana
Idiopatska trombocitopenijska purpura (ITP) – Bolesti vezivnog tkiva (SLE, vaskulitisi) – Postransfuziona purpura (PTP) – Antifosfolipidni sindrom – Limfoproliferativne bolesti – Hemofagocitni sindrom – Neonatalna aloimuna trombocitopenija – Gestaciona trombocitopenija – Neke infekcije – HIV, rubela, virusni hepatitisi, CMV, Lajmska bolest, H. pylori – Autoimuni poremećaji (tiroiditis, kolitis, sarkoidoza)

Imunološki posredovana (lekovi)

  • Kardiološki lekovi - heparin, digoksin, kinidin, lidokain, amiodaron, kaptopril, alpha-metildopa, furosemid, tiazidni diuretici, tiklopidin, spironolakton i dr.
  • Lekovi koji sadrže antimon - retinoidi, jodni kontrast, morfin
  • Antimikrobni i antiinflamatorni lekovi - benzodiazepini, kokain, heroin, antidepresivi, aniepileptici, antihistaminici, H2-antagonisti, derivati sulfonilureje i dr.
Smanjena produkcija trombocita

Supresija koštane srži

  • nutritivni deficit (vitamin B12, folna kiselina, Fe),
  • mijelosupresivni lekovi (hemoterapija, hidroksiurea, INF alfa-2b, tiazidi, preparati estrogena),
  • toksini (kokain, heroin, alkohol),
  • virusne infekcije (Rubeola, CMV, EBV, HIV virus, Parvo B19 virus),
  • infiltracija koštane srži (leukemija, limfomi, metastaze),
  • aplazija koštane srži,
  • insuficijencija bubrega,
  • abnormalnosti koštane srži (mijelodisplazije) i ćelija koje čine stromu koštane srži (osteopetroza, mijelofibroza).
Ostali uzrociARDS, masna embolija, pankreatitis, opekotine, hipotermija, hipotiroidizam
Затвори

Podela stečenih trombocitopenija

Prema patofiziološkom mehanizmu,[5][4] trombocitopenije mogu biti:

  • primarne, ako je trombocitopenija glavni poremećaj,
  • sekundarne, kada je trombocitopenija propratna pojava uz neku drugu bolest,

Prema smanjenju broja trombocita trombocitopenija može biti;

  • laka (blaga), ako je broj trombocita od 100 do 150x109/L,
  • umerena, ako je broj trombocita od 50 do 100x109/L,
  • teška ako je broj trombocita od 20–50x109/L,
  • izražena ako je broj trombocita manji od 20x109/L.

Klinička slika

Obično nizak nivo trombocita ne vodi do kliničkih problema. Ponekad, može doći do nastanka modrica, posebno purpura na podlakticama, krvarenje nosa i/ili krvarenja desni.

Napomene

  1. HELLP – hemolysis, elevated liver enzymes, low platelets-varijanta teškog oblika preeklampsije, koji se nekada može komplikovati plućnim edemom, šokom, ARDS-om, cerebrovaskularnim akcidentom, akutnom bubrežnom insuficijencijom

Izvori

Literatura

Spoljašnje veze

Wikiwand - on

Seamless Wikipedia browsing. On steroids.