Vazduhoplovno inženjerstvo je primarno polje inženjerstava koje sa bavi razvojem vazduhoplova i svemirskih letelica.[3] Dve glavne i preklapajuće grane su: vazduhoplovno i astronautičko inženjerstvo. Avionsko inženjerstvo je slično, ali se bavi elektronskim aspektima vazduhoplovnog inženjerstva.
 NASA inženjeri, ovde viđeni u kontrolnom centru misije tokom misije Apolo 13, marljivo su radili na zaštiti života astronauta u misiji. | |
| Zanimanje | |
|---|---|
| Naziv zanimanja | Vazduhoplovni inženjer inženjer |
Područje rada | Aeronautika, astronautika, nauka |
| Opis | |
| Polja rada | Tehnologija, nauka, istraživanje svemira, armija |
| Kvalifikacije | Inženjerska diploma[1][2] |
„Aeronautičko inženjerstvo” bio je prvobitni termin za ovo područje. Kako je tehnologija letenja napredovala i počela da obuhvata letelice koja operišu u svemiru, širi pojam „vazdušnokosmičko inženjerstvo” ušao je u uobičajenu upotrebu.[4] Vazduhoplovstvo, posebno astronautička grana, često se u kolokvijalno nazivaju „raketna nauka”.[5]
Pregled
Letačka vozila su podvrgnuta zahtevnim uslovima poput onih izazvanih promenama atmosferskog pritiska i temperature, sa strukturnim opterećenjima koja deluju na delove vozila. Zbog toga se ona obično proizvode učešćem različitih tehnoloških i inženjerskih disciplina, uključujući aerodinamiku, propulziju, avioniku, nauku o materijalima, strukturnu analizu i proizvodnju. Interakcija između ovih tehnologija poznata je kao vazduhoplovno inženjerstvo. Zbog složenosti i broja uključenih disciplina, vazduhoplovno inženjerstvo izvode timovi inženjera, od kojih svaki ima svoju specijalizovanu oblast stručnosti.[6]
Istorija
Poreklo vazduhoplovnog inženjerstva može se pratiti od pionira vazduhoplovstva s kraja 19. do početka 20. veka, iako delo ser Džordža Kejlija datira iz poslednje decenije 18. do sredine 19. veka. Jedan od najvažnijih ljudi u istoriji vazduhoplovstva[7] i pionir u vazduhoplovnom inženjerstvu,[8] Kejli je zaslužan kao prva osobu koja je razdvojila sile dizanja i vuče, a koje utiču na svako vazdušno vozilo.[9]
Rana znanja iz vazduhoplovnog inženjerstva bila su uglavnom empirijska, sa nekim konceptima i veštinama iz drugih grana tehnike.[10] Naučnici iz 18. veka shvatili su neke ključne elemente, poput dinamike fluida.
U decembru 1903. godine, braća Rajt izveli su prvi kontinuirani, kontrolisani let napajanog aviona težeg od vazduha, u trajanju od 12 sekundi. Tokom 1910-ih se vazduhoplovno inženjerstvo razvilo kroz dizajn vojnih aviona Prvog svetskog rata.
Kao odgovor na to što je SSSR lansirao prvi satelit, Sputnjik, u svemir 4. oktobra 1957. godine, američki vazduhoplovni inženjeri lansirali su prvi američki satelit 31. januara 1958. Nacionalna uprava za vazduhoplovstvo i svemir osnovana je 1958. godine kao odgovor na Hladni rat. Godine 1969, pomoću Apola 11 sprovedena je prva svemirska misija sa posadom na Mesecu. Moglo se videti kako su tri astronauta ušla u orbitu oko Meseca, dok su dvojica, Nil Armstrong i Baz Oldrin, posetili mesečevu površinu. Treći astronaut, Majkl Kolins, ostao je u orbiti da bi se sastao sa Armstrongom i Oldrinom nakon njihovog povratka.[11]
Važna inovacija je obelodanjena 30. januara 1970, kada je Boeing 747 izvršio prvi komercijalni let iz Njujorka za London. Ovaj avion je ušao u istoriju i postao poznat kao „Džambo Džet” ili „Vejl”[12] zbog svoje sposobnosti da primi do 480 putnika.[13]
Još jedan značajan razvoj u vazduhoplovnom inženjerstvu dogodio se 1976. godine, razvojem prvog putničkog nadzvučnog aviona, Konkorda. O razvoju ove letelice Francuzi i Britanci su sklopili sporazum 29. novembra 1962.[14]
Dana 25. oktobra 2007, Airbus A380 izvršio je prvi komercijalni let iz Singapura za Sidnej, Australija. Ovaj avion je bio prvi putnički avion koji je premašio putnički kapacitet Boeinga 747, sa maksimalnih 853 putnika. Iako je razvoj ovog aviona počeo 1988. godine kao konkurent 747, A380 je prvi probni let izveo u aprilu 2005. godine.[15]
Reference
Literatura
Spoljašnje veze
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
